Καταδίκη και συνεργασία ναι, άμεση επιχειρησιακή εμπλοκή όχι

Στην πρώτη κατηγορία θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν κινήματα όπως το PLO, ο IRA, η ΕΟΚΑ κ.ά. Αντίθετα, κινήματα και τρομοκρατικές ομάδες όπως η Μπάαντερ-Μάινχοφ στη Γερμανία, οι Ερυθρές Ταξιαρχίες στην Ιταλία και η «17 Νοέμβρη» στην Ελλάδα είχαν χαρακτήρα πολιτικό – ιδεολογικό. Σε αντίθεση με τις προηγούμενες μορφές, το ISIS έχει ως προμετωπίδα τη θρησκεία και βασίζεται στον ισλαμικό φονταμελισμό. Η εμφάνισή του με τρομοκρατικές ενέργειες συμπίπτει, σχεδόν, με τα γεγονότα και τις εξελίξεις στη Μ. Ανατολή, πρώτα στο Ιράκ και στη συνέχεια σε Συρία και Λιβύη. Οι τελευταίες τρομοκρατικές ενέργειες, στο Μάντσεστερ και στην καρδιά της αγγλικής πρωτεύουσας, για τις οποίες ανέλαβε την ευθύνη, συγκλόνισαν τη διεθνή κοινή γνώμη. Αν μέλημά τους ήταν να προκαλέσουν τη διεθνή προσοχή γύρω από την ύπαρξή τους και τους στόχους τους, σίγουρα το επέτυχαν. Σίγουρα όμως προκάλεσαν τον γενικό αποτροπιασμό για τον θάνατο τόσων αθώων ανθρώπων. Θα μπορούσε να τους απευθυνθεί το απλό ερώτημα: Θα έμενε ο Γκάντι στην Ιστορία, αν πρέσβευε και κατέφευγε στη βία; Ασφαλώς το ερώτημα είναι ρητορικό, καθώς δεν χωρεί σύγκριση μεταξύ Γκάντι και τζιχαντιστών. Ο πρώτος αγωνιζόταν για την ανεξαρτησία της χώρας του, ενώ οι δεύτεροι θέλουν να επιβάλουν ένα θεοκρατικό κράτος, θέλουν να εκδικηθούν τη Δύση και επιδεικνύουν έναν αντιδυτισμό, που δεν συνάδει με το πνεύμα της εποχής. Επειδή όμως στη φύση όπως και στις ανθρώπινες πράξεις δεν υπάρχει τίποτα που να μην προκαλείται από κάποιο αίτιο, καλό θα ήταν και ο δυτικός κόσμος να κάνει την αυτοκριτική του και να διερωτηθεί για τη συμπεριφορά του έναντι των ισλαμικών χωρών και των λαών της Μ. Ανατολής που, μεταξύ άλλων, επικαλούνται οι τζιχαντιστές. Αναμφίβολα, η τρομοκρατία, διεθνής ή εθνική, συνιστά παγκόσμια απειλή, προσβάλλει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, αποσταθεροποιεί τις κοινωνίες, με επιπτώσεις και στην εσωτερική πολιτική, δημιουργεί ξενοφοβικά αισθήματα, απειλεί την ασφάλεια των πολιτών και των λαών. Η διεθνής κοινωνία έχει αντιληφθεί την ανάγκη λήψης συλλογικών μέτρων για την αντιμετώπισή της με σειρά πρωτοβουλιών. Ειδικότερα καταγράφονται σχετικές αποφάσεις στα πλαίσια της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, της ΕΕ, του ΝΑΤΟ και σε άλλους διεθνείς περιφερειακούς οργανισμούς. Ιδιαίτερης μνείας η απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών το 2006 με τίτλο Global Counter Terrorism Forum (GCTF) oπως και αντίστοιχη του 2011 με τίτλο UN Global Counter-Terrorism Strategy (Παγκόσμια Στρατηγική των ΗΕ για την Καταπολέμηση της Τρομοκρατίας). Ανάλογες ή παραπλήσιες αποφάσεις έχουν ληφθεί και από την ΕΕ, το ΝΑΤΟ και άλλους διεθνείς περιφερειακούς οργανισμούς. Πώς όμως εξηγείται ότι η διεθνής τρομοκρατία και το λεγόμενο Ισλαμικό Κράτος (ISIS) δείχνουν να μην κάμπτονται και εξακολουθεί να δρα τρομοκρατικά ακόμη και στην καρδιά της Ευρώπης; Οι απαντήσεις δεν είναι εύκολες γιατί εμπλέκονται πολλοί παράγοντες, εμφανείς και αφανείς. Θα διακινδύνευα μια ερμηνεία, που πλησιάζει όμως την πραγματικότητα. Πρώτον, ο ισλαμικός φονταμενταλισμός που πρεσβεύει το λεγόμενο Ισλαμικό Κράτος, σε αντίθεση με τα ιδεολογικού προσανατολισμού τρομοκρατικά κινήματα, απευθύνεται στο εξτρεμιστικό θρησκευτικό συναίσθημα και στρατολογεί εύκολα οπαδούς ακόμη και άτομα που έχουν γεννηθεί, πολιτογραφηθεί και διαβιούν σε δυτικές χώρες αλλά για πολλούς και διαφόρους λόγους δεν έχουν πλήρως ενσωματωθεί στις τοπικές κοινωνίες. Η στρατολόγησή τους, υπό την κάλυψη μιας όψιμης, αντίστροφης χρονικά, αντιδυτικής σταυροφορίας, δεν είναι και πολύ δύσκολο εγχείρημα. Δεύτερο και καταλυτικό στοιχείο είναι η συνεχιζόμενη εμπόλεμη κατάσταση σε Συρία και Ιράκ με την εμπλοκή τοπικών και εξωγενών δυνάμεων, που την εκμεταλλεύεται δεόντως το ISIS. Θα μπορούσε να προστεθεί και ένα τρίτο, σημαντικό στοιχείο. Η αφθονία οικονομικών και υλικών μέσων που διαθέτει. Από ποιον χρηματοδοτείται το ISIS και γιατί; Οι τελευταίες εξελίξεις με τον οικονομικό αποκλεισμό του Κατάρ παραπέμπουν και σε ενδοϊσλαμικούς ανταγωνισμούς που εμπλέκουν όμορες αλλά και μακρινές χώρες. Η Ελλάδα γειτνιάζει με τις χώρες της Μέσης Ανατολής. Επί αιώνες έχει συμβιώσει με τον μουσουλμανικό κόσμο, γνωρίζει και ανέχεται ο ένας τον άλλον. Κατανοεί τις ιδιαιτερότητες του ισλαμικού κόσμου και υπάρχει αλληλοσεβασμός στις θρησκευτικές πεποιθήσεις του καθενός. Ασφαλώς, ο ελληνικός λαός δεν υπήρξε ποτέ αποικιοκρατικός και ούτε επιχείρησε σταυροφορίες όπως εκείνες του 11ου αιώνα και μετά. Η ιστορική αυτή πραγματικότητα -υπολογίζοντας και την εγγύτητα της Ελλάδας με τον μεσανατολικό χώρο- έχει συντελέσει στην τήρηση προσεκτικότερης στάσης από τις εκάστοτε ελληνικές κυβερνήσεις έναντι των ποικιλόμορφων παροτρύνσεων για δυναμικές παρεμβάσεις προς εξάρθρωση του IΚ. Τις πραγματικότητες αυτές προφανώς απηχεί η παρέμβαση του πρωθυπουργού κ. Αλέξη Τσίπρα στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, ο οποίος υπογράμμισε ότι η τρομοκρατία δεν εκπορεύεται από μία μόνο χώρα, μία μόνο θρησκεία ή μία μόνο ομάδα, αλλά διαχέεται σε όλη την υφήλιο. Τονίζοντας, περαιτέρω, την ανάγκη ενίσχυσης και τον ρόλο της Συμμαχίας στις διεθνείς προσπάθειες για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας και το γεγονός ότι η αντιμετώπιση πρέπει να έχει σαφές πολιτικό πρόσημο, στρατηγικό πλαίσιο και δεν πρέπει να προσλάβει αντιισλαμικό χαρακτήρα ή να αποτελέσει δράση κατά οιουδήποτε μουσουλμανικού πληθυσμού ή χώρας, εν είδει σύγχρονης σταυροφορίας. Πιστεύω ότι είναι θέσεις με τις οποίες δύσκολα θα μπορούσε να διαφωνήσει κανείς.