Διαβάζει εφημερίδες ο κύριος πρωθυπουργός;

Ήταν η στιγμή που ο πρωθυπουργός είχε διαβάσει όλες τις εφημερίδες και άρχιζε τα τηλέφωνα για να διατυπώσει σε άπταιστη βορειοελλαδίτικη διάλεκτο το κατσάδιασμα για την αποτελεσματικότητα των υπουργών του. Είχε απορίες, αντίστοιχες με των δημοσιογράφων, και ζητούσε λογικές απαντήσεις. Κι αν δεν τις έπαιρνε ακολουθούσε το κατσάδιασμα. Για να μην τον αδικούμε, κάτι αντίστοιχο, πιθανά με πιο αγγλοσαξονική βέβαια διάλεκτο, έκανε κι ο Ανδρ. Παπανδρέου.

Υποθέτοντας λοιπόν ότι και ο κ. πρωθυπουργός διαβάζει καθημερινά όλες τις εφημερίδες, είναι σκόπιμο να διερευνήσουμε τις πιθανές αντιδράσεις του στα πιο πρόσφατα γεγονότα. Η απορίες που εκφράζονται αποτελούν λογικά ερωτήματα ενός ενημερωμένου πολίτη.

ΚΑΣ

Μάθαμε, μόλις προχθές, ότι ο ρόλος του ΚΑΣ για την πολιτική ηγεσία είναι συμβουλευτικός. Θεωρούμε ότι αντίστοιχος είναι και ο ρόλος όλων των οργάνων της διοικήσεως πλην προφανώς των ανεξαρτήτων αρχών της. Την τελική ευθύνη (πολιτική) έχουν τα διορισμένα από τον πρωθυπουργό στελέχη της κυβέρνησης. Έπρεπε λοιπόν να συνεδριάσει το ΚΑΣ τρεις φορές για να του γνωστοποιηθεί η συγκεκριμένη διοικητική θέση; Πώς ένα καθαρά συμβουλευτικό όργανο της διοίκησης κωλυσιεργεί, δεν αποφασίζει και η εκτελεστική εξουσία δεν δραστηριοποιείται άμεσα; Γνωρίζουν τα μέλη του συμβουλευτικού οργάνου ότι έχουν αστικές ευθύνες για το κόστος που δημιουργεί η αναποτελεσματικότητά τους στο Δημόσιο; Ποιος θα πληρώσει τα σπασμένα;

ΔΝΤ – τραπεζικό σύστημα

Μάθαμε από τον Τύπο ότι όλοι τρέχανε γιατί το ΔΝΤ ζήτησε, άμεσα, λεπτομερή έλεγχο της αξιοπιστίας του χαρτοφυλακίου των ελληνικών τραπεζών. Επί το ελληνικότερον, την τελευταία εβδομάδα έγινε ένας μικρός χαμός. Αθήνα, Φρανκφούρτη, Λονδίνο, Παρίσι, Ουάσινγκτον. Ενημερώθηκε ο κ. πρωθυπουργός γιατί έγινε όλο αυτό; Γνωρίζει τι συνεπάγεται η διαφορά μεταξύ εγγυοδοσίας προς τα έξω (bail-out) και εγγυοδοσίας προς τα μέσα (bail-in); Γνωρίζει ότι η πρώτη δίδεται μόνο για τα κρατικά ομόλογα και τα πληρώνουν οι εταίροι, ενώ η δεύτερη δίδεται από τις τράπεζες, δηλαδή από τους μετόχους, τους ομολογιούχους και τους καταθέτες; Γνωρίζει ότι αν δεν υπάρχουν ικανοποιητικές επισφάλειες για να εγγυηθούν τα «κόκκινα» δάνεια, τότε θα κληθούν οι καταθέτες να πληρώσουν; Γνωρίζει ότι αν το σύνολο των καταθέσεων είναι κάτω από 100.000 ευρώ ανά καταθέτη, αυτά είναι εγγυημένα από την ΤτΕ; Και γνωρίζει ότι πιθανά τα κεφάλαια της ΤτΕ δεν φτάνουν ούτε για τον ELA και όχι βέβαια για τις εγγυήσεις των καταθέσεων;

Προϋπολογισμός 2018 και έσοδα 2017

Μάθαμε ότι στο υπουργείο Οικονομικών ξενυχτάνε περιμένοντας να γίνουν οι μεταφορές από τις εμπορικές τράπεζες στον λογαριασμό της ΤτΕ υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου από τις πληρωμές των φόρων των Ελλήνων. Περιμένουν από 2,7 μέχρι 3,2 δισ. Γιατί αυτή η πρωτόγνωρη αγωνία; Μήπως και πέρσι δεν είχαμε καθυστερήσεις και τελικά πετύχαμε 4,2% πλεόνασμα; «Προς τι το μίσος και ο αλληλοσπαραγμός», όπως έλεγε κι ο Λογοθετίδης; Μήπως διότι η ταμειακή μέτρηση των εσόδων του Δημοσίου θα αποτελέσει την αξιόπιστη βάση για τον προϋπολογισμό των εσόδων του 2018, που απαιτεί πλεόνασμα 3,5%; Μήπως γιατί αυτό το νούμερο προσυπογράφεται και από την ΤτΕ; Μήπως γιατί κάποιοι στην Ουάσινγκτον γνωρίζουν ότι οι Dijsselbloem και Wieser φεύγουν από τις θέσεις τους; Μήπως γιατί δεν μπορούν να καταθέσουν άμεσα προϋπολογισμό για το 2018; Ποιος ξέρει;

ΦΠΑ 2015

Μάθαμε ότι η απώλεια εσόδων, και μάλιστα σε μια χρονιά που αυξήσαμε τους συντελεστές, ήταν πάνω από 5 δισ. Δηλαδή όσο περίπου είναι το αναγκαίο πρωτογενές πλεόνασμα. Και αναρωτηθήκαμε, όπως κάθε ενημερωμένος πολίτης: Τηλεφώνησε ο κ. πρωθυπουργός στους υπευθύνους για να τους ρωτήσει για τον λόγο για τον οποίο θα πρέπει να αυξηθούν οι συντελεστές; Πόσες επιστροφές φόρων έγιναν, χωρίς να πιστοποιηθούν, αντίστοιχα, οι συναλλαγές που οδήγησαν στην απώλεια ΦΠΑ; Ποια είναι η εκτίμηση των υπηρεσιών σε απώλειες για τα έτη 2016-2017, που συνεχίστηκε η αύξηση των φόρων και η μείωση των συντάξεων και των κοινωνικών επιδομάτων; Γιατί είναι κοινωνική επιλογή να κόβονται επιδόματα κοινωνικής προστασίας, ακόμη και θέρμανσης, επειδή δεν καταβάλλουν ΦΠΑ αυτοί που τον εισέπραξαν; Σε ποιες περιοχές της χώρας παρατηρού­νται οι μεγάλες απώλειες;

Εξόφληση πιστωτών Δημοσίου

Μάθαμε, και χαρήκαμε, ότι ο κ. Regling, ο γνωστός κύριος που ακόμη μας δανείζει με εξωπραγματικό επιτόκιο, δέχτηκε να περιμένει έναν μήνα ακόμη μέχρι να του στείλουμε τα τιμολόγια για να πληρώσει μαζί μας 1,9 δισ. Θα πάνε σε συντάξεις που καθυστερούνε, σε φάρμακα και υλικά νοσοκομείων, σε βιβλία κ.ά. Και αναρωτηθήκαμε, όπως πιστεύουμε κι ο κ. πρωθυπουργός: Καλά, βρε παιδιά, όταν δεν έχουμε λεφτά, λογικό είναι να μην μπορούμε να πληρώσουμε. Αλλά όταν μας δίνουν τα λεφτά, και μάλιστα σχεδόν άτοκα, είναι τόσο δύσκολο να έχουμε τα τιμολόγια που θα πληρώσουμε; Δηλαδή πληρώνουμε χωρίς να ξέρουμε αν έχουμε παραλάβει τα προϊόντα, χωρίς τιμολόγια, χωρίς πληρωμή του ΦΠΑ από τον εκδότη του τιμολογίου; Όλα είναι επί πιστώσει και τώρα αν χρειαστεί να τα πληρώσουμε θα πρέπει να γραφτούν και ως δαπάνες;

Εκτέλεση δημοσίων επενδύσεων 2017

Μάθαμε ότι τα επόμενα χρόνια η οικονομία δεν θα προλαβαίνει να απορροφήσει τις επενδύσεις. Και για να βοηθήσουμε τον κ. πρωθυπουργό, ως μη οικονομολόγο, σκεφτήκαμε να θέσουμε εμείς τα ερωτήματα στον κ. υπουργό Οικονομικών. Όταν η παραγωγή δεν μπορεί να εξυπηρετήσει (απορροφήσει) την ενεργό ζήτηση (επενδύσεις και κατανάλωση), τι συμβαίνει στην οικονομία; Μήπως πληθωρισμός; Ποιοι είναι οι περιορισμοί, πλην του πληθωρισμού, που εμποδίζουν την απορρόφηση των επενδύσεων; Τι έχουν να μας πουν οι αρμόδιοι υπουργοί των λοιπών παραγωγικών υπουργείων; Γιατί το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων σήμερα, που τα χρήματά του στο 95% δίδονται από κοινοτικούς πόρους, υστερεί στις δαπάνες κατά 30% μέχρι τον Αύγουστο; Πώς το Δημόσιο θα κατορθώσει να πετύχει σ’ ένα τετράμηνο (Σεπτέμβριος – Δεκέμβριος) πέντε φορές περισσότερες επενδύσεις από αυτές που πραγματοποίησε μέσα στο πρώτο οκτάμηνο (Ιανουάριος – Αύγουστος); Σε μια οικονομία που λιμνάζει επί μία επταετία επενδυτικά, μπορεί οικονομολόγος να λέει ότι δεν θα μπορεί να απορροφήσει επενδύσεις;

Αλλαγές στην Ευρωζώνη

Μάθαμε ότι τελείωσαν οι εκλογές στη Γερμανία. Μάθαμε ότι αλλάζουν πρόσωπα και πολιτικές. Μάθαμε ότι φεύγουν οι φίλοι μας από το υπουργείο Οικονομικών της Γερμανίας και λυπηθήκαμε. Μάθαμε ότι μιλάνε ακόμη και για πολλές ταχύτητες, ακόμη και για υπουργείο Οικονομικών της Ευρωζώνης, με δικαίωμα δανεισμού και έκδοσης ομολόγων. Ακούμε ότι τα Μνημόνια τελειώνουν και είμαστε έτοιμοι να βγούμε χωρίς πιστωτική στήριξη στις αγορές και χαρήκαμε. Και αυτή η προτροπή να τελειώνουμε με την 3η αξιολόγηση όσο το δυνατόν ταχύτερα τι σημαίνει; Γιατί μας ζητούν να ξεμπερδέψουμε, αν είναι δυνατόν, πριν από την αξιολόγηση των τραπεζών τον Φεβρουάριο; «Ποιος φοβάται την Βιρτζίνια Γουλφ;», που θα έλεγε κι ο κ. Τσακαλώτος. Είμαι σίγουρος ότι η στρατηγική της χώρας είναι ήδη καλά προετοιμασμένη από τους ειδικούς. Στις επόμενες δέκα ημέρες θα αρχίσει να ξεδιπλώνεται. Μήπως όμως είναι σκόπιμο να γνωρίζουμε πού πάμε, μην ξυπνήσουμε κάποια στιγμή και μας πουν κάτι αντίστοιχο με εκείνο που άκουσε ο κ. Βενιζέλος από τον κ. Σόιμπλε;

Και κάτι ευχάριστο ως επίλογο. Φαίνεται ότι οι ʼγγλοι μας αντιγράφουν στη διαπραγματευτική τακτική. Όπως κι εμείς με τις μεταρρυθμίσεις, έτσι κι αυτοί στην πρόοδο του Brexit. Σιγά σιγά και με το μαλακό. Με μία διαφορά, εκείνοι δεν είναι στην Ευρωζώνη.