Ως πότε ο ελληνικός λαός θα βιώνει το Σύνδρομο της Στοκχόλμης;
Συγκεκριμένα, τα έσοδα του 2017 υπολείπονται του στόχου το πρώτο οχτάμηνο (Ιανουάριος – Αύγουστος) κατά 1,74 δισ. ευρώ περίπου, ενώ το πρώτο επτάμηνο (Ιανουάριος – Ιούλιος) η απόκλιση ήταν -636 εκατ. ευρώ περίπου. Η κυβέρνηση, ακολουθώντας την πρακτική των Σαμαρά – Βενιζέλου, προσπαθεί να διασκεδάσει τις εντυπώσεις εμφανίζοντας περιορισμένες δαπάνες κατά 1,704 δισ. ευρώ. Αυτή η άτυπη εφαρμογή του «κόφτη» σκοπό έχει να πείσει ότι ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος (1,75% για το 2017) τελικά θα πιαστεί. Στα κυβερνητικά επιτελεία θεωρούν ότι πετσοκόβοντας το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων (25% είναι ο περιορισμός το πρώτο οχτάμηνο) και μαγειρεύοντας κονδύλια όπως η κατάπτωση εγγυήσεων κουτσά-στραβά τα νούμερα θα βγουν. Όμως οι κυβερνητικοί παράγοντες είναι εξίσου βέβαιοι ότι δεν μπορούν να πιάσουν 3,5% πλεόνασμα το 2018, με ρυθμούς μεγέθυνσης χειρότερους από 1%, αντί για 2,7% που είχαν προϋπολογίσει, μόνο και μόνο για να σπρώξουν χρονικά μπροστά τα μνημονιακά αδιέξοδα. Το κακό είναι ότι αυτά τα κατάλαβαν και στο ΔΝΤ και έχουν ήδη θέσει ζήτημα εφαρμογής από το 2018 της κατάργησης της προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις και του περιορισμού του αφορολόγητου από το 2019 αντί για το 2020. Από κοντά και η απαίτηση για νομοθέτηση του 50% για την απεργία, προφανώς για να κάνουν ευκολότερη τη ζωή μιας κυβέρνησης με κορμό τη Νέα Δημοκρατία, που οι δανειστές ευελπιστούν ότι θα έρθει στα πράγματα.
Αυτό ήταν το νόημα σημαντικού τμήματος των δηλώσεων του εκπροσώπου Τύπου του ΔΝΤ κ. Ράις, που έγιναν, μάλλον όχι κατά σύμπτωση, επίσης στις 14/9. Το υπόλοιπο τμήμα των δηλώσεων του αξιωματούχου του Ταμείου αφορούσε «πρόσθετες παρεμβάσεις για την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών». Είναι ένα θέμα που αποτελεί κόκκινο πανί τόσο για τους εγχώριους καπιταλιστές (όσους έχουν απομείνει) όσο και για τους ευρωπαίους δανειστές. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που πίστεψαν ότι η απαίτηση του ΔΝΤ για δέσμευση κεφαλαίων της τάξης των 10 δισ. για μελλοντική ανακεφαλαίωση των ελληνικών τραπεζών μετά την πώληση των «κόκκινων» δανείων ήταν ένας τρόπος το ΔΝΤ να την «κάνει» πλήρως από ελληνικό Μνημόνιο. Η εντύπωση αυτή ενισχύθηκε από το γεγονός ότι το ΔΝΤ ζητάει επισταμένα ελέγχους ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού των ελληνικών τραπεζών. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός στα τραπεζικά για να καταλάβει ότι με δεδομένα τα προβλήματα στο σύνολο του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος, η διενέργεια τέτοιων ελέγχων ανοίγει την πόρτα για την εκδήλωση σημαντικών προβλημάτων. Από την άποψη αυτή δεν προκαλεί έκπληξη η αρχική αντίδραση του SSM και οι δηλώσεις του μέλους του ΔΣ της ΕΚΤ Μπ. Κερέ, που ακολούθησαν την Παρασκευή 15 Σεπτέμβρη. Αμφότεροι ευρωπαίοι αξιωματούχοι είπαν κοντολογίς ότι ο έλεγχος του τραπεζικού συστήματος είναι δουλεία δική τους και όχι του ΔΝΤ. Δεδομένου του γεγονότος ότι το ΔΝΤ δεν φαίνεται να τα «σπάει» με τους Γερμανούς, άλλωστε, όπως είπε και ο κ. Σόιμπλε, «χωρίς ΔΝΤ δεν υπάρχει πρόγραμμα», το πιθανότερο είναι ότι το Ταμείο σηκώνει το ζήτημα των τραπεζών για να περάσουν ευκολότερα τα υπόλοιπα μέτρα. Κοινώς, ο λαός, μισθωτοί και συνταξιούχοι, θα την πληρώσει πάλι.
Τα παραπάνω είναι τα προφανή, το 3ο Μνημόνιο έχει αποτύχει και επιδιώκουν να κρύψουν τα αδιέξοδά του επισπεύδοντας νέα αντιλαϊκά μέτρα. Υπάρχουν όμως επιπλέον δεδομένα στο δράμα του ελληνικού λαού. Αυτά αφορούν τους ρυθμούς οικοδόμησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης πολλαπλών ταχυτήτων ή των «διαφορετικών κύκλων», που αναμένεται να επιταχυνθούν μετά τις γερμανικές εκλογές. Το δεδομένο μιας κυβέρνησης συνασπισμού ανάμεσα στο CDU της κ. Μέρκελ και τους Φιλελεύθερους και ο επικείμενος εκλογικός καταποντισμός του SPD κατατείνουν στην εφαρμογή αυστηρότερων δημοσιονομικών κανόνων, που θα καταστήσουν αδύνατη τη συμμετοχή αδύναμων οικονομιών, όπως η Ελλάδα, στην «πρώτη ταχύτητα».
Είναι το πλήρες αδιέξοδο του ελληνικού καπιταλισμού στις συνθήκες της κρίσης, που κρύβεται συνεχώς πίσω από σκληρότερα αντιλαϊκά μέτρα. Το ερώτημα που τίθεται είναι το εξής: Για πόσο ακόμα η ελληνική κοινωνία θα υποκύπτει στους εκβιασμούς, κάνοντας το πρόβλημα της αστικής τάξης και των πολιτικών της εκπροσώπων, παλαιών και νέων, δικό της πρόβλημα; Μοιάζει με την ταύτιση των ομήρων με τον απαγωγέα τους, γνωστή στην ψυχολογία ως Σύνδρομο της Στοκχόλμης. Η λαϊκή χειραφέτηση από την αστική τάξη και τους πολιτικούς της εκπροσώπους, με πρώτο και καλύτερο τον ΣΥΡΙΖΑ, είναι η μόνη διέξοδος στα αδιέξοδα. Διαφορετικά, τα αντιλαϊκά μέτρα δεν θα έχουν τέλος.