Οι προτάσεις του Γάλλου Προέδρου Μακρόν…
Γράφει ο
ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΝΕΑΡΧΟΥ
Πρέσβυς ε.τ.
…για «επανίδρυση» της Ευρώπης και οι γερμανικές εκλογές
Σε συνέχεια της ομιλίας του στον συμβολικό χώρο της Πνύκας, κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα, ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν εκφώνησε την Τρίτη 26 Σεπτεμβρίου, στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης, μια δεύτερη ομιλία για την Ευρώπη, στην οποία αναφέρθηκε πιο αναλυτικά στο σχέδιό του για «επανίδρυση» της Ευρώπης.
Η ομιλία του έγινε λίγο πριν από τις εκλογές στη Γερμανία και είχε ως στόχο να στείλει μηνύματα στο Βερολίνο για την ανάγκη συνεργασίας των δύο χωρών για την έξοδο της Ευρώπης από τη σημερινή σύγχυση, αβεβαιότητα και Ευρωσκεπτικισμό. Στο πλαίσιο αυτό, θέλησε να διαγράψει σε αδρές γραμμές το νέο άλμα προς την Ευρωπαϊκή ενοποίηση που προτείνει, εισηγούμενος ένα σχέδιο αλλαγών δέκα σημείων:
1. Πιο στενή ακόμη σχέση και σύγκλιση μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας. Με τον στόχο αυτό, υπογραφή, στις 22 Ιανουαρίου 2018, μιας νέας Συνθήκης των Ηλυσίων μεταξύ των δύο χωρών. Πλήρης συγχώνευση των αγορών τους μέχρι το 2024, με την εφαρμογή των ίδιων κανόνων στις επιχειρήσεις τους.
2. Δημιουργία προϋπολογισμού της Ευρωζώνης, που θα διευθύνεται από έναν υπουργό Οικονομικών της Ευρωζώνης και θα ελέγχεται από ένα Κοινοβούλιο (προφανώς, άλλο από το σημερινό Ευρωκοινοβούλιο).
3. Μεγαλύτερη δημοσιονομική και κοινωνική σύγκλιση. Ο Γάλλος Πρόεδρος προτείνει, στο πλαίσιο αυτό, να καταπολεμηθεί ο αθέμιτος ανταγωνισμός στον κοινωνικό τομέα και να επανεξετασθεί η Ευρωπαϊκή Οδηγία που αφορά Ευρωπαίους εργαζόμενους, που ασφαλίζονται κοινωνικά (με πολύ χαμηλότερο κόστος) στη χώρα τους και εργάζονται σε άλλη Ευρωπαϊκή χώρα, που έχει πολύ υψηλότερο κοινωνικό κόστος. Για το θέμα αυτό έχει δημιουργηθεί μεγάλο πρόβλημα με Πολωνούς εργαζόμενους.
4. Γενίκευση του Προγράμματος «Έρασμος». Το ήμισυ μιας τάξεως μαθητών να έχει τη δυνατότητα να κάνει έξι μήνες, τουλάχιστον, του σχολείου σε μια άλλη Ευρωπαϊκή χώρα. Διευκόλυνση των ανταλλαγών στη Μέση Εκπαίδευση, με εναρμόνιση των προγραμμάτων, τίτλων σπουδών και διπλωμάτων. Δημιουργία 20 περίπου Ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων, που θα απονέμουν πτυχία με αναγνώριση σ ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
5. Ένα βήμα παραπέρα στην Ευρώπη της άμυνας. Στις αρχές της προσεχούς δεκαετίας, η Ευρώπη πρέπει να έχει μια Κοινή Δύναμη Επεμβάσεως, έναν κοινό αμυντικό προϋπολογισμό και ένα κοινό δόγμα δράσεως. Ο Γάλλος Πρόεδρος προτείνει επίσης μια Ευρωπαϊκή Ακαδημία Πληροφοριών και μια κοινή Ευρωπαϊκή Εισαγγελία για τον αγώνα κατά του οργανωμένου εγκλήματος και της τρομοκρατίας.
6. Φόρο στις χρηματιστικές συναλλαγές για αναπτυξιακή βοήθεια. Για την αντιμετώπιση της μεταναστεύσεως, που είναι η κύρια πρόκληση που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, δημιουργία Ευρωπαϊκού Γραφείου για το ʼσυλο και Ευρωπαϊκής Συνοριακής Αστυνομίας. Χρηματοδότηση ενός μεγάλου προγράμματος για την κατάρτιση των προσφύγων. Φόρο πάνω στις χρηματιστικές συναλλαγές για τη χρηματοδότηση αναπτυξιακής πολιτικής έναντι κυρίως της Αφρικής.
7. Μεταρρύθμιση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Μεταρρύθμιση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής «για τη διασφάλιση της διατροφικής αυτάρκειας της Ευρώπης». Προστασία της Ευρώπης από τις μεγάλες παγκόσμιες αγορές και δημιουργία «Ευρωπαϊκής Δυνάμεως Ελέγχου» για την εγγύηση της διατροφικής ασφάλειας.
8. Φόρος Διοξειδίου του ʼνθρακος και Ευρωπαϊκά Σύνορα. Καθορισμός κοινής Ευρωπαϊκής τιμής κατά τόνο και αρκετά υψηλής ώστε να ευνοηθεί η ανάπτυξη εναλλακτικών πηγών ενέργειας (όχι κάτω από 25-30 ευρώ στον τόνο). Διασύνδεση των Ευρωπαϊκών ενεργειακών δικτύων και επιβολή στα σύνορα κοινού φόρου διοξειδίου του άνθρακος ώστε να πληρώνουν τίμημα οι ξένες βιομηχανίες, που έχουν χαμηλότερα επίπεδα προστασίας.
9. Πιο δίκαιη φορολόγηση των Γιγάντων της Ψηφιακής και Ηλεκτρονικής Τεχνολογίας. Φορολόγηση των μεγάλων εταιρειών με βάση τον κύκλο εργασιών που πραγματοποιούν σε κάθε χώρα και όχι των προσόδων, που εισπράττονται σε χώρες με χαμηλή φορολόγηση.
10. Εισαγωγή υπερεθνικών καταλόγων υποψηφιοτήτων στις Ευρωπαϊκές εκλογές του 2019. Οι κατάλογοι αυτοί θα επέτρεπαν κατ αρχήν να καλυφθούν οι 73 θέσεις που έμειναν κενές από την αποχώρηση της Μ. Βρετανίας. Οι κατάλογοι θα μπορούσαν, στη συνέχεια, να διευρυνθούν μέχρι να καλύψουν το 50% περίπου των υποψηφίων μέχρι το 2025. Προτείνεται επίσης η μείωση κατά 50% των Ευρωπαίων Επιτρόπων, από 30 σε 15. Για να αποφευχθούν εύλογες αντιδράσεις από χώρες-μέλη, ο Γάλλος Πρόεδρος καλεί τις ιδρυτικές χώρες της Ευρωπαϊκής Ενώσεως να παραιτηθούν πρώτες από εθνικό Επίτροπο.
Τα ερωτήματα που θέτουν οι Ευρωπαϊκές ιδέες για την «επανίδρυση» της Ευρώπης είναι βασικά δύο. Πρώτον, διορθώνουν οι ιδέες και οι προτάσεις αυτές τη λάθος πορεία που έχει πάρει η Ευρώπη και έχει οδηγηθεί σε αδιέξοδο ή είναι ένα νέο άλμα πάνω στην ίδια ουσιαστικά βάση; Η απάντηση στο πρώτο αυτό ερώτημα είναι ότι οι ιδέες και οι προτάσεις Μακρόν κινούνται βασικά πάνω στην ίδια βάση και εισηγούνται ως διέξοδο μια φυγή προς τα εμπρός. Δεν αμφισβητείται ούτε η παγκοσμιοποίηση, με την οποία ταυτίσθηκε η Ευρώπη και η οποία αντιμάχεται την πολιτική της ολοκλήρωση, ούτε η κυριαρχία των αγορών ως ενοποιητικής βάσεως της Ευρωπαϊκής Ενώσεως.
Πρωταγωνιστές δεν είναι οι Ευρωπαϊκοί λαοί. Είναι οι αγορές και η ανισοτιμία που παράγουν. Ο υπερεθνισμός που προβάλλεται είναι αυτός που προάγει και επιδιώκει η παγκοσμιοποίηση. Μόνη εξαίρεση αποτελεί το σημείο που αφορά τη μεταρρύθμιση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Είναι ένα θέμα που ενδιαφέρει ιδιαίτερα τη Γαλλία και πάνω στο οποίο έχει πολλές δυσκολίες να βρει κοινή γραμμή με τη Γερμανία. Γίνεται αναφορά στο σημείο αυτό στην ανάγκη να προστατευθεί η Ευρώπη από τις μεγάλες αγορές του κόσμου και να επιδιώξει τη «διατροφική της αυτάρκεια». Πώς θα επιτευχθεί όμως ο στόχος αυτός, όταν η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση, με την άκριτη επέκταση σ όλο τον κόσμο των συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου, υπονόμευσε την Αρχή της Κοινοτικής Προτιμήσεως, που είχε ακριβώς ως στόχο να διασφαλίσει μια ελάχιστη προστασία στην Ευρωπαϊκή παραγωγή.
Στο σημείο αυτό τίθεται και το δεύτερο ερώτημα. Πώς θα αντιδράσει η Γερμανία, που ο ρόλος της, λόγω του οικονομικού της εκτοπίσματος, είναι πρωταρχικός τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και ειδικότερα στην Ευρωζώνη;
Η Γερμανία είναι γνωστό ότι στηρίζει αναφανδόν την παγκοσμιοποίηση, λόγω του γεγονότος ότι είναι βιομηχανική και τεχνολογική εξαγωγική δύναμη. Βολεύεται με τη σημερινή κατάσταση της κυριαρχίας των αγορών και του ευρώ, που της παρέχουν σαφές πλεονέκτημα. Τα εκλογικά αποτελέσματα καθιστούν πιο δύσκολη ακόμη την επίδειξη ευλυγισίας από πλευράς Μέρκελ, η οποία αντιμετωπίζει τώρα σφοδρή εσωτερική αντίδραση στις υπερεθνικές πολιτικές της παγκοσμιοποίησης, που περιλαμβάνουν και τα θέματα της παράνομης μεταναστεύσεως, της εθνικής ταυτότητας και της επελάσεως του Ισλάμ στην Ευρώπη.
Η προοπτική των μεγάλων αλλαγών στην Ευρώπη, που θα ευνοήσουν, υποτίθεται, και την Ελλάδα, είναι κάτω από πυκνή ομίχλη. Εάν δεν προωθηθεί η περικοπή του δημοσίου χρέους το 2018, η Ελλάδα πρέπει να προβληματισθεί σοβαρά για εναλλακτική πορεία.