Η Τουρκία, άθελά της, σώζει (τουλάχιστον προσωρινά) την Κύπρο!

Γιατί η συζητούμενη στη Γενεύη λύση δεν ήταν παρά η διάλυση του κυπριακού κράτους και μια εξαιρετικά ασταθής ρύθμιση, που θα τιναζόταν εύκολα στον αέρα, ανά πάσα στιγμή, προκαλώντας μια άνευ προηγουμένου καταστροφή στο νησί – και όχι μόνο. Αλλά ακόμη και με τα κριτήρια όσων είναι έτοιμοι να συζητήσουν οτιδήποτε, αρκεί «να λυθεί το Κυπριακό», απεδείχθη ότι η πάγια τακτική του «πάρʼ τα όλα» καταλήγει να απομακρύνει την πιθανότητα λύσης αλλά και να ανεβάζει τον πήχη των τουρκικών απαιτήσεων εκεί που και οι ενδοτικότεροι των Ελλήνων αδυνατούν να συμφωνήσουν.

Απομένει βέβαια να δούμε αν και πότε θα επιχειρηθεί εκ νέου σύγκληση της πενταμερούς, που ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών είχε προτείνει στο παρελθόν, και είχε γίνει αποδεκτό, να αποτελεί πάγιο θεσμό. Πληροφορίες κάνουν λόγο για πιθανή σύγκλησή της τον προσεχή Σεπτέμβριο, με δεδομένο ότι και ο διεθνής παράγων, ιδιαίτερα κουρασμένος από τις «φιλειρηνικές» προσπάθειές του, στην Κύπρο και αλλού, θέλει κι αυτός να κάνει διακοπές. Είναι πρόωρη πάντως οποιαδήποτε εκτίμηση αλλά και γίνεται πια όλο και πιο δύσκολο να διασωθεί μια πλήρως χρεοκοπημένη διαδικασία.

Πρέπει βέβαια να υπογραμμισθεί ότι, ακόμα κι έτσι, η διάσκεψη επέφερε σοβαρή βλάβη στα συμφέροντα και την ίδια την υπόσταση του κυπριακού κράτους:

– Επανέφερε μερικώς την Κύπρο σε νομικό καθεστώς αποικίας, το μέλλον και η τύχη της οποίας είναι αντικείμενο διαπραγμάτευσης Βρετανίας, Ελλάδας, Τουρκίας και των «ιθαγενών», υπό μορφήν «κοινοτήτων».

– Ο ΓΓ του ΟΗΕ, αντί να κάνει τη δουλειά του, που είναι να επιδιώκει την εφαρμογή των ψηφισμάτων του ΟΗΕ (αποχώρηση τουρκικών στρατευμάτων που εισέβαλαν το ταχύτερο και ανεξάρτητα λύσης), παρουσίασε έγγραφο για σταδιακή αποχώρηση μετά τη λύση και έθεσε υπό συζήτηση ρήτρα επανεξέτασης. Επιπλέον, θα διατηρηθεί για πάντα μικρό τουρκικό απόσπασμα, ενώ φαίνεται ότι Λευκωσία και Αθήνα δέχτηκαν επεμβατικά δικαιώματα της Τουρκίας στο δικό της καντόνι. Φυσικά, ο Γκουτιέρες έγραψε αυτά τα πράγματα γιατί πήρε το πράσινο φως από Λευκωσία και Αθήνα, που μετά τα θεώρησαν αποδεκτό πλαίσιο διαπραγμάτευσης!

– Ο ΓΓ του ΟΗΕ και η Διάσκεψη της Γενεύης υπεισήλθαν, ως μη όφειλαν, στα της συνταγματικής διάρθρωσης της Κύπρου. Μάλιστα, στο έγγραφό του ο ΓΓ αναφέρεται σε εκ περιτροπής Προεδρία στο νησί, σταθμισμένη ψήφο και άλλα εξωφρενικά, που δεν ισχύουν πουθενά στον κόσμο. Όπως μαθαίνει στο πρώτο τρίμηνο ένας φοιτητής Νομικής, αλλά δεν γνωρίζουν, ούτε και δείχνουν να θέλουν να μάθουν οι πολιτικοί ηγέτες Κύπρου και Ελλάδος, ο μόνος που δικαιούται να επεξεργαστεί και να αποφασίσει για τη συνταγματική δομή ενός κράτους είναι ο ίδιος ο λαός του.

– Κατοχυρώθηκε η παράλογη και παράνομη Πενταμερής Διάσκεψη, που πρότεινε η Τουρκία και απέρριπταν παγίως μέχρι τον Δεκέμβριο 2016 όλες οι κυπριακές και ελληνικές κυβερνήσεις, ως φόρουμ διαπραγμάτευσης του Κυπριακού.

– Αναβίωσε, με ευθύνη της Λευκωσίας και Αθήνας, εμμέσως πλην σαφώς, η ίδια η παράνομη και έκπτωτη Συνθήκη Εγγυήσεως, αφού εκεί ακριβώς στηρίχτηκε η «επιχείρηση ʽʽΓενεύηʼʼ»!

Αυτά είναι όσα ξέρουμε, γιατί δεν γνωρίζουμε το πλήρες κείμενο των προτάσεων που υπεβλήθησαν από ελληνοκυπριακής και ελληνικής πλευράς. Όλα αυτά, όπως είναι φυσικό, Κύπρος και Ελλάδα θα τα βρίσκουν, στη συνέχεια, διαρκώς μπροστά τους.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στο σημείο αυτό έφτασε η διαπραγμάτευση ύστερα από μια αλυσίδα ατελείωτων και αδιανόητων παραχωρήσεων της ελληνικής πλευράς, χωρίς καμιά υποχώρηση της τουρκικής.

Κύπρος και Μέση Ανατολή

Το αποτέλεσμα συνιστά σημαντική ήττα του νεοσυντηρητικού άξονα της «Αυτοκρατορίας του Χάους», ΗΠΑ-Βρετανίας-Ισραήλ, υπό τον Νετανιάχου, που θέλει τον πλήρη έλεγχο της Κύπρου στον δρόμο προς την Τεχεράνη, για τον νέο, πολύ μεγάλο πόλεμο που ετοιμάζεται στη Μέση Ανατολή, όπως ορθώς επεσήμανε σε πρόσφατο άρθρο του ο Μίκης Θεοδωράκης, και εξαιτίας του οποίου έχει εκδηλωθεί όλο το πρόσφατο διάστημα όλο αυτό το εντελώς αφύσικο ενδιαφέρον για τη λύση του Κυπριακού (Νούλαντ, Γκουτιέρες, Μέι, Γιούνκερ κ.ά.).

Τυχόν «λύση» σε αυτόν τον άξονα θα απέδιδε στην Κύπρο και όχι στην Τουρκία. Είναι λάθος (στην καλύτερη περίπτωση) να επικεντρώνεται η συζήτηση μόνο στην τουρκική κατοχή και απειλή. Γιατί το πρόβλημα της Κύπρου είναι και παραμένει πρωτογενώς αποικιακό. Η Τουρκία βρέθηκε στην Κύπρο σε συμφωνία και υπό την καθοδήγηση των Αγγλοαμερικανών, για να τους συνδράμει στον έλεγχο του νησιού, αρπάζοντας βέβαια κι αυτή ένα κομμάτι. Ούτε βέβαια έκανε ο Κίσινγκερ όσα έκανε το 1974 για να δώσει την Κύπρο στην Τουρκία. Για τους ίδιους τη θέλουν και σε τρεις ξένους δικαστές την απέδιδε το Σχέδιο Ανάν, όχι στην Άγκυρα.

Και μέσω της ελληνοτουρκικής σύγκρουσης, που υποδαύλισε στο παρελθόν, και μέσω της ελληνοτουρκικής «ειρήνευσης», που κάνει ό,τι μπορεί για να επιβάλει τώρα, ο διεθνής -δυτικός- παράγων ένα και μόνο ένα θέλει. Να πάρει ο ίδιος τον έλεγχο του νησιού από τους κατοίκους του.

Η κατάληξη της Γενεύης επιβεβαίωσε αυτό που ήδη γνωρίζαμε. Στο υποσύστημα «Ελλάδα-Κύπρος-Τουρκία» της Ανατολικής Μεσογείου μόνο ένα από τα τρία κράτη διατηρεί βασικά στοιχεία ανεξαρτησίας και κυριαρχίας (Τουρκία), το δεύτερο (Κύπρος) διατηρεί μόνο τυπικά αυτά τα στοιχεία και το τρίτο (Ελλάδα) έχει σε μεγάλο βαθμό καταλυθεί και τυπικά, μετατρεπόμενο σε «αποικία χρέους», κατά τον προσφυή ορισμό του κ. Κοτζιά. Η πολιτική ηγεσία της Τουρκίας υπερασπίζεται τα εθνικά της συμφέροντα, με τον τρόπο που τα καταλαβαίνει, οι πολιτικές ηγεσίες Ελλάδας και Κύπρου όχι.

(*) Δημοσιογράφος – συγγραφέας του «Κύπρος στο Στόχαστρο (γιατί θέλουν μια Κύπρο χωρίς Έλληνες)», Εκδόσεις Ινφογνώμων, Αθήνα 2017, με πρόλογο του Μίκη Θεοδωράκη και του Θέμου Στοφορόπουλου