Συνιδιοκτησία της 2ης αξιολόγησης
Πιο κάτω αναφέρει ότι «η στρατηγική της ανάκαμψης έχει λάβει υπόψη της την ανάγκη της κοινωνικής δικαιοσύνης και εντιμότητας, σε επίπεδο εντός και εκτός των γενεών» (και μεταξύ συνομήλικων και μεταξύ ημών και των επόμενων γενεών).
Τη στιγμή λοιπόν που η κυβέρνηση, διά στόματος του κ. πρωθυπουργού, εμφανίζεται να ξεχνά απειλές για «μη εφαρμογή των μέτρων αν και εφόσον…», αξιόλογα στελέχη του κυβερνώντος κόμματος χαρακτηρίζουν τις μεταρρυθμίσεις «νεοφιλελεύθερες». Αν διαβάζουμε καλά τις δύο απόψεις, εύκολα μπορούμε να συνάγουμε το συμπέρασμα ότι η εφαρμογή των μέτρων έχει δύο εμπλοκές, την πλέον αυστηρή, που θέλει μη ιδεολογική ταύτιση, και την πλέον ενάρετη του «τραβάτε με κι ας κλαίω». Πιθανά βέβαια μια τρίτη του «βλέποντας και κάνοντας» θα μπορούσε να είναι μια ενδιάμεση λύση, αν, δυστυχώς, οι εξελίξεις δεν μας ξεπερνούσαν. Η μετάθεση άλλωστε της ολοκλήρωσης της 2ης αξιολόγησης στο μέλλον, με τη διαδικασία της αέναης διαπραγμάτευσης, έκανε πολλούς από εμάς να νομίζουμε ότι η κυβέρνηση τελικά θα επεδίωκε την αποδέσμευσή της, από την ιδεολογική αποτοξίνωση, με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης. Γιατί, όπως πολύ καλά γνωρίζει το Υπουργικό Συμβούλιο, αυτά που πρέπει να υλοποιηθούν μέσα στο καλοκαίρι δεν είναι λίγα, ούτε ασήμαντα.
Οι ειδήσεις, έστω και στα ψιλά των ΜΜΕ, είναι πολλές και δεν είναι σκόπιμο να τις αγνοούμε. Θα αναφερθούμε μόνο σε δύο, απλώς για να αναδείξουμε τη σοβαρότητα των στιγμών και τον προβληματισμό μας. Η πρώτη αφορά την είδηση που συνδέεται με τον τίτλο ημερήσιας εφημερίδας για «εξώδικα από στάνη σε στάνη…». Η δεύτερη αφορά τη σεμνή διατύπωση του κ. Regling, μεγάλου πιστωτή της χώρας, κατόχου ενός χαρτοφυλακίου ελληνικών ομολόγων, που άνετα θα μπορούσε να τον φέρουν σε πτώχευση, ο οποίος, σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ, ανέφερε ότι «υπάρχουν υπουργοί στην κυβέρνηση που δεν θέλουν να εφαρμόσουν το πρόγραμμα».
Τα εξώδικα είναι η κορυφή του παγόβουνου. Όπως μας ενημερώνει η εφημερίδα, δικαστικοί επιμελητές επιδίδουν εξώδικα… σε αγρότες που δανείστηκαν στο παρελθόν με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου από την Αγροτική Τράπεζα και σήμερα αδυνατούν να τα εξυπηρετήσουν, ιδιαίτερα με επιβαρύνσεις και πρόστιμα. Μετά τους αγρότες έρχονται οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί ακινήτων, με ή χωρίς την προστασία του νόμου Κατσέλη. Παράλληλα, η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων καθημερινά δεσμεύει τραπεζικούς λογαριασμούς για 1,4 εκατ. έλληνες φορολογούμενους. Ήδη οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι, έχοντας αποκοπεί από την οικονομική ζωή, αντιπαλεύουν την κοινωνική αδιαφορία. Στη συνέχεια, και συγκεκριμένα από την 3η Αυγούστου, αρχίζουν οι εντολές για ρύθμιση «κόκκινων» δανείων με κατασχέσεις και άλλα «ευχάριστα». Επιτομή όλων αυτών θα είναι ο Σεπτέμβριος, όταν θα υποχρεωθούμε να πληρώσουμε τις φορολογικές μας υποχρεώσεις, στις οποίες θα έχουν ενσωματωθεί στοιχεία από ελέγχους παρελθόντων ετών, π.χ., δαπάνες από πιστωτικές κάρτες κ.ά.
Μεταφράζοντας την άποψη του κ. Regling, αντιλαμβανόμαστε ότι η χώρα μας είναι εκτός πλαισίου. Κι αν όχι το σύνολο της κυβέρνησης, τουλάχιστον ένα μεγάλο ποσοστό. Τι εννοούν όμως οι εταίροι μας, όταν μιλάνε για συνθήκες εκτός πλαισίου; Σε τι συνίσταται το πλαίσιο λειτουργίας της Ευρωζώνης;
Είναι ο νέος εργασιακός νόμος, που εντός του Ιουλίου δεσμεύτηκε να ψηφίσει ο νέος πρόεδρος της Γαλλίας; Είναι η δημοσιονομική πειθαρχία στα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης, που απαιτεί κανόνες ικανούς (π.χ. συνεργασία τραπεζικών ιδρυμάτων) για να ελέγχουν αποτελεσματικά τη φοροδιαφυγή; Είναι η σύγκλιση των ασφαλιστικών και συνταξιοδοτικών υποχρεώσεων και δικαιωμάτων των εργαζομένων; Είναι τα συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα συγκεκριμένων οικονομικών ομάδων και πολιτών σε ορισμένες χώρες της Ευρωζώνης (π.χ. εφοπλιστές); Είναι η άμεση εφαρμογή δικαστικών αποφάσεων από τη διοίκηση και η κατάργηση της θεσμικής κωλυσιεργίας (βλέπε αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας);
Τελικά, θεωρούμε ότι η Ευρώπη του αύριο θα είναι μια συνέχεια του προ κρίσεως, κυρίως λόγω της συμμετοχής της Αγγλίας σʼ αυτή, θεσμικού αλαλούμ ή μήπως κάτι τελείως διαφορετικό; Μήπως τα μυαλά των ηγεσιών του γαλλογερμανικού άξονα έχουν ήδη συγκλίνει, με στόχο να οδηγήσουν άμεσα τη νέα Ευρώπη σε θεσμική δημιουργία ενός σκληρού πυρήνα, με συνύπαρξη των υπολοίπων χωρών-μελών σε ζώνες πολλών ταχυτήτων; Κι αν ναι, η κυβέρνηση στοχεύει να παραμείνουμε στον σκληρό πυρήνα ή την ικανοποιεί η δεύτερη ταχύτητα;
Ιδιοκτησία της 2ης αξιολόγησης αποτελεί για τη χώρα μας ανυπέρβλητο όρο και στόχο, αν θέλουμε να παραμείνουμε στον σκληρό πυρήνα της Ευρώπης. Εφαρμογή των θεσμικών αλλαγών που ψηφίστηκαν προϋποθέτουν συμπόρευση και αλληλεγγύη με τους εταίρους μας. Ας αναλογιστούμε μόνο για λίγο τις τεράστιες κοινωνικές αλλαγές που θα γίνουν, καθώς η κυβέρνηση, εφαρμόζοντας τα μέτρα που ψήφισε, θα προσπαθεί να εξισορροπήσει τους ισολογισμούς όλων των οικονομικών συντελεστών της χώρας. Από τον απλό άνεργο και συνταξιούχο, που ζει κάτω από τα όρια της φτώχειας και το σπίτι του βγαίνει στον πλειστηριασμό, μέχρι τον πλουσιότερο Έλληνα, με δραστηριότητα στο εξωτερικό και τις τράπεζες που τον έχουν δανείσει. Ως παρατηρητές και μόνο, αντιλαμβανόμαστε πόσο τιτάνιο είναι το έργο και πόσο λίγο χρόνο έχουμε μέχρι τον Αύγουστο του 2018.
Δεν γνωρίζω πόσο τα στελέχη της κυβέρνησης έχουν αντιληφθεί, έχουν κατανοήσει και έχουν χωνέψει ότι το πρόγραμμα της 2ης αξιολόγησης, ανεξαρτήτως αν είναι νεοφιλελεύθερο ή αριστερό, ανεξαρτήτως αν το θέλουμε ή δεν το θέλουμε, ανεξαρτήτως αν πολιτικά μας συμφέρει ή δεν μας συμφέρει, στην ουσία είναι μονοδιάστατο. Πρέπει να εφαρμοστεί μέχρι τον Αύγουστο του 2018. Και η διαπραγμάτευση τελείωσε. Τα αντίμετρα, οι δημοσιονομικοί κόφτες και οι υπόλοιπες αξιολογήσεις μπορούν να περιμένουν. Οι καιροί ου μενετοί…