Την αυγή του χρόνου και πριν το ταξίδι!

Του
ΣΠΥΡΟΥ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ*

Με τις εικόνες, τις εμπειρίες, τη γνώση, τους προβληματισμούς των έως τώρα γεγονότων και βιωμάτων στην αυγή του νέου χρόνου, ίσως πρέπει να κοιτάξουμε πιο βαθιά την πορεία της ανθρωπότητας, τη στάση και το νόημα, την αξία που δημιουργούμε στη ζωή.

Μπορεί τις μέρες αυτές, επί του συνολικού απολογισμού της χώρας, της Ευρώπης, του κόσμου, να παρακολουθήσαμε και να ακούσαμε πολλά. Ωστόσο δύσκολα αναγνωρίζονται στην πραγματικότητα και αντικειμενικά θετικά βήματα. Από την οικονομική κρίση, την κυβέρνηση, τον πόλεμο, την τρομοκρατία, την κλιματική αλλαγή και τις φυσικές καταστροφές, την ύπαρξη ανελεύθερων και σκοταδιστικών καθεστώτων μέχρι τις πλαστικές πολιτικοεμπορικές χρήσεις ιδεολογιών ή την κουλτούρα των σκουριασμένων συμπεριφορών και έως την επανεμφάνιση, τόσο ωμά, του δίκαιου των ισχυρών στις διεθνείς ή διακρατικές σχέσεις, αβίαστα προκύπτει το ερώτημα: Πού πάμε; Αν και τι μπορούμε να κάνουμε; Γιατί η επιστημονική και τεχνολογική πρόοδος δεν αποτελεί το όπλο για ένα καλύτερο και ειρηνικό μέλλον στον πλανήτη;

Είναι θέματα των ειδικών, των πολιτικών ή των διανοούμενων, που σιωπούν, αν -στην πραγματικότητα- δεν συμβάλλουν, δίνοντας ιδεολογικό άλλοθι στην κυριαρχία τέτοιων συστημάτων ή περιμένουμε κάποιος σοφούς να κατηφορίσουν από την Ακρόπολη και κάθε «Ακρόπολη» του κόσμου; Καθαρές και απλές κουβέ­ντες: Οι λύσεις δημιουργούνται, εφευρίσκονται, εφαρμόζονται από ανθρώπους. Επομένως, αναζητούνται άνθρωποι με σαφή θέση, ειλικρίνεια, ηθική και δυνατή πρόθεση. Υπάρχουν; Προφανώς, αλλά μακριά από μεγαλοστομίες ή κρίσεις μεγαλοσωτήρων. Είναι παντού, στη διπλανή πόρτα, τη θέση εργασίας και την επόμενη βάρδια, στους άνεργους και κυρίως στους νέους. Όσο όμως το ζητούμενο είναι να ακου­μπήσουμε, αντί να απλώσουμε και να ενώσουμε χέρια, δηλαδή να προσπαθήσουμε διαφορετικά, τόσο οι χρήσιμοι και αθόρυβοι άνθρωποι θα χάνονται και αιώνια θα ψάχνονται.

Ο χρόνος αφηγείται -όσο κι αν είναι δέσμιος- και δείχνει το νόημα της ιστορίας των ανθρώπων και, σε ένα ιδιότυπο ημερολόγιο προκλήσεων, δυνατοτήτων και ευκαιριών, επιζητά τη δύναμη και την ανθεκτικότητα των κοινωνιών ως βασική προϋπόθεση επιβίωσης αυτών στο μέλλον. Είναι δύσκολο να γραφεί με αλήθεια η ιστορία πάνω στα πολιτικά αφηγήματα ή τα fake news, σε θεατρική ή άλλη μορφή, σε μια δημοκρατία με τόσο προβληματική την αυτονομία της πολιτικής αλλά και του κράτους από τους πολιτικούς, η οποία έχει επιπλέον καταστεί τόσο ευάλωτη σε «ολοκληρωτικές» συμπεριφορές και εξαρτημένα ΜΜΕ.

Ωστόσο, και ανοιχτά μυαλά και φωτισμένοι, ικανοί άνθρωποι υπάρχουν και επειδή η έξοδος από την κρίση και την παρακμή δεν προκύπτει από τον γόρδιο δεσμό της διελκυστίνδας παρελθόντος και μέλλοντος στο καθηλωμένο παρόν ή με μόνο τα κατά και τις αντιθέσεις, ας σκεφτούμε απλά και πιο αγνά, αφού τα πονηρά δεν έφεραν λύσεις, και ας σηκωθούμε ως κοινωνία για να κάνουμε ξεχωριστό το ταξίδι την καινούρια χρονιά.

Γιατί αν σε κάτι πρέπει να γυρίσουμε στα παλιά χρόνια, αυτό είναι η ενέργεια των ανθρώπων, η επίγνωση ότι η μάχη για την αντιμετώπιση των δυσκολιών και των προβλημάτων είναι μέρος του παιχνιδιού της ζωής, η εφευρετικότητα που μπορεί να πορευτεί μαζί με τον ρεαλισμό, γιατί τροφοδοτεί τη δημιουργία, ο σαφής προσανατολισμός στην εργασία -και όχι στο lifestyle-, επειδή αυτή αποτελεί προϋπόθεση και στέρεα βάση για το μέλλον. Και αυτό πρέπει τώρα να το αποφασίσουμε, όσο κι αν είναι δύσκολο να αλλάξουν νοοτροπίες και να αναπτυχθούν συνειδήσεις, στην πράξη και όχι στα λόγια!

*Μάστερ στις Δημόσιες Πολιτικές, Συντονιστής του Ομίλου Πολιτικού και Κοινωνικού Προβληματισμού “Ακτίδα”, πρ. Πρόεδρος ΑΔΕΔΥ