Τι πρέπει να γνωρίζουν υποψήφιοι και νυν συνταξιούχοι
α) Με αυτούς που υπέβαλαν αίτηση πριν τον ν. 4387/2016 και με αυτούς που έκαναν αίτηση ή θα κάνουν μετά τον συγκεκριμένο νόμο. Έτσι, από 13/5/2016 και μετά, οι συντάξεις λόγω θανάτου, μελών οικογένειας ασφαλισμένων -συνταξιούχων, μερών του συμφώνου συμβίωσης και διαζευγμένων έχουν αλλάξει. Υπάρχει αναρτημένη εγκύκλιος στη Διαύγεια, από το υπουργείο Εργασίας, που αναφέρεται αναλυτικά στα νέα δεδομένα. Για επιπλέον πληροφορίες μπορείτε να απευθύνεστε στις αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΦΚΑ (στα Ταμεία που ήσασταν ασφαλισμένοι, πριν την ενοποίησή τους). Για τις συντάξεις αναπηρίας, που δεν υπάρχουν ανάλογες μεταβολές -για την ώρα-, υπάρχει πρόβλεψη στο μέλλον ώστε η νομοθεσία να αλλάξει και να καθοριστούν ενιαίοι κανόνες.
β) Αν υπήρξε θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, λόγω γήρατος, πριν από τον Αύγουστο του 2015, ισχύουν κανονικά οι οριζόμενες τότε προϋποθέσεις. Σημειωτέον ότι πρόσφατα καταργήθηκε, με την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου στη Βουλή, η προσωπική διαφορά μέχρι και 18% και κάποια επιδόματα –από 1/1/2019- στους παλαιούς συνταξιούχους.
2. Η αίτηση συνταξιοδότησης μπορεί να υποβληθεί στις αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΦΚΑ. Κατά προτίμηση στο ασφαλιστικό ταμείο που ήσασταν ασφαλισμένοι, πριν την ενοποίηση στον ΕΦΚΑ. Η αίτηση μπορεί να υποβληθεί και ηλεκτρονικά μέσω της ιστοσελίδας του ΕΦΚΑ, χρησιμοποιώντας τους κωδικούς του Τaxisnet. Αν υπάρχει πρόβλημα με την ηλεκτρονική αίτηση, καλό θα είναι να απευθύνεστε στις αρμόδιες υπηρεσίες. Σημειωτέον ότι πρέπει να προσκομίσετε το ταχύτερο δυνατόν τα δικαιολογητικά που αναφέρονται στην αίτηση.
3. Ο καθένας, που κάνει αίτηση συνταξιοδότησης, δικαιούται προσωρινή σύνταξη που κυμαίνεται από 384 ευρώ έως 768 ευρώ, ποσό το οποίο θα μειωθεί όταν του χορηγηθεί, λόγω ηλικίας, μειωμένη σύνταξη. Δεν χρήζει δικαιώματος προσωρινής εάν δηλώσει, στην αίτηση συνταξιοδότησης, ότι δεν το επιθυμεί ή δεν έχει τις νόμιμες προϋποθέσεις που ορίζει ο ν. 4387/2016. Η προσωρινή σύνταξη θα πρέπει να του καταβληθεί εντός δύο μηνών, εκτός της περίπτωσης αναπηρίας, που εκδίδεται άμεσα μετά την οριστική γνωμάτευση των ΚΕΠΑ.
4. Το πλήρες ποσό της εθνικής σύνταξης, είναι 384 ευρώ με 20 έτη ασφάλισης και 40 έτη μόνιμης και νόμιμης διαμονής στην Ελλάδα, πριν από την αίτηση συνταξιοδότησης για τη χορήγηση σύνταξης λόγω γήρατος. Το ποσό της εθνικής σύνταξης μπορεί να μειωθεί για τους παρακάτω λόγους:
α) 2% για κάθε έτος που υπολείπεται των 20 ετών ασφάλισης και μέχρι τα 15 έτη ασφάλισης (345,60 ευρώ).
β) 1/40 για κάθε έτος που υπολείπεται των 40 ετών νόμιμης και μόνιμης διαμονής στην Ελλάδα.
γ) Στην περίπτωση καταβολής μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος (6% για κάθε έτος που υπολείπεται του ορίου ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης, κατ’ ανώτατο όριο 30%) ή μειωμένης σύνταξης λόγω αναπηρίας. Εξαιρούνται οι συντάξεις γήρατος με αιτία την αναπηρία.
5. Στις αιτήσεις που θα υποβληθούν μετά τη δημοσίευση του ν. 4387/2016 (νόμος Κατρούγκαλου), ο τρόπος υπολογισμού τους αλλάζει και στο ποσό της σύνταξης θα χορηγείται πλέον εθνική και ανταποδοτική. Οι δε παλαιές συντάξεις, που καταβάλλονται ή εκκρεμεί η χορήγησή τους, με βάση αίτηση που κατατέθηκε έως 12/5/2016, θα επανυπολογιστούν, ώστε να γίνει διαχωρισμός του ποσού σε ανταποδοτική σύνταξη και εθνική.
6. Στις νέες συντάξεις λόγω γήρατος δεν υπάρχουν πλέον κατώτατα όρια ποσού. Μόνο σε όσες χορηγούνται λόγω εργατικού ατυχήματος ή επαγγελματικής νόσου το ποσό εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 768 ευρώ. Το ποσό δε της ανταποδοτικής σύνταξης εξάγεται από τις συντάξιμες αποδοχές και τον χρόνο ασφάλισης από το 2002 και μετά, καθώς και τα ετήσια ποσοστά αναπλήρωσης, που έχουν άμεση σχέση με τον συνολικό ασφαλιστέο χρόνο. Ο πλασματικός χρόνος, που αναγνωρίζεται με εξαγορά, συνυπολογίζεται τόσο στην εθνική όσο και στην ανταποδοτική σύνταξη. Αν έχετε αναγνωρίσει πλασματικούς χρόνους, χωρίς εξαγορά, για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, θα ληφθούν υπόψη μόνο για την εθνική σύνταξη και όχι για την ανταποδοτική. Η θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος προβλέπεται από τη νομοθεσία όταν συμπληρωθεί ο απαιτούμενος χρόνος ασφάλισης και η ηλικία.
7. Ο επανυπολογισμός των συντάξεων αφορά τόσο τους ασφαλισμένους που είχαν πάρει σύνταξη -μέχρι και τις 12/5/2016- όσο και αυτούς που είχαν υποβάλει αίτηση μέχρι την ως άνω ημερομηνία και βέβαια ο επανυπολογισμός αφορά μόνο την κύρια σύνταξη.
Στην περίπτωση που το ποσό που θα προκύψει μετά τον επανυπολογισμό είναι μικρότερο από αυτό που καταβαλλόταν μέχρι σήμερα, τότε θα δοθεί προσωπική διαφορά, με τον συνυπολογισμό της οποίας το ποσό σύνταξης θα παραμείνει το ίδιο μέχρι τα τέλη του 2018. Στον νόμο Κατρούγκαλου (ν. 4387/2016) προβλεπόταν ότι αν από 1/1/2019 υπήρχαν αυξήσεις στις συντάξεις, δεν θα δίνονταν αλλά θα αφαιρούνταν από την προσωπική διαφορά. Αν υπήρχε επιπλέον ποσό στον επανυπολογισμό θα χορηγούνταν με καταβολή του 1/5 κάθε χρόνο και για πέντε χρόνια.
Βέβαια, με την ψήφιση του τέταρτου Μνημονίου, πριν από λίγες μέρες στη Βουλή, προβλέπεται μείωση της προσωπικής διαφοράς των παλαιών συντάξεων έως 18% από 1/1/2019 και εάν προσθέσουμε και την κατάργηση κάποιων επιδομάτων, μπορεί η σύνταξη να μειωθεί μέχρι και 25%.
8. Στον παράλληλο χρόνο ασφάλισης, με βάση τις διατάξεις της υπουργικής απόφασης που εκδόθηκε τον Ιούνιο του 2016, προβλέπεται μια αύξηση κατά 0,075% στο ποσοστό αναπλήρωσης και γιʼ αυτό θα πρέπει να υποβάλετε σχετική αίτηση στον φορέα σας για τον συνυπολογισμό.