Πινελιές νέου κώδικα στον καμβά της παγκοσμιοποίησης!

Οι δημόσιες συζητήσεις το προσεγγίζουν τεχνικά, ενώ πρόκειται για έναν διαρκή πολιτικό πόλεμο, με άλλα μέσα για τον έλεγχο και τα όρια των ταχυτήτων της. Εθνικά, περιφερειακά συμφέροντα με υπόστρωμα, διαφορετικές και αντικρουόμενες όψεις από κάθε εμπλεκόμενο -μικρό ή μεγάλο- παίκτη και μέρος. Οριζόντια, όμως, σε παραγωγούς και καταναλωτές υπάρχουν επιπτώσεις, νικητές και ηττημένοι. Τα περί ελεύθερης διακίνησης του παρελθόντος -και λιγότερο του παρόντος- αναθεωρούνται ή είναι σε τροχιά αναμέτρησης με την παγκοσμιοποίηση του μέλλοντος. Η αναβάθμιση ή ανακατάταξη στην παραγωγή με την εισαγωγή νέων τεχνολογιών κρίνεται επωφελής για την προστασία των θέσεων εργασίας και των μισθών, αλλά δοκιμάζεται. Κυρίως από την αντίληψη περί ανταγωνιστικότητας, που βασίζεται στον αγοραίο εξευτελισμό της αξίας της εργασίας. Υπάρχει λύση; Μπορεί η παγκοσμιοποίηση να ηθικοποιηθεί, διευρύνοντας τα οφέλη στους α­νθρώπους, το οικοσύστημα; Το νεοφιλελεύθερο DNA την καθιστά ανήθικη και άναρχη. Για να υπάρξει τέτοια προοπτική πρέπει να αναληφθούν δεσμεύσεις για δράσεις από κυβερνήσεις και εργοδότες, ευρύτερες, στα μη εμπορικά θέματα. Τα παραδείγματα ιστορικών επιτυχιών στο ευρωπαϊκό μπλοκ, με την πολιτική της κοινωνικής διάστασης του Delors και με τον πρωταγωνιστικό ρόλο των συνδικάτων των σκανδιναβικών χωρών, επανέρχονται στο επίκεντρο. Ειδικά όταν οι αναπτυσσόμενες οικονομίες αναζητούν υποδείγματα ένταξης στην παγκοσμιοποίηση.

Οι εμπορικές συμφωνίες, δηλαδή η ελευθερία κίνησης κεφαλαίων με διακανονισμούς, αποτελούν βήμα μορφοποίησης της παγκοσμιοποίησης, όπου επιχειρείται σιγά σιγά η αλλαγή της.

Εισάγουν νέο κώδικα ρύθμισης, πέρα από το εμπορικό σήμα, αφού η οικονομική σημασία όλο και πιο πολύ προσλαμβάνει μεγάλη κοινωνική και γεωπολιτική βαρύτητα. Μετατοπίζονται από το εμπόριο σε ένα πολυμερές πεδίο στόχων, πρώτον, για την προστασία των επενδύσεων σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, δεύτερον, για την ανακατανομή και ενίσχυση του κοινωνικού κεφαλαίου, τον μετριασμό των επιπτώσεων εντός των χωρών και των κοινωνιών (ρύθμιση της αγοράς εργασίας, δημόσιες επενδύσεις σε υποδομές, αναδιανεμητική φορολογία, ενεργές βιομηχανικές στρατηγικές), τρίτον, για τη δημόσια συζήτηση ή τεκμηρίωση του ζωτικού λόγου για το αντίστροφο στα θεσμικά σώματα ή όργανα.

Η διακυβέρνηση της παγκοσμιοποίησης προχωρά με διευθετήσεις μέσω των εμπορικών συμφωνιών.

Επομένως, από τις φαντασιώσεις, τη συνωμοσιολογία, τη φέτα ή τη σύνδεση Τουρκίας – ΕΕ, πρέπει να γίνουμε παρόντες στο σύνολο των σύγχρονων διακυβευμάτων που πραγματεύεται η ΕΕ. Προϋπόθεση η άμεση αλλαγή ατζέντας προς τα ουσιαστικά και το αύριο. Πόσο, π.χ., μας απασχόλησε η Διατλαντική Εμπορική και Επενδυτική Σύμπραξη (TTIP) ή έτυχε παρεμβάσεων από κυβέρνηση ή κόμματα, όταν για ήσσονος περιεχομένου θέματα υποφέρουμε από πολιτικό καύσωνα;

Επειδή τα πράγματα στον κόσμο προχωράνε -και- χωρίς να μας συμπεριλαμβάνουν θετικά, οφείλουμε να αφυπνιστούμε, με στρατηγική για τα επόμενα δεκαπέντε χρόνια τουλάχιστον. Εμείς πάμε στη ΔΕΘ με πολιτικό κουτσομπολιό, πληθωρισμό επιθέτων, ευφυολογήματων που τροφοδοτούν τον λαϊκό θυμό στον λαϊκίστικο προστατευτισμό κάθε χρώματος, αλλά δεν συνιστούν λύση.

Πολιτική αντιπαράθεση ή συγκρούσεις, σενάρια, ναι, αλλά για την ανάγκη και αγωνία επαγγελματικής αποκατάστασης των νέων, για το ποιο πανεπιστήμιο ή ΕΣΥ ή για πιο επαρκή πυροπροστασία (που δεν είναι μόνο μέσα), κ.λπ., που αφορούν τη ζωή των πολιτών. Η διαχείριση των συμβολισμών και οι ατάκες δεν καλλιεργούν την ελπίδα, όταν τη διαψεύδει η ζώσα πραγματικότητα.

Πορευόμαστε στην «ολόμαυρη ράχη λόφων και βουνών μέσα από χαράδρες αδιεξόδων», με πυροσβεστικούς κρουνούς που δεν λειτουργούν λόγω διακοπής ρεύματος, δηλαδή με σχεδιασμό πολιτικής προστασίας που σβήνει τη φωτιά χωρίς νερό!

Επειδή οι εξελίξεις δεν περιμένουν να αντιληφθούμε ότι το φως δεν είναι αμετάβλητο όλη μέρα, ας απαντήσουμε ατομικά και συλλογικά στο δίλημμα: Με σοβαρότητα ή ελαφρότητα; Με βλέμμα στο μέλλον για να διευρύνουμε θετικά τη χωρητικότητα του ορίζοντα για τις νέες γενιές και τη χώρα ή στα ρηχά, εκτός και χαμένοι για άγνωστο χρόνο!

* Μάστερ στις Δημόσιες Πολιτικές, Συντονιστής του Ομίλου Πολιτικού και Κοινωνικού Προβληματισμού «Ακτίδα», πρ. Πρόεδρος ΑΔΕΔΥ