Αγωγή κατά του Ντράγκι κατέθεσαν οι συνταξιούχοι του ΤΣΜΕΔΕ!
Η υπόθεση της μεγάλης αυτής ληστείας οδηγείται στις αίθουσες του Γενικού Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που εδρεύει στο Λουξεμβούργο, έπειτα από αγωγή που κατέθεσαν οι συνταξιούχοι του ΤΣΜΕΔΕ (πολιτικοί μηχανικοί, αρχιτέκτονες, εργολήπτες δημοσίων έργων κλπ.), με το σωματείο τους ΕΣΤΑΜΕΔΕ, κατά της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Με την προσφυγή τους ζητούν αποζημίωση λόγω του PSI (δηλαδή, λόγω του «κουρέματος» του ιδιωτικού τομέα), το οποίο ουσιαστικά κατά το μέρος που τους αφορούσε ήταν OSI (δηλαδή, «κούρεμα» του δημόσιου τομέα). Επίσης, στρέφονται κατά πράξεων και παραλείψεων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας επί των ημερών του Μάριου Ντράγκι.
Την πολύ σημαντική αυτή υπόθεση χειρίζεται ο γνωστός για τις επιδόσεις του στα ευρωπαϊκά δικαστήρια δικηγόρος Πέτρος Μηλιαράκης και λόγω της σοβαρότητάς της, δεδομένου ότι μια θετική κατάληξή της θα έχει όφελος για όλους εκείνους που κατείχαν ελληνικά ομόλογα και έχασαν πάνω από το 50% των χρημάτων που είχαν επενδύσει, ζητήσαμε να μας εξηγήσει σε ποια επιχειρήματα βασίζεται η αγωγή, ποιες είναι οι προσδοκίες και αν υπάρχουν σοβαρές πιθανότητες ευδοκίμησής της. Ο κ. Πέτρος Μηλιαράκης άνοιξε τα χαρτιά του –κρατώντας, βέβαια, τους… άσους για τη δίκη– και από τη συζήτηση που είχαμε προέκυψαν πάρα πολύ σημαντικά πράγματα, τα οποία και παραθέτουμε παρακάτω.
// Κύριε Μηλιαράκη, έχουμε πληροφορηθεί ότι πρόσφατα μεταβήκατε στο Λουξεμβούργο και καταθέσατε ως πληρεξούσιος δικηγόρος των συνταξιούχων του ΤΣΜΕΔΕ, με το σωματείο τους ΕΣΤΑΜΕΔΕ, στο Γενικό Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αγωγή κατά της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Είναι αλήθεια ότι ανάλογες αγωγές, και μάλιστα από γερμανούς ομολογιούχους, έχουν απορριφθεί με το επιχείρημα ότι δεν ευθύνεται η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ούτε ο Μάριο Ντράγκι γιατί το «κούρεμα» έγινε με νόμους της Ελληνικής Δημοκρατίας; Είναι έτσι;
Η ερώτησή σας είναι πολύ εύστοχη και για τον λόγο αυτό εργάσθηκα ιδιαιτέρως και επιμελώς λόγω αυτών των νομολογιακών παραδοχών, τις οποίες είχα υπʼ όψιν μου. Αρχικώς πρέπει να επισημειώσω ότι η περιτομή, το «κούρεμα» δηλαδή, όπως αποκαλούμε την επελθούσα ζημία των κατόχων των ομολόγων, αφορούσε περιουσιακό στοιχείο και των εντολέων μου, δηλαδή των συνταξιούχων του ΤΣΜΕΔΕ. Ωστόσο, το «κούρεμα» αυτό δεν αφορούσε εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα αλλά του δημόσιου τομέα. Ειδικότερα το «κούρεμα» των ομολόγων που αφορά την κοινωνική ασφάλιση δεν αφορά «κούρεμα» ιδιωτικού τομέα, καθʼ όσον η κοινωνική ασφάλιση εντάσσεται ευθέως στον δημόσιο τομέα, ενώ ειδικότερα αφορά και δημοσιονομικό θεσμό. Αυτό δε το περί δημοσιονομικού θεσμού δεν το υποστηρίζω μόνο εγώ. Το υποστηρίζει και ο ίδιος ο τότε κεντρικός τραπεζίτης κ. Γεώργιος Προβόπουλος σε σύγγραμμά του ως καθηγητής πανεπιστημίου, και μάλιστα από το έτος 1983. Δηλαδή, ο συγκεκριμένος καθηγητής και κεντρικός τραπεζίτης σε χρόνο ανύποπτο είχε υποστηρίξει, έτσι δίδαξε στους φοιτητές του, ότι η κοινωνική ασφάλιση αφορά δημοσιονομικό θεσμό. Το σύγγραμμα αυτό βεβαίως το έχω στην κατοχή μου. Έτσι, λοιπόν, η πρώτη βάση της αγωγής αφορά το ότι δεν έγινε, ας επαναλάβω την έκφραση, «κούρεμα» ιδιωτών αλλά «κούρεμα» δημόσιου τομέα. Αυτή είναι η μία βάση της αγωγής, επί της οποίας πρέπει να τοποθετηθεί το Γενικό Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθʼ όσον οι μέχρι τώρα αγωγές αφορούσαν «κούρεμα» ιδιωτών και όχι «κούρεμα» δημόσιου τομέα, και ειδικότερα δημοσιονομικού θεσμού.
// Το βασικό ερώτημα είναι πώς οι δικαστές του Λουξεμβούργου, για να μιλήσουμε απλά, αποφάσισαν ότι για το «κούρεμα» δεν ευθύνεται η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ότι δεν εμπλέκεται δηλαδή, και ως εκ τούτου δεν είναι υποχρεωμένη να αποζημιώσει.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εμπλέκεται αμέσως και ευθέως. Δηλαδή, αυτό που λέμε στις προϋποθέσεις για την παραδοχή του δικογράφου, υφίσταται αιτιώδης σύνδεσμος ανάμεσα σε μια παράνομη πράξη, που αφορά το «κούρεμα» δημόσιου τομέα, με ταυτόχρονες παραλείψεις των Οργάνων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, και στο αποτέλεσμα, που είναι η επελθούσα ζημία. Και αυτό δεν έχει, κατά τη γνώμη μου, επαρκώς αναλυθεί ούτε έχει επαρκώς τεθεί υπʼ όψιν των δικαστών του Λουξεμβούργου.
// Δηλαδή;
Από τις 6 Μαΐου 2010 η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, με επικεφαλής τότε τον κ. Ζαν Κλοντ Τρισέ, εξέδωσε πράξη με την οποία εμπιστευόταν απολύτως τα ελληνικά ομόλογα. Δηλαδή, επί κ. Ζαν Κλοντ Τρισέ, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ήδη από τις 6 Μαΐου 2010 εγγυήθηκε την καταλληλότητα των εμπορεύσιμων χρεογράφων που εξέδιδε η ελληνική κυβέρνηση ως απολύτως ασφαλών. Ειδικότερα, εντύπωση δημιουργεί το γεγονός ότι η κατακλείδα της απόφασης αυτής αναφέρεται στο ότι πρέπει να γίνονται αποδεκτά τα ομόλογα αυτά, και μάλιστα ανεξαρτήτως των εξωτερικών αξιολογήσεων για την πιστοληπτική τους ικανότητα.
// Τι σημαίνει αυτό, κύριε Μηλιαράκη, ανεξαρτήτως των εξωτερικών αξιολογήσεων για την πιστοληπτική τους ικανότητα;
Σημαίνει ότι: Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, με πρόεδρό της τον κ. Ζαν Κλοντ Τρισέ, εγγυάται τα ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου αγνοώντας το «τι» θα αξιολογήσουν οι σχετικοί οίκοι Standard & Poorʼs, Fitch και Moodyʼs. Για την πλήρη απάντηση όμως στην ερώτησή σας, πρέπει να εστιάσουμε στη διά παραλείψεως ευθύνη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας επί των ημερών του κ. Μάριου Ντράγκι. Ας επανέλθουμε, λοιπόν, στην ημερομηνία της 6ης Μαΐου 2010. Από την ημερομηνία εκείνη και μετά, πέραν του ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει την αποκλειστική ευθύνη να παρακολουθεί και να ασκεί τη νομισματική πολιτική, είναι και μέλος της «τρόικας» για το ελληνικό πρόγραμμα διάσωσης. Άρα, πέραν του γενικού καθήκοντος και της αποκλειστικής αρμοδιότητάς της που αφορά τη νομισματική πολιτική, γνωρίζει εκ των έσω όλα τα επιμέρους προβλήματα της ελληνικής οικονομίας. Παρά ταύτα, αδρανεί να τοποθετηθεί δημοσίως ως προς τα ελληνικά ομόλογα. Ειδικότερα, από τον Ιούλιο του 2011 και κυρίως από τον Οκτώβριο του 2011 έχει διαμορφωθεί το όλο κλίμα για το «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων. Εντούτοις, η υπό τον κ. Μάριο Ντράγκι Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εξακολουθεί να αδρανεί, διατηρώντας σε ισχύ την επί προεδρίας του κ. Ζαν Κλοντ Τρισέ απόφασή της. Εδώ ακριβώς υφίσταται και το μέγα κομβικό σημείο, το οποίο δεν τέθηκε υπʼ όψιν των δικαστών του Λουξεμβούργου.
// Αυτό που μας λέτε είναι πολύ σημαντικό. Η τότε κυβέρνηση αντέδρασε για το «κούρεμα»;
Ασφαλώς. Όταν αναφερόμαστε σε «κούρεμα» ομολόγων, δηλαδή σε μείωση ρευστότητας στον χρόνο που λήγουν τα ομόλογα, πρέπει να γνωρίζουμε ότι για τα ζητήματα αυτά, της νομισματικής δηλαδή πολιτικής, η αποκλειστική αρμοδιότητα ανήκει στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Δεν μπορεί, δηλαδή, ένα κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ειδικότερα του Ευρωσυστήματος, να αποφασίζει για την περιτομή των ομολόγων του, για τη μείωση δηλαδή της ρευστότητας στον χρόνο λήξης των ομολόγων, εάν δεν έχει τη ρητή έγκριση της Φρανκφούρτης, ή άλλως τη διά σιωπής συναίνεσή της. Στην επίδικη περίπτωση ασφαλώς προηγήθηκε ο εσωτερικός νόμος της Ελληνικής Δημοκρατίας. Αυτό όμως σημαίνει ότι η ελληνική κυβέρνηση είχε τη διά σιωπής συναίνεση, ή άλλως την εν κρυπτώ από τη δημοσιότητα συναίνεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Πολλοί ομιλούν για μυστική συμφωνία. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο με το δικόγραφό μου ζητώ τη διεξαγωγή πραγματογνωμοσύνης.
// Τι προσδοκάτε με τη διεξαγωγή πραγματογνωμοσύνης;
Με τη διεξαγωγή πραγματογνωμοσύνης προσδοκώ να λάμψει η αλήθεια. Και πρέπει να λάμψει η αλήθεια γιατί έχουν υποστεί πλήγμα περιουσιακά δικαιώματα στον πυρήνα τους. Μιλάμε για αιφνίδια απώλεια περιουσίας στο 53,5%. Υπʼ όψιν δε ότι, με την επίκληση του ότι δεν μπορεί να γίνει «κούρεμα» στον δημόσιο τομέα, εξαιρέθηκαν της περιτομής των ομολόγων τους τόσο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα όσο και οι εθνικές Κεντρικές Τράπεζες. Εδώ πολλοί ομιλούν για μυστική συμφωνία.
// Κατανοητά όλα αυτά. Πέραν όμως της πραγματογνωμοσύνης, πώς θεμελιώνονται περαιτέρω οι ευθύνες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και ασφαλώς του Μάριο Ντράγκι;
Ας επανέλθουμε στις εγγυήσεις των ομολόγων επί Ζαν Κλοντ Τρισέ. Με πολύ μεγάλη βραδύτητα, αλλά δεν θέλω να αποκαλύψω λεπτομέρειες του δικογράφου, ο κ. Μάριο Ντράγκι έβαλε την υπογραφή του, ανακαλώντας την πράξη του κ. Ζαν Κλοντ Τρισέ, που εγγυάτο τα ελληνικά ομόλογα πέραν των αξιολογήσεων των γνωστών εκτιμητικών οίκων. Όποιος υποστηρίζει ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και ο κ. Μάριο Ντράγκι συμμορφώθηκαν στον εσωτερικό νόμο πρέπει να υποστηρίξει ότι έχουν καταργηθεί οι αρμοδιότητες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να καθορίζει εκείνη τα της νομισματικής πολιτικής και τα της ρευστότητας. Πρέπει, δηλαδή, να υποστηρίξει το νομισματικό χάος.
Ο κ. Μάριο Ντράγκι άφησε απροστάτευτη την αγορά και τους κατόχους ελληνικών ομολόγων επί μακρό χρονικό διάστημα. Και για να ολοκληρώσουμε την ενημέρωση των αναγνωστών σας, πρώτα ο κ. Μάριο Ντράγκι έβαλε την υπογραφή του και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αποφάσισε κατʼ ουσίαν τη διενέργεια του PSI και μετά προχώρησε η διενέργειά του.
Αναφέρομαι στο ότι στις 8 Μαρτίου 2012 απέκτησε ισχύ η σχετική πράξη με την υπογραφή του κ. Μάριου Ντράγκι και την επομένη ακριβώς, στις 9 Μαρτίου 2012, προέκυψαν από την τότε ελληνική κυβέρνηση, σε επίπεδο Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου και σε επίπεδο υπουργού Οικονομικών, οι διαδικασίες του «κουρέματος»…
// Μια τελευταία ερώτηση, κύριε Μηλιαράκη. Ποιες είναι οι προσδοκίες σας ως προς την τύχη της αγωγής;
Η απάντησή μου είναι πολύ σύντομη και πολύ απλή. Υπάρχουν δικαστές στο Λουξεμβούργο!