Η ονομασία του κράτους των Σκοπίων

Του
ΑΘ. ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ
Καθ. Πανεπιστημίου,
Ίδρυμα Εθνικού και Θρησκευτικού Προβληματισμού

Το ζήτημα βρίσκεται σε κινητικότητα. Κάποιοι προβληματισμοί:

α. Το φυλετικό ζήτημα
Το σλαβικό και αλβανικό στοιχείο του κράτους είναι οι δύο βασικές συνιστώσες φυλετισμού, εντός συγκεκριμένης γεωγραφίας.

1. Το σλαβικό στοιχείο
Ο πρωθυπουργός Ζάεφ θα αλλάξει, είπε, το όνομα του αεροδρομίου των Σκοπίων από «Μ. Αλέξανδρος» σε «Κίρο Γκλιγκόροφ». Ήταν ο τελευταίος, στενός παράγοντας του Κιτοϊσμού, ο πρώτος Πρόεδρος του νέου κράτους της FYROM, το 1991. Ερωτηθείς, δημόσια, ξεκαθάρισε ότι οι «Μακεδόνες» του είναι σλαβικό φύλο, από εκείνα της μετανάστευσης των Σλάβων, του 6ου μ.Χ. αιώνα, και εξής στη Νοτιοσλαβία. Διακήρυξε την αυτονόητη αλήθεια της φυλετικής ιστορίας των Σλαβομακεδόνων. Επιλέξει τόνισε: «Εμείς δεν έχουμε σχέση με τον Αλέξανδρο. Εμείς είμαστε Σλάβοι». Ακολούθησε η δολοφονική εναντίον του απόπειρα.

Οι Σλάβοι της Μακεδονίας εκβουλγαρίστηκαν, διαχρονικά, στη συνείδηση, στη γλώσσα και στα ήθη και έθιμά τους. Στην περίοδο των εθνικών και θρησκευτικών ανταγωνισμών (1870-1912), με τον ισλαμικό εξτρεμισμό των τότε Οθωμανών υπέρ των Βουλγάρων της Βουλγαρικής Εξαρχίας και κατά των Ελλήνων της Μακεδονίας (πυρπολήσεις εκκλησιών και φόνοι εντός αυτών, όπως σήμερα με τους τζιχαντιστές και τους υποθωμανούς), οι Σλάβοι αυτοί ονοματίζονται στα επίσημα οθωμανικά και εκκλησιαστικά έγγραφα σαφώς και κυριολεκτικά «Βούλγαροι». Πουθενά δεν συναντάται ο όρος «Μακεδόνες» και «Μακεδονία». Επίσημα είναι ονοματολογικό εφεύρημα, στα γεωπολιτικά σχέδια και δρώμενα του Τίτο στα νότια σύνορα της Γιουγκοσλαβίας, δηλαδή της Νοτιοσλαβίας, από το 1944 κ.ε.

Επομένως, ποια φυλετική και ιστορική σχέση νοείται μεταξύ Σλάβων του 6ου μ.Χ. αιώνα και των Μακεδόνων Ελλήνων του Μ. Αλεξάνδρου και Φιλίππου και του οικουμενικού αλεξανδρινού πολιτισμού του 4ου π.Χ. αιώνος; Καμία. Σύνδεση ετεροχρονισμένη μπορεί να νοηθεί, στη βάση του αλεξανδρινού στην πράξη δόγματος ότι και «Έλληνες είναι οι της ελληνικής παιδείας μετέχοντες». Και όμως δεχόμενοι οι Σλαβομακεδόνες να είναι μέρος πολιτισμού και παιδείας της όλης αλεξανδρινής και ελληνιστικής οικουμένης και όχι το αντίστροφο ανιστόρητο.

2. Το αλβανικό στοιχείο
Αντιπροσωπεύει το 40% των κατοίκων του κράτους και το 90% στις επαρχίες Τετόβου και Δίβρας στα δυτικά, με σύνορο το Κόσοβο. Οι Αλβανοί εδώ αποκαλούν, urbi et orbi, την πατρίδα τους όχι «Μακεδονία» αλλά Ιλλυρία. Έλκουν την καταγωγή τους από την αρχαία Ιλλυρία. Είναι αυτοί οι αρχαιότεροι των Σλάβων κάτοικοι εδώ. Σλαβομακεδόνες, λοιπόν, και Αλβανοϊλλυριοί τα δύο συνιστώντα μέρη του κράτους.

3. Υπάρχουν φυσικά εδώ και άλλες μικρότερες μειονοτικές ομάδες. Όπως Βλάχοι (Ελληνόβλαχοι για μας), τουρκογενείς μουσουλμάνοι, Σέρβοι, Βούλγαροι, Ρομά και Έλληνες. Ο Γκλιγκόροφ για τους Έλληνες ειδικά δήλωσε ότι συμποσούνται περί τις 250.000. Και το ερώτημα: Πώς, λοιπόν, ονοματολογικά θα εκπροσωπηθούν στη νέα ονομασία του κράτους, ιδίως οι Σλαβομακεδόνες και οι Αλβανοϊλλύριοι, για να είναι κράτος σταθερότητας, καλής γειτονίας, εντασσόμενο μάλιστα στο ΝΑΤΟ και στην Ευρωπαϊκή Ένωση;

β. Το γεωγραφικό ζήτημα
Τρία είναι τα ιστορικά και σημερινά γεωγραφικά διαμερίσματα του κράτους των Σκοπίων: «Βόρειος Μακεδονία» (Γευγελή ως Βελεσσά από νότο προς βορρά), Πελαγονία (δηλαδή Μοναστήρι – Αχρίδα, ως Στρόμνιτσα από δυτικά ως ανατολικά), Αρχαία Δαρδανία (Βάρδασκα, με πρωτεύουσα πόλη τα Σκόπια, αρχαιόθεν εκτός μακεδονικής ενδοχώρας και Ιλλυρίδα Τετόβου και Δίβρας. Καμιά, επομένως, αμφιβολία ότι η ιστορική Μακεδονία Φιλίππου – Μ. Αλεξάνδρου (το 90% περίπου της όλης Μακεδονίας) ταυτίζεται με τη Μακεδονία της Βορείου Ελλάδος. Απόδειξη μεγάλη, πέραν των ιστορικών πηγών και γεγονότων, τα αποδεικτικά ανασκαφικά ευρήματα στην ελληνική Μακεδονία (Βεργίνα, Δίο, Αμφίπολη, Φίλιπποι κ.λπ.). Εξ ου και η εύλογη και δίκαιη ελληνική, εθνική και πολιτισμική, ευαισθησία για δόλια υφαρπαγή της όντως Μακεδονίας.

γ. Το γεωπολιτικό ζήτημα
Ο Τίτο το όλο αυτό φυλετικό και γεωγραφικό ψηφιδωτό -μεγάλος του μπελάς- ομογενοποίησε με τη βαριά ονομασία «Μακεδονία», σοσιαλιστική – κομμουνιστική στον πολιτικό/κρατικό χάρτη της Γιουγκοσλαβίας (1944-1990). Οπότε, μετά τον θάνατό του μας προέκυψε η σημερινή κατάσταση, με τους γνωστούς, εξωπραγματικούς, μέχρι γελοιότητας, αλυτρωτισμούς και ιστορικούς κομμουνιστογενείς αναθεωρητισμούς εις βάρος της Ελλάδος, της ελληνικής Μακεδονίας, ως ταυτόσημης προς την ιστορική Μακεδονία. Τη γεωπολιτική αυτή ανωμαλία καλείται να λύσει, μόνιμα και διεθνώς παραδεκτά, κύρια από πλευράς Ελλάδος, η τελική ονομασία του κράτους αυτού, που τώρα η νέα, ανοικτών οριζόντων, ως φαίνεται, ηγεσία καλείται να προσεγγίσει θετικά, σε άμεση συνεργασία με την Ελλάδα, ως μέλος του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ενώσεως. Γιατί; Διότι τα ονόματα εκφράζουν τα πράγματα, την ταυτότητα προσώπων, λαών και κρατών. Πώς να το κάνουμε. Αυτό είναι το διεθνές γεγονός και αφήγημα.

δ. Το ονοματολογικό ζήτημα
Το αναλύσαμε, με βάση τα ανωτέρω, σε άρθρο μας του 2008, επίκαιρο προπαντός και σήμερα, με τίτλο: «Να μην καταντήσει το Σκοπιανό κεφάλαιο στην Ιστορία των χαμένων ευκαιριών». («Απογευματινή» 28-9-2008 και στο «ΠΑΡΟΝ» λίγες μέρες νωρίτερα). Τρία ονόματα κυκλοφορούσαν: «Δημοκρατία Άνω Μακεδονίας», «Δημοκρατία Βόρειας Μακεδονία» και «Δημοκρατία Νέας Μακεδονίας».

Επιχειρηματολογούμε υπέρ του τρίτου. Γιατί τα δύο άλλα δεν καλύπτουν φυλετικά και γεωγραφικά το όλον του κράτους. Καθ’ ημάς, ο όρος «Νέα», σε αντιδιαστολή προς την ιστορική Μακεδονία, δηλώνει τη γειτνίαση δύο διαφορετικών κόσμων και πολιτισμών και κατά χώρα καταστάσεων στις σχέσεις Ελλάδος και ελληνικής Μακεδονίας με το νέο κράτος. Αν, μάλιστα, η νέα ονομασία ορίζεται σλαβιστί «Δημοκρατία Nova Makedonija», διεθνώς και erga omnes, η επιτυχία του αμοιβαίως αποδεκτού θα είναι αμφίπλευρα δίκαιη. Ο επιθετικός προσδιορισμός «Νέα» είναι απόλυτα αντιθετικός προς ό,τι λεκτικά και νοηματικά εκφράζει εντός της ελληνικής βόρειας επικράτειας το «αρχαία» ή «ιστορική» Μακεδονία.

Εξάλλου, η τρίτη αυτή ονοματολογία είναι πολύ φιλική και αποδεκτή από τους κατοίκους, ιδίως τους παλαιότερους, του κράτους αυτού, ως «Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας» της Ομοσπονδίας Γιουγκοσλαβίας. Το πρώτο και επίσημο δημοσιογραφικό έντυπο του Τιτοϊσμού στα Σκόπια φέρει -ως και σήμερα- την ονομασία «Nova Makedonija» (το πρώτο φύλλο στις 19-10-1944). Καταλήγοντας οφείλουμε να πούμε ότι ενδεχόμενη τέτοια λύση συναρτάται με την αναθεώρηση ή επαναδιατύπωση των άρθρων 3, 68, 74 και 40, παρ. 1 του Συντάγματος των Σκοπίων. Και τούτο για εξάλειψη των σπερμάτων για «Μεγάλη Μακεδονία» υπό το συνταγματικό όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας».

Τέλος, παρακαλείται ταπεινά η όλη πολιτική κονίστρα της Ελλάδος, είτε η κατέχουσα είτε η επιθυμούσα τη νομή της εξουσίας, να είναι ενωμένη στο συγκεκριμένο ζήτημα που αφορά το έθνος και τον λαό. Να αφεθεί απερίσπαστη η πολιτική και διπλωματική ηγεσία του ΥΠΕΞ, προκειμένου να εισηγηθεί το καλύτερο στο υπό τον σοφό Πρόεδρο της Δημοκρατίας συμβούλιο για τα περαιτέρω.