100.000 «αόρατοι» άνεργοι μέσα σε έναν μήνα!
Μέσα στην κρίση (2010-2016) οι εργαζόμενοι έχασαν άνω του 40% του μισθού τους και περίπου το 26% της αγοραστικής τους δύναμης (λόγω αύξησης των άμεσων και έμμεσων φόρων). Παράλληλα, 1.000.000 πολίτες –τουλάχιστον την πρώτη πενταετία της κρίσης και μέχρι το 2015– έχασαν το 100% της αγοραστικής τους δύναμης λόγω ανεργίας, σύμφωνα με μελέτη του Ομίλου για τα Κοινωνικά και Εργασιακά Δικαιώματα (ΟΚΕΔ). Αν και τα τελευταία χρόνια φαίνεται να υπάρχουν τάσεις ανάκαμψης στην αγορά εργασίας, η μικρή μείωση της ανεργίας επιτυγχάνεται με την έκρηξη της μερικής απασχόλησης και την αύξηση της εκ περιτροπής απασχόλησης.
(Στο 32% η μερική απασχόληση στο σύνολο του εργατικού δυναμικού, από τα υψηλότερα ποσοστά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στο 56% επί των νέων προσλήψεων.) Σε αυτή την περίπτωση, όσοι εντάσσονται εκ νέου στην αγορά εργασίας αποκτούν το μισό εισόδημα από το νέο χαμηλό (-40%) επίπεδο αμοιβής της πλήρους απασχόλησης (όπως αυτή διαμορφώθηκε μετά την εσωτερική υποτίμηση)… Το τελευταίο διάστημα, η χαμηλής ποιότητας και αμοιβής απασχόληση συνδυάζεται με την πλήρη περιθωριοποίηση των ανέργων.
Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία της εγγεγραμμένης ανεργίας του ΟΑΕΔ του περασμένου Οκτωβρίου (2017), που δείχνουν ότι κατά τον μήνα της παραγωγικής και οικονομικής αναδίπλωσης για τη χώρα (λήξη της τουριστικής-θερινής περιόδου) όχι μόνο αυξήθηκαν οι άνεργοι αλλά μειώθηκαν δραματικά και οι επιδοτούμενοι. Σχεδόν… εξαφανίστηκαν. Έγιναν «αόρατοι» για το σύστημα (κοινωνικής και οικονομικής) προστασίας 100.000 άνθρωποι.
Συγκεκριμένα, ενώ τον Οκτώβριο αυξήθηκαν οι εγγεγραμμένοι άνεργοι κατά 61.885 άτομα, ταυτόχρονα μειώθηκαν οι επιδοτούμενοι άνεργοι κατά 37.906 άτομα. Και ναι μεν ήταν αναμενόμενη η έκρηξη των εγγεγραμμένων ανέργων, ακριβώς λόγω των απολύσεων από τα ξενοδοχεία κ.λπ., αλλά, όπως είναι φυσικό, θα ανέμενε κανείς αντίστοιχη (ή, έστω, σχετική) αύξηση των επιδοτούμενων ανέργων.
Αντιθέτως, βλέπουμε ότι ο ΟΑΕΔ έδωσε λιγότερα επιδόματα σε ποσοστό 28% χωρίς, από την άλλη, να αυξηθούν και οι δικαιούχοι του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ), το οποίο απευθύνεται ακριβώς σε πολίτες που βρίσκονται σε ακραία φτώχεια (όριο τα 182 ευρώ τον μήνα) και δεν λαμβάνουν άλλη ενίσχυση (επιδόματα ΟΑΕΔ κ.ά.).
Είναι σαφές ότι το κέντρο βάρους της επιδοματικής πολιτικής του ΟΑΕΔ μετατοπίστηκε προς την ακραία φτώχεια και απομακρύνθηκε από την προστασία έναντι της σχετικής φτώχειας (382 ευρώ τον μήνα). Γεγονός που συνηγορούσε στη διαφύλαξη έστω μιας στοιχειώδους κοινωνικής συνοχής. Είναι ανάγκη πλέον να υπάρξει μια ριζική αναθεώρηση της επιδοματικής πολιτικής, πέραν της ανάγκης κατάρτισης νέων, ρηξικέλευθων προγραμμάτων απασχόλησης και διαμόρφωσης συνθηκών οικονομικής μεγέθυνσης και ανάπτυξης. Διαφορετικά, ο ΟΑΕΔ θα συνεχίσει να δημιουργεί πλεονάσματα (άνω των 300 εκατ. το 2017), ενόσω οι άνεργοι θα μένουν… «αόρατοι».