H Σαρία της Θράκης και η άγνοια των Αθηνών
Του Δρος
ΕΥΡΙΠΙΔΗ ΣΤ. ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗ
επ. Καθηγητή Νομικής Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου,
πρώην Υπουργού, τ. Βουλευτή Ροδόπης
Το καθεστώς σεβασμού της θρησκευτικής ελευθερίας στη Θράκη εδράζεται στη Συνθήκη της Λωζάννης του 1923, στη μακροβιότερη δηλαδή διεθνή Συνθήκη, την οποία σεβάστηκε απόλυτα τόσο ο Ελευθέριος Βενιζέλος όσο και ο Κεμάλ Ατατούρκ, ο καθένας για τους δικούς του λόγους.
Η έξυπνη ιδιαιτερότητα αυτής της Συνθήκης έγκειται στο γεγονός, ότι υιοθετεί ένα ιδιότυπο μοντέλο της Σαρίας, που δεν έχει όμως καμία σχέση με το ακραίο πρότυπο άλλων ισλαμικών χωρών. Επί της ουσίας, αποδέχεται στη Θράκη τον ρόλο του μουφτή όχι μόνο ως θρησκευτικού αρχηγού αλλά και ως καδή, δηλαδή, δικαστή οικογενειακού και κληρονομικού δικαίου, άρα και ως δημόσια αρχή, που σύμφωνα με το ελληνικό θεσμικό πλαίσιο διορίζεται από το κράτος.
Οι αποφάσεις ωστόσο του μουφτή ως δικαστή δεν πρέπει να έρχονται σε αντίθεση με το Ελληνικό Σύνταγμα και τους νόμους, ούτε με το ευρωπαϊκό δίκαιο. Αυτός ο συνδυασμός μέχρι σήμερα, παρά κάποιες περιορισμένες εξαιρέσεις, συνέβαλε, πρώτον, στο να εμπεδώνεται το αίσθημα θρησκευτικής ελευθερίας των μουσουλμάνων εντός μιας δυτικής χώρας που έμπρακτα σέβεται τη θρησκευτική τους παράδοση.
Δεύτερον, λειτούργησε παιδευτικά προς τους ίδιους, προσαρμόζοντάς τους στα σύγχρονα ευρωπαϊκά πρότυπα, μιας που καμιά απόφαση του μουφτή δεν μπορεί να πάει κόντρα σε αυτά. Έτσι, οι φιλήσυχοι μουσουλμάνοι της Θράκης μετεξελίχθηκαν σε σύγχρονους ευρωπαίοι πολίτες, που για κανέναν ακραίο ισλαμισμό ή θρησκευτικό φανατισμό δεν θα ήθελαν να διαταράξουν την ποιότητα της ζωής τους, εντασσόμενοι σε εξτρεμιστικά κινήματα τύπου ISIS, παρότι ίσως αποτέλεσε στόχος η στρατολόγησή τους σε αυτά. Την ίδια στιγμή, το σύστημα αυτό έδωσε στους έλληνες μουσουλμάνους πολίτες της μειονότητας την ελευθερία μόνοι τους να επιλέγουν αν θα ακολουθήσουν στη ζωή τους το αστικό δυτικό πρότυπο οικογενειακού και κληρονομικού δικαίου ή την προσαρμοσμένη στα ευρωπαϊκά standards ισλαμική θρησκευτική τους παράδοση.
Ολόκληρο το άρθρο ΕΔΩ