Οι αλλαγές που πρέπει να γίνουν εδώ και τώρα στον ΕΦΚΑ
Όμως ο τρόπος εφαρμογής της ενοποίησης ήταν το λιγότερο παιδαριώδης και φυσικά το αρμόδιο υπουργείο έχει την κύρια ευθύνη. Τουλάχιστον έχει την υποχρέωση –άμεσα– να διορθώσει τα λάθη του, πριν να είναι πολύ αργά… Ήδη τα προβλήματα που έχουν προκύψει στους τρεις μήνες λειτουργίας του ΕΦΚΑ έχουν δημιουργήσει απίστευτες καταστάσεις. Μια γεύση δίνει η παρακάτω περιγραφή των επιπτώσεων της προχειρότητας με την οποία στήθηκε ο Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης:
1. Δεν υπάρχει η ανάλογη ενημέρωση για ασφαλιστικά, συνταξιοδοτικά και θέματα παροχών (απαιτούμενες εγκύκλιοι), αλλά και αυτές που εκδόθηκαν παρουσιάζουν σοβαρά προβλήματα (μπλοκάκια).
2. Οι ουρές είναι ατελείωτες –και ο κόσμος καταλογίζει ευθύνες στους εργαζομένους– σε μητρώα, εισφορές, πρωτόκολλα κ.λπ. Έχει χαθεί σωρεία δεδομένων (αρχείων) από τη μηχανογραφική ενοποίηση (παραμετροποίηση διαφορετικών αρχείων), υπάρχουν λάθη στα ειδοποιητήρια και πολλά από αυτά δεν έχουν εκδοθεί ακόμη (περίπου 90.000).
3. Έχουν μπλοκάρει σχεδόν όλες οι προμήθειες και οι πληρωμές. Οι οικονομικές υπηρεσίες του ΕΦΚΑ δεν μπορούν να ανταποκριθούν σε τόσο μεγάλο όγκο εργασίας, λόγω της πρόχειρης και χωρίς τον απαιτούμενο σχεδιασμό ενοποίησης, και οι προμηθευτές βρίσκονται σε αναμονή.
4. Τα τεχνικά και μηχανογραφικά προβλήματα (συντηρήσεις κ.λπ.) συνεχίζονται, αφού δεν υπάρχει ο απαιτούμενος συντονισμός και φυσικά τα απαιτούμενα υλικά, αφού οι διαδικασίες των προμηθειών έχουν σχεδόν κολλήσει.
5. Χάθηκε η δομή αρκετών υπηρεσιών (μετακινήσεις προσωπικού) και κυρίως των περιφερειακών διευθύνσεων, οι οποίες έχουν μεγάλο αριθμό εκκρεμοτήτων και υπάρχει κίνδυνος στην πορεία για σοβαρά λάθη. Το οργανόγραμμα του ΕΦΚΑ απαιτεί άμεση αλλαγή. Οι εικόνες στα περιφερειακά καταστήματα του ΙΚΑ -με τις ουρές των ασφαλισμένων- είναι τραγικές. Όλη αυτή η κατάσταση -από ό,τι έχουν αναφέρει και οι ομοσπονδίες των εργαζομένων- οδηγεί σε αλληλοσφαγή μεταξύ των εργαζομένων και των ασφαλισμένων, στην πορεία δε, υπό τις παρούσες συνθήκες, υπάρχει το ενδεχόμενο να διαταραχθεί και το κλίμα ανάμεσα στους ίδιους τους εργαζόμενους, με αρνητικές συνέπειες στην εξυπηρέτηση των πολιτών.
6. Η γραφειοκρατική δομή των υπηρεσιών του ΕΦΚΑ αντί να υποχωρεί αυξάνεται, αφού, όπως έχουν επισημάνει και οι εκπρόσωποι των εργαζομένων, δίδεται έμφαση μόνο στη στελέχωση της κεντρικής υπηρεσίας (ΕΦΚΑ) και όχι στα επιμέρους υποκαταστήματα, που συνήθως έχουν και τον κύριο όγκο εργασίας με το κοινό.
7. Στα καταστήματα της επαρχίας τα προβλήματα είναι ακόμη μεγαλύτερα, με τις ουρές να είναι ατελείωτες και τους διαπληκτισμούς με τους ασφαλισμένους συνεχείς.
8. Η τηλεφωνική επικοινωνία (1555) με τον ΕΦΚΑ είναι σε αναμονή… και γενικώς επικρατεί μια προβληματική κατάσταση που αποξενώνει του πολίτες από τον ασφαλιστικό τους φορέα.
Τι πρέπει να γίνει το γρηγορότερο
1. Άμεση αλλαγή του προσωρινού και πρόχειρου οργανογράμματος του ΕΦΚΑ, ενισχύοντας τις περιφερειακές διευθύνσεις με προσωπικό.
2. Καθορισμός μεταβατικής περιόδου -αυτό που δεν έγινε πριν ξεκινήσει η ενοποίηση, με αποτέλεσμα τα σοβαρά προβλήματα που δημιουργήθηκαν σε βάρος των ασφαλισμένων- για την αντιμετώπιση των εκκρεμοτήτων – παθογενειών των εντασσομένων ταμείων σε θέματα συντάξεων, παροχών, εισφορών, υγείας κ.λπ. Σημειωτέον ότι και οι δύο προτάσεις, είναι απαιτήσεις των εργαζομένων (ομοσπονδιών) στα ασφαλιστικά ταμεία, που γνωρίζουν σε βάθος την κοινωνική ασφάλιση. Το αρμόδιο υπουργείο οφείλει να ακούει πρώτα τους έμπειρους ανθρώπους των ασφαλιστικών ταμείων και μετά να αποφασίζει και όχι να στέκεται σε θεωρητικές απόψεις «ασχέτων» με την ασφάλιση και την ελληνική πραγματικότητα.
3. Συζήτηση, άμεσα, των υπευθύνων του υπουργείου Εργασίας με όλες τις επαγγελματικές ομάδες για το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών -μειώσεις των ποσοστών- και την εισπραξιμότητα αυτών, ώστε να υπάρξουν ανθρώπινες συντάξεις στο μέλλον. Όλα τα στοιχεία μέχρι τώρα δείχνουν χαμηλές εισπράξεις στο νέο σύστημα του ΕΦΚΑ. Εάν δεν γίνουν διορθώσεις άμεσα στο νέο σύστημα εισφορών, πολλοί ελεύθεροι επαγγελματίες θα οδηγηθούν στη φοροδιαφυγή για να επιβιώσουν.
4. Μέτρα για την καταπολέμηση της ανεργίας, της μαύρης – ανασφάλιστης εργασίας και των ευέλικτων μορφών απασχόλησης.
5. Εκπόνηση, άμεσα, αναλογιστικής μελέτης για τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος.
6. Μείωση της φοροδιαφυγής (μεγάλη) με προληπτικά μέτρα ελέγχου, όπως το πλαστικό χρήμα, για κάθε περίπτωση και πρωτίστως στις υπηρεσίες.
7. Τροποποίηση του νόμου Κατρούγκαλου (ν. 4387/2016), αφού είναι δυσκίνητος και απαιτεί δεκάδες υπουργικές αποφάσεις για να τρέξει.
8. Επανεξέταση των εισφορών στα λεγόμενα «μπλοκάκια» καθώς το πρόβλημα έχει πάρει σοβαρές διατάσεις και οι ελεύθεροι επαγγελματίες -κυρίως οι νέοι επιστήμονες- κάνουν παύση εργασιών στις εφορίες.
9. Άμεση χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας από τους μηχανισμούς στήριξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και παράλληλα στοχευμένες ενέργειες εξόδου από τα Μνημόνια – απαιτείται συναίνεση κυβέρνησης και όλων των δημοκρατικών κομμάτων της αντιπολίτευσης.
***
Παράταση καταβολής των εισφορών
Η διοίκηση του ΕΦΚΑ, λόγω των σοβαρών τεχνικών προβλημάτων με τη μη έκδοση δεκάδων χιλιάδων ειδοποιητηρίων και τη χαμηλή εισπραξιμότητα που παρουσιάζει, ανακοίνωσε ότι παρατείνει την προθεσμία υποβολής της Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης (ΑΠΔ) και καταβολής των αντίστοιχων ασφαλιστικών εισφορών μισθολογικής περιόδου Ιανουαρίου 2017 καθώς και την προθεσμία καταβολής εισφορών μηνός Ιανουαρίου 2017 των μη μισθωτών ασφαλισμένων (αγροτών, αυτοαπασχολούμενων, ελεύθερων επαγγελματιών) έως την Παρασκευή 31 Μαρτίου 2017.
Αντίστοιχα, ορίζει τη Μεγάλη Πέμπτη, 13 Απριλίου 2017, ως καταληκτική ημερομηνία υποβολής της Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης (ΑΠΔ) και καταβολής των αντίστοιχων ασφαλιστικών εισφορών μισθολογικής περιόδου Φεβρουαρίου 2017 και καταβολής εισφορών μηνός Φεβρουαρίου 2017 των μη μισθωτών ασφαλισμένων (αγροτών, αυτοαπασχολούμενων, ελευθέρων επαγγελματιών).