Σε κατάρρευση θα οδηγηθεί το ασφαλιστικό σύστημα αν δεν αλλάξει κάτι δραστικά
Σε αυτά ήρθε να προστεθεί και το γνωστό PSI τα πρώτα μνημονιακά χρόνια, που ισοπέδωσε και το τελευταίο ίχνος αποθεματικών των Ταμείων. Από την άλλη, η εφαρμοζόμενη πολιτική των Μνημονίων, αντί της αρχικής πρόβλεψης από την «τρόικα» για μείωση της φοροδιαφυγής – εισφοροδιαφυγής και της αναποτελεσματικότητας των ελληνικών κυβερνήσεων στο μέρος αυτό όσο και σε πολλά ακόμη ζητήματα, όπως η πολυνομία, η γραφειοκρατία, η επιτάχυνση των αποφάσεων της ελληνικής δικαιοσύνης, η εφαρμογή ενός ενιαίου φορολογικού πλαισίου, κ.ά., οδήγησε στην εσωτερική υποτίμηση (μειώσεις μισθών – συντάξεων) και στην υπερφορολόγηση που ισοπέδωσε την ελληνική οικονομία – κοινωνία και διαλύει, ακόμη περισσότερο μέρα με την μέρα, το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας. Η εκ περιτροπής εργασία και η ανεργία μαζί με την έλλειψη -κυρίως- δημοσίων επενδύσεων – εξαγωγών, μιας και απουσιάζει από τις τράπεζες και το κράτος, το αναγκαίο ρευστό που θα χρηματοδοτήσει την αειφορία της χώρας, οδηγεί σε παράλυση το ασφαλιστικό-συνταξιοδοτικό σύστημα, αφού οι εισφορές είναι ελάχιστες και οι συντάξεις εξαφανισμένες.
Χωρίς καμιά ουσιαστική αναλογιστική μελέτη και εάν ακόμη δεχτούμε ότι, σίγουρα, έγινε πρόχειρα και βιαστικά (όπως και το Υπερταμείο) ο ΕΦΚΑ, ο νόμος Κατρούγκαλου δημιούργησε ένα εξωφρενικά άδικο, κοινωνικά και κυρίως αναλογιστικά, ασφαλιστικό σύστημα, που ενώ οι εισφορές είναι πολλαπλάσιες των συντάξεων, αυτές να κινούνται σε εξαιρετικά βαθιές δεξαμενές, μέσω των πολύ χαμηλών ποσοστών αναπλήρωσης. Τραγικό για τη χώρα είναι το γεγονός ότι μια τέτοια ασφαλιστική μεταρρύθμιση -όπως και άλλες στο παρελθόν- έγινε χωρίς μακροπρόθεσμη δυναμική και, κυρίως, χωρίς επιστημονική τεκμηρίωση.
Σε μια αποκαλυπτική έκδοση, η αντιπρόεδρος της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής κ. Μαριάννα Παπαμιχαήλ επιχειρεί να ακτινογραφήσει την πρόσφατη ασφαλιστική μεταρρύθμιση με βάση έναν δείκτη που αποδεικνύει την ανταποδοτικότητα των κύριων συντάξεων, λαμβάνοντας ως παροχή ότι τα Ταμεία φέρουν ακριβώς, τα ίδια χαρακτηριστικά με το 2014. Η μελέτη καταλήγει ότι η μεταρρύθμιση του υπουργείου Εργασίας το 2016 δεν έλαβε σχεδόν καμιά μέριμνα για την ανταποδοτικότητα των εισφορών. Το δε Ποσοστό Ομαδικής Χρηματοδότησης του συστήματος, που δείχνει εάν η σύνταξη είναι αντίστοιχη των εισφορών που καταβλήθηκαν, πέφτει στο 89% το 2019, σημειώνοντας ιστορικό αρνητικό ρεκόρ ανταποδοτικότητας.
Αναμφισβήτητα, πολλές από τις αρρώστιες του ελληνικού ασφαλιστικού-συνταξιοδοτικού συστήματος θα είχαν περιοριστεί και οι παροχές θα ήταν, ασφαλώς, μεγαλύτερες -έστω και τώρα- εάν περιορίζαμε την υψηλή φοροδιαφυγή (πλαστικό χρήμα, ηλεκτρονικές διασταυρώσεις στοιχείων, στοχευμένοι έλεγχοι) και παράλληλα μειώναμε σημαντικά τα ποσοστά των φόρων – εισφορών.
Εκτός αυτών, η κυβέρνηση θα πρέπει να ψάξει για λύσεις, ακολουθώντας κοινωνικές – κεντροαριστερές πολιτικές, για τις οποίες την εμπιστεύτηκε ο ελληνικός λαός, πάνω σʼ ένα μείγμα πολιτικής που θα ξεφεύγει από την εσωτερική υποτίμηση, δηλαδή τις συνεχείς μειώσεις των μισθών – συντάξεων, εάν θέτει ως μια από τις σημαντικότερες προσδοκίες της τη μη κατάρρευση του ασφαλιστικού συστήματος, και μάλιστα επί των ημερών της. Η κατάρρευση δεν είναι κατʼ ανάγκη το πλεόνασμα ή το έλλειμμα του ΕΦΚΑ, αλλά η δυνατότητα τέτοιων παροχών που θα εξασφαλίζουν την πραγματική βιωσιμότητα των ασφαλισμένων – συνταξιούχων και, επιπλέον, χορηγούμενες υπηρεσίες από τον ΕΟΠΥΥ και τα δημόσια νοσοκομεία, που θα δίνουν -πραγματικά- ένα αποτελεσματικό και ανθρώπινο σύστημα υγείας.