Τι θα γίνει με το εσωτερικό ληξιπρόθεσμο χρέος;
– Κυβέρνηση και αντιπολίτευση σιωπούν…
Η περίοδος που διέρχεται η χώρα, τουλάχιστον από οικονομικής σκοπιάς, είναι δύσκολο έως αδύνατο να χαρακτηρισθεί τουλάχιστον με ένα όνομα. Από τη μια πλευρά είναι γεγονός ότι ορισμένοι οικονομικοί πρόδρομοι δείκτες εμφανίζουν τελευταία θετική εξέλιξη, π.χ., βιομηχανική παραγωγή, ανεργία, εμπιστοσύνη κ.λπ.
Από την άλλη, όμως, η καθημερινότητα του πολίτη δεν φαίνεται να βελτιώνεται, μάλλον επιδεινώνεται, αν λάβουμε υπ’ όψιν ότι οι οφειλές στην Εφορία ξεπέρασαν τα 100 δισ., τα «κόκκινα» δάνεια των Τραπεζών πλησιάζουν τα 110 δισ. και οι οφειλές στα Ασφαλιστικά Ταμεία έχουν φτάσει κοντά στα 30 δισ. ευρώ, ενώ ένας στους δύο Έλληνες έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές. Θα πρέπει εδώ να ανοίξει μια παρένθεση, καθώς από τη στιγμή που σε μια πάσχουσα οικονομία εμφανίζονται θετικοί μακροοικονομικοί δείκτες και εφόσον συνεχισθεί η βελτίωσή τους, μέχρι να βελτιωθεί η καθημερινότητα του πολίτη απαιτούνται, κατά τη διεθνή εμπειρία, τρία-τέσσερα χρόνια.
Στην Ελλάδα έχουμε και την ιδιαιτερότητα ότι όλες οι περιοχές της χώρας δεν έχουν πληγεί από την κρίση με την ίδια σφοδρότητα. Άλλη είναι η κρίση στα νησιά και άλλη στην Ήπειρο και στη Δυτική Μακεδονία, άλλη στη Δυτική Αττική και άλλη στην Ανατολική, τη Νότια, τη Βόρεια. Άλλης μορφής και ποιότητας κρίση υπάρχει στα μεγάλα αστικά κέντρα και άλλη στον αγροτικό πληθυσμό.
Κατά συνέπεια, εφόσον γίνει δεκτή η παραδοχή -για το καλό σενάριο- ότι η βελτίωση των μεγεθών θα συνεχισθεί, είναι βέβαιο ότι δεν θα ακουμπήσει εξίσου όλες τις γεωγραφικές περιοχές, οικονομικούς κλάδους και κοινωνικούς, όσο και επαγγελματικές τάξεις (αστούς, αγρότες, υπαλλήλους, ελεύθερους επαγγελματίες και συνταξιούχους).
Και εδώ δημιουργείται το ερώτημα: Με ποιες πολιτικές και τι μέτρα η κυβέρνηση θα αμβλύνει τις διαφορές στην ανάπτυξη και τις συνέπειές τους στους πληθυσμούς που θα ευνοηθούν λιγότερο (αυτά ισχύουν βέβαια για το καλό σενάριο);
Σε αντίθετη περίπτωση, η προοπτική είναι εφιαλτική. Όλη η συζήτηση σήμερα εξαντλείται στο δημόσιο χρέος, που στο τέλος – τέλος οφείλεται σε κυβερνήσεις μετά την έξυπνη από πλευρά τους κίνηση να σώσουν τις Τράπεζές τους (2010-2011) από τα δάνεια της Ελλάδος και να τα αναλάβουν οι ίδιες.
Για τον εσωτερικό ληξιπρόθεσμο δανεισμό και οφειλές ύψους περίπου 230 δισ. ευρώ λαμβάνονται οριακά μέτρα, όπως, π.χ., οι 120 δόσεις, ενώ υπάρχει η «πεποίθηση» ότι τα ξένα funds θα δώσουν λύση στα «κόκκινα» δάνεια. Αγνοούν συστηματικά τις κοινωνικές συνέπειες και αντιδράσεις από τους αδύνατους οικονομικά, που θα χάσουν τα σπίτια τους, και μιλούν συνεχώς για τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, που είναι γνωστοί στις Τράπεζες και δεν ξεπερνούν το 20%-25% και οι οποίοι, όπως φαίνεται, απολαμβάνουν μια ιδιαίτερη ασυλία.
Δεν έχει δοθεί καμιά σοβαρή απάντηση στο ερώτημα -πέραν των ανασφάλιστων καταναλωτικών δανείων, που ήδη πωλούνται- όσον αφορά τη διαδικασία με την οποία θα πουληθούν στεγαστικά ή άλλα εξασφαλισμένα, ακόμη και ενήμερα δάνεια. Με «κούρεμα» σε κλάσμα της αξίας τους, σε μια εποχή κρίσης των ακινήτων και με επικρεμάμενη την απειλή δίωξης για απιστία; Είναι ευθύνη των κομμάτων να ασχοληθούν από κοινού, σοβαρά και, αν μπορούν, να προτείνουν συνολικές ρεαλιστικές λύσεις για το τεράστιο αυτό θέμα, που δυστυχώς θα σκεπάζει τη χώρα τις επόμενες δεκαετίες.