Μακρόν – Λεπέν: «Παιδιά» του νεοφιλελεύθερου «Θεού»

Έχει τη δυνατότητα το σύστημα συμφερόντων, που συγκροτείται από τη χρηματοπιστωτική δομή, τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα και από τις ηγεμονεύουσες πολιτικοοικονομικές ελίτ, να αναπαράγει, χωρίς ισχυρές αντιδράσεις, την ισχύ και τη νομιμοποίησή του, καθορίζοντας κυβερνητικές πλειοψηφίες, πρωθυπουργούς, Προέδρους Δημοκρατίας… μέσα μάλιστα από τη ανασύνθεση των ερειπίων που προέκυψαν από την κατάρρευση των πολιτικών συστημάτων και των παραδοσιακών κομμάτων διακυβέρνησης;

Αν αναλογισθούμε ότι του σκηνικού της Γαλλίας προηγήθηκαν ανάλογες διαδικασίες και συσχετισμοί στην Αυστρία και στην Ολλανδία και εάν προεκτιμήσουμε (με την ανάλογη επισφάλεια) το εκλογικό αποτέλεσμα στη Γερμανία, τότε μπορούμε να συμπεράνουμε ότι το σύστημα συμφερόντων μπορεί ακόμα να διασφαλίζει τους όρους της τυπικής πολιτικής του νομιμοποίησης, όμως ούτε μπορεί να αντιμετωπίσει ούτε καν να κατανοήσει την πορεία καταστροφής που ακολουθεί.

Θα επιστρατεύσουμε στο σημείο αυτό ένα -κατʼ επίφασιν- ιστορικό παράδοξο: Όσο το σύστημα των κυρίαρχων συμφερόντων μπορεί έστω και ad hoc να διασφαλίσει τους πολιτικούς όρους αναπαραγωγής του, όσο εφησυχάζει, τόσο περισσότερο βαθαίνει η κρίση σε οικονομικό, κοινωνικό και πολιτισμικό επίπεδο. Κι αυτό γιατί οι όροι αναπαραγωγής των υποταγμένων στο σύστημα συμφερόντων, κυβερνήσεων και ηγετών μετατοπίζονται σε όλο πιο αντιδημοκρατικά και αντιδραστικά πεδία.

Ακροδεξιά και ακραίο νεοφιλελεύθερο Κέντρο

Τη θεμελιώδη ιστορική αντιπαράθεση και σύ­γκρουση μεταξύ σοσιαλδημοκρατίας και συντηρητικών-γιλελεύθερων κομμάτων την έχει αντικαταστήσει μια πρωτόγνωρη αντιπαράθεση, με εναργέστερο παράδειγμα αυτό της Γαλλίας.

Είναι η σύγκρουση μεταξύ του ακραίου νεοφιλελεύθερου-συστημικού Κέντρου και της ακροδεξιάς-εθνικιστικής και ρατσιστικής α­ντίληψης.

Πρόκειται, άραγε, για μια πραγματική, για μια ιστορικά διαμορφωμένη, κυρίαρχη αντίθεση ή μήπως οι συγγένειες μεταξύ των δύο πόλων αντιπαράθεσης είναι πολύ περισσότερες από τις φαινομενικά εμφανιζόμενες μεταξύ τους αντιθέσεις;

Η ανάδυση, η ενίσχυση και η νομιμοποίηση της Ακροδεξιάς, η ένταξή της στα δημοκρατικά πολιτικά συστήματα της ευρωπαϊκής ηπείρου, με συμμετοχές και συνεργασίες ακόμα και σε κυβερνητικό επίπεδο, εμφανίζεται ως ιστορικής σημασίας πολιτικό φαινόμενο στην Ευρώπη τις δύο τελευταίες δεκαετίες. Γεννήτοράς του το νεοφιλελεύθερο πρότυπο, που οδήγησε στη διάλυση των κοινωνικών θεσμών, στη μαζική ανεργία και φτωχοποίηση, στην απαξίωση των κομμάτων της διακυβέρνησης, σε μια «γκρίζα» Δημοκρατία, χωρίς παρόν και χωρίς μέλλον.

Καλλιεργήθηκε λοιπόν, μέσα από το έδαφος αυτό, η απόγνωση, η ανασφάλεια, ο ατομικισμός, η εσωστρέφεια, η τυφλή σύγκρουση απέναντι σʼ ό,τι εκπροσωπούσε το σύστημα της κυρίαρχης εξουσίας. Ως αντίπαλος υποδείχθηκε «ο άλλος», που μπορούσε να είναι «οι τεμπέληδες του Νότου», οι πρόσφυγες, οι «ξένοι», οι άλλοι λαοί.

Γιʼ αυτό και η Ακροδεξιά επιδιώκει να εμφανίζεται ως αντισυστημική, αλλά στην πράξη δεν συγκρούεται με το νεοφιλελεύθερο πρότυπο, με το μεγάλο επιχειρηματικό κεφάλαιο και τη χρηματοπιστωτική δομή. Στη Μ. Βρετανία, όπως εκφράσθηκε με την απόφαση για το Brexit, αλλά και στη Γαλλία αυτή η τάση εθνικής αναδίπλωσης και εσωστρέφειας αποτελεί έκφραση της επιθυμίας ορισμένων εθνικών – οικονομικών συμφερόντων που επιδιώκουν να αντιμετωπίσουν τον ανταγωνισμό της παγκοσμιοποίησης μέσα στα προστατευμένα όρια του εθνικού χώρου. Από τη δική της πλευρά η Μ. Βρετανία -που ούτως ή άλλως δεν συμμετείχε στην Ευρωζώνη- έχει ένα σταθερό ατού, την πανίσχυρη χρηματοπιστωτική δομή του City…

Αντίθετα, η Γαλλία αντιμετωπίζει ήδη κρίσιμα προβλήματα που αφορούν τη στασιμότητα της ανάπτυξης, τη (σχετικώς για τη χώρα) υψηλή ανεργία, το συνεχώς διευρυνόμενο έλλειμμα του εξωτερικού ισοζυγίου, το υψηλότατο εξωτερικό χρέος, που τα τελευταία χρόνια εκτοξεύθηκε από το 65% στο 95% του γαλλικού ΑΕΠ…

Ασφαλώς, τέτοιου είδους προβλήματα δεν μπορεί να τα αντιμετωπίσει ούτε μια εθνική οικονομική περιχαράκωση, την οποία υπόσχεται η Μ. Λεπέν, ούτε βεβαίως το ήπιο νεοφιλελεύθερο πρότυπο που υπόσχεται ο Εμ. Μακρόν.

Ο Εμ. Μακρόν, ως ιδεώδης εκφραστής του αποκαλούμενου «ακραίου Κέντρου» δεν συνιστά ένα αντίπαλο παράδειγμα προς την Ακροδεξιά της Μ. Λεπέν ούτε σε οικονομικό ούτε σε πολιτικοϊδεολογικό επίπεδο. Το, μεταμοντέρνας κοπής, αποκαλούμενο «ακραίο Κέντρο» αποτελεί μια ψευδεπίγραφη δημοκρατικοφανή ταμπέλα, πίσω από την οποία καλύπτεται και δρα ανεμπόδιστα το νεοφιλελεύθερο πρότυπο. Η κατάρρευση και απαξίωση των παραδοσιακών κομμάτων της διακυβέρνησης επέφερε ένα σημαντικό κενό για την αποδοχή και την πολιτική και κοινωνική νομιμοποίηση των κομματικών διαχειριστών και εντολοδόχων των νεοφιλελεύθερων-συστημικών συμφερόντων.

Τραπεζίτες – πολιτικοί – επιχειρηματίες

Η κεντρώα, άχρωμη τεχνοκρατική – απολιτίκ φόρμα, που συνοδεύεται μάλιστα με το πιστοποιητικό νομιμοφροσύνης της τραπεζικής δομής, αποτελεί έναν ιδεώδη συνδυασμό που εκφράσθηκε στο πρόσωπο του Εμ. Μακρόν… Είχαν βεβαίως προηγηθεί οι ανάλογες επιχειρήσεις διορισμών τραπεζιτών στη θέση του πρωθυπουργού στην Ελλάδα και στην Ιταλία, οι οποίοι και αποτέλεσαν τους αναγκαίους διαμεσολαβητές – στυλοβάτες, όταν τα πολιτικά συστήματα και οι αντίστοιχες κυβερνήσεις κατέρρεαν εξαιτίας των σκληρών νεοφιλελεύθερων πολιτικών που εφήρμοζαν…

Στο πρόσωπο του Εμ. Μακρόν επιβεβαιώνεται η ισχύς και η λειτουργία ενός τριπολικού σχήματος παραγωγής και ανακύκλωσης των προσώπων που διαχειρίζονται το χρηματοπιστωτικό-νεοφιλελεύθερο πρότυπο σʼ όλες του τις κλίμακες και τις εκφράσεις. Τραπεζίτες καταλαμβάνουν κυβερνητικές θέσεις, πρώην υπουργοί διορίζονται σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ή σε μεγάλες επιχειρήσεις, ενώ, ταυτόχρονα, λόμπι συμφερόντων και μεγάλα επιχειρηματικά συγκροτήματα επιβάλλουν τις επιλογές τους και τις μετατρέπουν σε νόμους της Πολιτείας μέσω των χειραγωγούμενων κυβερνητικών πλειοψηφιών…

Σʼ αυτό το κύκλωμα συμφερόντων και αλληλοδιαπλεκόμενων εξουσιών είναι αναγκαίοι οι πολιτικοί εκφραστές, τα πρόσωπα-κλειδιά, που όχι μόνο θα διευκολύνουν την ακώλυτη λειτουργία του κυκλώματος αλλά και θα του παράσχουν την αναγκαία πολιτική και ιδεολογική νομιμοποίηση.

Λεπέν – Μακρόν: Συμπληρωματικό ζεύγος

Γιʼ αυτούς ακριβώς τους λόγους επελέγη και επιβλήθηκε τελικώς ο Εμ. Μακρόν. Κι όμως, παρʼ όλα αυτά, η νομιμοποίηση και αποδοχή του είναι έμμεση, είναι ετεροκαθοριζόμενη από το φόβητρο της Λεπέν…

Γιατί ποτέ δεν θα επελέγετο και δεν θα διεκδικούσε -με βεβαιότητα πλέον- ο ίδιος το αξίωμα του Προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας εάν δεν υπήρχε η Μ. Λεπέν και η κοινωνική βάση που την ακολουθεί. Από τη δική της πλευρά, η Μ. Λεπέν χρειάζεται ως αντίπαλο έναν ιδεότυπο του συστήματος, όπως ο Εμ. Μακρόν, πιστό υπηρέτη και εκφραστή του νεοφιλελεύθερου προτύπου, αυθεντικό εκπρόσωπο και εκλεκτό των Βρυξελλών και του Βερολίνου, ο οποίος έλαβε μάλιστα και επίσημο χρίσμα με την ψήφο εμπιστοσύνης που του παρέσχε ο ίδιος ο Β. Σόιμπλε. Πραγματικός αντίπαλος της Μ. Λεπέν δεν είναι ο Εμ. Μακρόν αλλά ο Ζ. Λ. Μελανσόν. Ένα πρόγραμμα της Αριστεράς με σαφή κοινωνικό χαρακτήρα και πολιτικές ουσιαστικής αντιπαράθεσης και ρήξης με τις συστημικές δομές συμφερόντων, το οποίο προασπίζει τις δημοκρατικές αξίες και αρχές και στηρίζεται στη συλλογική – κοινωνική έκφραση και δράση, συνιστά πράγματι το θεμέλιο μιας αντισυστημικής στρατηγικής.

Δεν υπάρχει μεγαλύτερη ανοησία και άγνοια από τη συνάθροιση της Μ. Λεπέν και του Ζ. Λ. Μελανσόν στο αντισυστημικό στρατόπεδο.

Γιατί, στην πραγματικότητα, η Μ. Λεπέν όπως και ο Εμ. Μακρόν είναι «παιδιά» του ίδιου νεοφιλελεύθερου «Θεού», δημιουργήματα και εκφράσεις του νεοφιλελεύθερου κοσμοειδώλου και των μηχανισμών της αγοράς. Το «άκρατο Κέντρο» και η Ακροδεξιά έχουν την ίδια «μήτρα», παράγονται και αναδύονται από τον ίδιο πυρήνα. Αποτελούν εναλλακτικές και αλληλοσυμπληρούμενες πολιτικοϊδεολογικές εκδοχές, που μέσα από τη σχηματική αντιπαλότητά τους επιδιώκουν να καταλάβουν το μεγαλύτερο τμήμα του πολιτικού φάσματος και ταυτόχρονα να περιθωριοποιήσουν και να εξαφανίσουν κάθε στρατηγική εναλλακτική πρόταση που θα αμφισβητούσε τον νεοφιλελεύθερο πυρήνα και τη δικτατορία των αγορών.

Οι διαπιστώσεις αυτές δεν συνεπάγονται την πλήρη εξίσωση και ταύτιση, π.χ., στη Γαλλία, της Μ. Λεπέν και του Εμ. Μακρόν. Αποβλέπουν όμως στη διάλυση κάθε ψευδαίσθησης, κάθε επιχείρησης εξαπάτησης όσον αφορά το ποια συμφέροντα εξυπηρετεί η εμφάνιση και εμφύτευση του Εμ. Μακρόν στην Προεδρία της Γαλλικής Δημοκρατίας.

Γιατί το σύστημα συμφερόντων, η γερμανική κυριαρχία στην Ευρώπη δεν αναπαράγεται μόνο μέσα από το νεοφιλελεύθερο – αγοραίο πρότυπο της λιτότητας. Παράλληλα νομιμοποιείται και διαιωνίζεται είτε μέσω ακροδεξιών κυβερνήσεων (Πολωνία, Ουγγαρία) είτε μέσω χειραγωγούμενων κυβερνήσεων και ηγεσιών, που προβάλουν ως φόβητρο την εθνικιστική Ακροδεξιά, ενώ στην πράξη αναπαράγουν τον ίδιο τον νεοφιλελεύθερο πυρήνα που ανέδειξε και γιγάντωσε αυτήν την Ακροδεξιά.