Η παραχώρηση του ονόματος της Μακεδονίας δεν θα λύσει το πρόβλημα, θα το διαιωνίσει

Γράφει ο
ΠΕΡΙΚΛΗΣ  ΝΕΑΡΧΟΥ
Πρέσβυς ε.τ.

Η αλλαγή φρουράς στα Σκόπια έδωσε αρχικά την εντύπωση ότι παρουσιάζεται μια ευκαιρία για την επίλυση του προβλήματος των Σκοπίων. Η αποχώρηση από την εξουσία του πλήρως αδιάλλακτου και σημαιοφόρου του ιδεολογήματος του Μακεδονισμού, Γκρούεφσκι, απεκάλυψε τη σαθρότητα των επιχειρημάτων των υπερθεματιστών του Μακεδονισμού, που στηρίζεται σε ένα ιστορικό ψεύδος και σε μια χονδροειδή προσπάθεια σφετερισμού της ιστορίας και του πολιτισμού της Ελληνικής Μακεδονίας.

Η προβολή από την τηλεόραση των Σκοπίων των δηλώσεων του ιστορικού ηγέτη τους, του Κίρο Γκλιγκόροφ, για την καταγωγή των «Μακεδόνων» των Σκοπίων, έδωσε την ελπίδα ότι, επιτέλους, το πολιτικό σύστημα του μικρού αυτού κράτους εισέρχεται σε μια φάση αυτογνωσίας, που θα επέτρεπε, στη συνέχεια, την επίλυση του υπάρχοντος προβλήματος με την Ελλάδα πάνω σε μια βάση, που δεν θα παραποιεί την ιστορική πραγματικότητα και θα ανταποκρίνεται στην αυθεντική ταυτότητα των Σλάβων κατοίκων της Δημοκρατίας των Σκοπίων.

Ο Κίρο Γκλιγκόροφ, απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφων, στο Λονδίνο και αργότερα στα Τίρανα, εάν οι σημερινοί κάτοικοι των Σκοπίων είναι απόγονοι του Φιλίππου και του Μεγάλου Αλεξάνδρου, δήλωσε: «Εμείς είμαστε Σλάβοι. Δεν έχουμε καμιά σχέση με τον Μέγα Αλέξανδρο. Ήρθαμε στα Βαλκάνια τον 6ο αιώνα μ.Χ.».

Ο Κίρο Γκλιγκόροφ είπε την αλήθεια. Αυτό όμως δεν άρεσε καθόλου στον Γκρούεφσκι και τους ομοϊδεάτες του. Απαγόρευσαν την προβολή των δηλώσεών του από την κρατική τηλεόραση και τους ραδιοφωνικούς σταθμούς των Σκοπίων και συνέχισαν την ίδια πολιτική της ψεύτικης ταυτότητας και του σφετερισμού. Το χειρότερο που διέπραξαν είναι το πλύσιμο εγκεφάλου που έκαναν, μέσα από τα σχολεία, στις νέες γενιές. Οι μαθητές της γειτονικής χώρας γαλουχήθηκαν επί δεκαετίες με την ιδέα ότι είναι απόγονοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου και ότι η πατρίδα τους μοιράσθηκε από τους άρπαγες γείτονες, κατά πρώτο λόγο τους Έλληνες. Με τη λογική αυτή τα Σκόπια είναι το μόνο ελεύθερο κομμάτι που αγωνίζεται, προφανώς, για την απελευθέρωση και της «Μακεδονίας του Αιγαίου» και της «Μακεδονίας του Πιρίν» (Βουλγαρία).

Όλος αυτός ο παραλογισμός έγινε επίσημη κρατική ιδεολογία, που διακινείται και στο εξωτερικό από τους απόδημους «Μακεδόνες» των Σκοπίων, ιδιαίτερα στον Καναδά και στην Αυστραλία. Στο εσωτερικό αναδεικνύεται τώρα ως το μεγαλύτερο εμπόδιο στην πορεία προς μια αυτογνωσία που θα καθιστούσε δυνατή μια λύση πάνω στη βάση της ιστορικής πραγματικότητας και της αλήθειας.

Θα πρέπει όμως γι’ αυτό να μετακινηθεί η Ελληνική πλευρά προς την αποδοχή ενός σύνθετου ονόματος που θα περιλαμβάνει το όνομα Μακεδονία; Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, σε πρόσφατη επίσκεψή του στο Βελιγράδι, έσπευσε να προβεί σε δηλώσεις που ανοίγουν επικίνδυνη ρωγμή στην Ελληνική θέση. Θέλοντας να καταγγείλει την ακραία θέση των Σκοπίων και υπολαμβάνοντας το θέμα ως γεωγραφικό, είπε, συγκεκριμένα, ότι τα Σκόπια δεν μπορούν να διεκδικούν το μονοπώλιο της Μακεδονίας.

Η προσπάθεια να αναζητηθεί λύση προς την κατεύθυνση του γεωγραφικού προσδιορισμού είναι κατανοητή, ενώπιον του υπάρχοντος αδιεξόδου, αλλά δεν αναιρεί αυτό που είναι η κύρια ουσία του θέματος και η πηγή του κακού. Αυτή είναι το ιδεολόγημα ότι οι Μακεδόνες δεν είναι Έλληνες αλλά άλλο έθνος και ότι οι απόγονοι αυτού του έθνους είναι οι σημερινοί Σλαβοσκοπιανοί.

Αποδοχή από την Ελληνική πλευρά, με οποιονδήποτε τρόπο και με οποιοδήποτε όνομα, του ιδεολογήματος αυτού, δεν θα οδηγήσει, προφανώς, σε λύση του προβλήματος αλλά σε διαιώνισή του, με ενδεχόμενο τη μετάστασή του σε μια πολύ χειρότερη και επικίνδυνη μορφή στο μέλλον.

Το 1993 υπεγράφη η Ενδιάμεση Συμφωνία, με στόχο να δώσει τον χρόνο και να δημιουργήσει το απαραίτητο κλίμα για την αναζήτηση μόνιμης και αμοιβαίως αποδεκτής λύσεως στο θέμα του ονόματος. Εν τω μεταξύ, μετά την αποτυχία της διαμεσολαβήσεως Πινέιρο, το θέμα μεταφέρθηκε σκοπίμως από το Ευρωπαϊκό πεδίο στο πεδίο των Ηνωμένων Εθνών, με δεδομένο το γεγονός ότι το πλαίσιο αυτό ήταν πιο ευνοϊκό για τα Σκόπια, εφόσον η Ελλάδα δεν μπορούσε να προβάλει βέτο. Επεβλήθη ως προσωρινή λύση η τεχνική ονομασία Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ), με την αντίληψη ότι οι διαπραγματεύσεις για το όνομα, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, με μεσολαβητή τον ειδικό αντιπρόσωπο του Γ. Γραμματέα του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς, θα οδηγούσαν σ’ ένα μόνιμο όνομα.

Τα Σκόπια ακολούθησαν όμως απολύτως αδιάλλακτη πολιτική και επέλεξαν ως στρατηγική τη δημιουργία τετελεσμένου γεγονότος, με την εξασφάλιση της ευρύτερης δυνατής διεθνούς αναγνωρίσεως. Η θλιβερή πολιτική της Ελληνικής πλευράς κατά την περίοδο αυτή, που χαρακτηρίσθηκε από διπλωματική ολιγωρία, ενδοτισμό και απάθεια, επέτρεψε στα Σκόπια να προελάσουν διεθνώς με την ψεύτικη σημαία τους και να επιτύχουν αναγνώριση με το όνομα Μακεδονία από περισσότερες από εκατό χώρες.

Γιατί όμως δεν έλυσαν το πρόβλημα; Διότι ο μόνος νόμιμος κάτοχος του ονόματος Μακεδονία και ο μόνος που βλάπτεται από την ύπουλη υφαρπαγή του είναι η Ελλάδα. Δεν είναι ούτε η Φινλανδία, η Γαλλία και η Ρωσία, ούτε οι ΗΠΑ, η Μ. Βρετανία ή οποιαδήποτε άλλη χώρα. Για την επίτευξη της Ενδιάμεσης Συμφωνίας προέβησαν τα Σκόπια σε συμβολικούς ελιγμούς, όπως η αφαίρεση του αστεριού της Βεργίνας από τη σημαία τους. Αργότερα όμως επανήλθαν σε ανάλογες προκλήσεις, όπως τα αγάλματα του Μ. Αλεξάνδρου και του Φιλίππου στις πλατείες και η επονομασία του αεροδρομίου των Σκοπίων ως αεροδρόμιο του Μ. Αλεξάνδρου.

Δεν θα είχε κανένα νόημα να άρει τώρα η Ελλάδα το βέτο της για την ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ για να πάρει ως αντάλλαγμα μια κάλπικη «λύση», που θα άφηνε να σιγοκαίει η εστία της φωτιάς, που είναι ακριβώς το ιδεολόγημα του δήθεν Μακεδονικού έθνους. Η λύση πρέπει να αναζητηθεί πάνω στη βάση της παραδοχής που έκανε ο ιστορικός ηγέτης των Σκοπίων Κίρο Γκλιγκόροφ, με τη δήλωση που αναφέρθηκε παραπάνω.

Η Ελλάδα δεν έχει κανέναν λόγο να επισπεύδει για να πάρει μια «λύση» βλαπτική για τα ζωτικά της συμφέροντα. Οι επισπεύδοντες είναι τα Σκόπια, που θέλουν να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, για να σταθεροποιήσουν και να ενισχύσουν τη θέση τους. Επισπεύδοντες είναι, βεβαίως, και οι Αμερικανοί, οι οποίοι θέλουν να παγιώσουν τη νέα γεωπολιτική τάξη που έφεραν στα Βαλκάνια, μετά την επέμβαση κατά της Γιουγκοσλαβίας, και να αποτρέψουν την επιστροφή της Ρωσικής επιρροής στα Βαλκάνια.

Τα Σκόπια αναμένουν ασφυκτικές πιέσεις των Αμερικανών και των Ευρωπαίων κατά της Ελλάδος για να αποδεχθεί σύνθετη «λύση» με το όνομα Μακεδονία, ισχυριζόμενα ότι αυτά δεν μπορούν πολιτικά να δεχθούν οτιδήποτε λιγότερο. Γιατί όμως να μπορεί η Ελληνική πλευρά σε βάρος της ιστορίας της και του πολιτισμού της αλλά σε βάρος ενδεχομένως και της εθνικής της ασφάλειας και ακεραιότητας στο μέλλον; Δεν επιτρέπεται επομένως καμιά παραχώρηση που θα δικαίωνε τον σφετερισμό και την υφαρπαγή.