Η ενοποίηση στον ΕΦΚΑ έφερε χάος!

Έχουν περάσει δύο μήνες από την έναρξη λειτουργίας του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης και επιβεβαιώνονται οι φόβοι τους οποίους εγκαίρως και επανειλημμένα είχαν εκφράσει στην πολιτική ηγεσία και στη διοίκηση οι Ομοσπονδίες των εργαζομένων στα Ασφαλιστικά Ταμεία.

Δυστυχώς αγνοήθηκαν και, από ό,τι ισχυρίζονται οι ομοσπονδίες, συνεχίζουν να επιδεικνύουν την ίδια επιπολαιότητα και ανευθυνότητα που επέδειξαν μέχρι τώρα σχετικά με την οργάνωση και την προετοιμασία ενός τέτοιου εγχειρήματος.

Οι εργαζόμενοι φοβούνται ότι ένα επιπλέον βήμα προς την κατεύθυνση της άμεσης ενοποίησης θα δημιουργήσει κατάσταση χάους. Θα υπάρξει «αλληλοσφαγή» μεταξύ των ασφαλισμένων και των εργαζομένων και οι υπηρεσίες θα λειτουργούν με αστυνομική προστασία.

Οι ουρές στις κατά τόπου Υπηρεσίες των Ασφαλιστικών Ταμείων σε όλη τη χώρα και κυρίως στα περιφερειακά καταστήματα είναι τεράστιες και οι συγκρούσεις με τους εργαζόμενους καθημερινές για προβλήματα που δεν δημιούργησαν αυτοί (οι υπάλληλοι των Ταμείων), αλλά οι άνθρωποι που έλαβαν τις αποφάσεις (κυβέρνηση και «θεσμοί»).

Τα προβλήματα στο Ενιαίο Μητρώο (δεν λειτουργεί έως τώρα σε ολοκληρωμένη μορφή) είναι μεγάλα αφού έχουν γίνει σοβαρά λάθη στη μεταφορά των δεδομένων από τα μητρώα των επιμέρους υπηρεσιών των εντασσόμενων Ταμείων, με αποτέλεσμα να έχουν χαθεί από το λειτουργικό περιβάλλον των χρηστών δεδομένα ασφαλισμένων τα οποία συγχωνεύτηκαν είτε με λάθος εγγραφές από το δικό τους ασφαλιστικό παρελθόν είτε συγχωνεύτηκαν εγγραφές διαφορετικών ατόμων λόγω συνωνυμίας.

Έτσι, τα υπηρεσιακά σημειώματα που στέλνονται για διόρθωση στοιχείων και λαθών από τις υπόλοιπες διευθύνσεις/τμήματα του ΕΦΚΑ προς το Τμήμα Μητρώου των Υπηρεσιών του Ενιαίου Ταμείου έχουν αυξηθεί συντριπτικά και οι υποθέσεις, που είναι αδύνατον να τις διαχειριστούν οι υπάλληλοι τοπικά, μεταφέρονται μέσω e-mail στη Διεύθυνση Ειδικού Προγράμματος ΕΦΚΑ προς επίλυση.

Αυτονόητο είναι ότι τα συσσωρευμένα αιτήματα αυτού του είδους, τα οποία προέρχονται από όλους τους εντασσόμενους φορείς και τις υπηρεσίες ανά την Ελλάδα, έχουν ξεπεράσει τις δυνατότητες κεντρικής διαχείρισης από τους συναδέλφους στην Αθήνα και η άμεση ανταπόκρισή τους αναπόφευκτα περιορίζεται σημαντικά.

Προκειμένου να λειτουργήσουν οι υπηρεσίες Μητρώου, όλα τα εντασσόμενα Ταμεία χρησιμοποιούν παράλληλα δύο λειτουργικά συστήματα, του ΕΦΚΑ και το λειτουργικό σύστημα του εντασσόμενου Ταμείου.

Έτσι, π.χ., ένας μισθωτός ασφαλισμένος απογράφεται στον ΕΦΚΑ αλλά αποκτά ασφαλιστική ικανότητα στο ΟΠΣ – ΙΚΑ, καθώς η εφαρμογή απόδοσης ασφαλιστικής ικανότητας δεν υπάρχει ακόμη στον ΕΦΚΑ. Εκτός αυτού του προβλήματος, δεν υπάρχει καμιά πληροφόρηση όσον αφορά το πώς και το πότε οι ασφαλιστικές ικανότητες που έχουν αποδοθεί στα τοπικά λειτουργικά συστήματα θα μεταφερθούν στον ΕΦΚΑ.

Για σχεδόν όλες τις μηχανογραφικές εφαρμογές δεν υπάρχει ενημέρωση και φυσικά κάθε μέρα αναδεικνύεται η ασάφεια αρμοδιοτήτων ανάμεσα στα τοπικά συστήματα και στον ΕΦΚΑ. Ως εκ τούτου, οι Ομοσπονδίες των εργαζομένων ανησυχούν και για τα προβλήματα που μπορεί να εμφανιστούν με την απόδοση ασφαλιστικής ικανότητας -όπως γίνεται κάθε χρόνο- για όλους τους ασφαλισμένους που πληρούν τις προϋποθέσεις.

Σοβαρά προβλήματα παρουσιάζονται στις προμήθειες ακόμη και για αναλώσιμα υλικά καθημερινής χρήσης, με αποτέλεσμα να προκαλούνται σοβαρές δυσχέρειες στη διακίνηση της αλληλογραφίας, συνταξιοδοτικών φακέλων κ.λπ.

Εκκρεμούν και σοβαρότατα κεντρικά ζητήματα που έχουν σχέση με τις εφαρμογές και τα επιμέρους πληροφοριακά συστήματα (απονομή συντάξεων, έσοδα κ.λπ.), τον κανονισμό ασφαλιστικής λειτουργίας, τον κανονισμό παροχών, για τα οποία δεν υπάρχει σαφές χρονοδιάγραμμα. Μέγιστο πρόβλημα, όπως κατʼ επανάληψη έχουμε τονίσει, αποτελεί το νέο οργανόγραμμα, αφού η βιαστική δομή του δεν προέβλεψε τις βασικές ανάγκες σε προσωπικό των εντασσόμενων Ταμείων αλλά μόνο το πώς θα οργανωθεί η κεντρική υπηρεσία.

Επιπλέον, έως και σήμερα δεν έχουν τρέξει το πρόγραμμα επανυπολογισμού των συντάξεων (υπήρξαν πολλά λάθη στα ειδοποιητήρια των εισφορών, πολλά, δε, δεν έχουν εκδοθεί ακόμη), το τηλεφωνικό κέντρο (1555) υπολειτουργεί και όταν απαντά παραπέμπει στα περιφερειακά καταστήματα -σημειωτέον ότι οι ασφαλισμένοι των εντασσόμενων Ταμείων εξυπηρετούνται, για την ώρα, μόνο στα Ταμεία που υπήρχαν πριν την ενοποίηση στον Ενιαίο Φορέα, αφού εκεί βρίσκονται τα αρχεία του ασφαλιστικού τους βίου-, αρκετές εγκύκλιοι για συνταξιοδοτικά και ασφαλιστικά θέματα δεν έχουν εκδοθεί ακόμη αλλά και αυτές που έχουν δοθεί (μπλοκάκι) παρουσιάζουν σοβαρές παρενέργειες στις διάφορες κατηγορίες των ασφαλισμένων.

Άρπα-κόλλα…

Γενικώς, επικρατεί μια ομιχλώδης κατάσταση, αφού οι σχεδιαστές του γιγαντιαίου εγχειρήματος δεν έλαβαν υπόψη τους αυτά που τους έλεγαν όσοι γνώριζαν τη λειτουργία των Ασφαλιστικών Ταμείων και συγκεκριμένα ότι απαιτείται μεταβατικό διάστημα και τεστάρισμα των προγραμμάτων -παράλληλα με αυτά που λειτουργούσαν- και επίλυση τουλάχιστον των βασικών εκκρεμοτήτων των εντασσόμενων Ταμείων.

Οι Σύλλογοι των εργαζομένων κατηγορούν τους αρμόδιους περί της ενοποίησης για την αντίληψη του «άρπα-κόλλα» και την αλαζονεία που χαρακτηρίζει την πολιτική τους συμπεριφορά.

Καταγγέλλουν την παρωχημένη, αναποτελεσματική οργανωτική δομή του ΕΦΚΑ και για την αποφυγή ακραίων και δυσάρεστων καταστάσεων στο επίπεδο της εξυπηρέτησης των πολιτών, του εργασιακού περιβάλλοντος και των θέσεων εργασίας προτείνουν -αυτό που κατʼ επανάληψη είχαμε επισημάνει εδώ και καιρό- την ανάγκη άμεσης και ουσιαστικής λειτουργίας των μεταβατικών δομών σε ασφάλιση, συντάξεις και υγεία. Βέβαια, για να λειτουργήσουν οι δομές αυτές θα πρέπει να μην αποδιαρθρωθούν από υπαλλήλους και να προσδιοριστούν με σαφήνεια οι αρμοδιότητές τους.

Επίσης τονίζουν ότι θα πρέπει να λυθούν άμεσα τα σοβαρά προβλήματα στις δομές του ΕΦΚΑ που προκύπτουν από την έλλειψη υλικών και συμβάσεων φύλαξης και καθαριότητας, αφού η «κατάσταση δεν πάει άλλο» και παράλληλα επισημαίνουν την αντιασφαλιστική και ψυχρά ταμειακή σκοπιμότητα του ΕΦΚΑ, στον βωμό της εξυπηρέτησης του χρέους, των δημοσιονομικών πλεονασμάτων και της διαιώνισης της εξάρτησης της χώρας από τους δανειστές, που είναι άμεσα συνδεδεμένη με τον επανυπολογισμό των συντάξεων και την προσωπική διαφορά, η κατάργηση της οποίας έχει ήδη τεθεί στα πλαίσια της συμφωνίας για τη δεύτερη αξιολόγηση.

Για τους λόγους αυτούς, την Πέμπτη 2 Μαρτίου 2017, τα σωματεία ΠΟΣΕ ΙΚΑ – ΕΤΑΜ και ΠΟΠΟΚΠ προχώρησαν σε στάση εργασίας από τις 12 μ.μ. ως τη λήξη του ωραρίου, ενώ πραγματοποίησαν συλλαλητήριο στις 12.30 μ.μ. στο υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Σταδίου 29), το οποίο στηρίζει η Εκτελεστική Επιτροπή της ΑΔΕΔΥ, που εκτός των άλλων αναφέρει ότι «με τη δημιουργία του νέου Υπερταμείου (ΕΦΚΑ) είναι άμεσος ο κίνδυνος πλήρους οργανωτικής παραλυσίας και ταλαιπωρίας, των εργαζομένων και των εξυπηρετούμενων ασφαλισμένων, ενώ η διάχυση χρεών και ελλειμμάτων των πιο ʽʽπροβληματικώνʼʼ Ταμείων θα έχει δραματικές συνέπειες για όλες τις συντάξεις».

Επιπλέον τονίζει ότι «είναι γεγονός ότι δεν έχει υπολογιστεί, μέχρι τώρα, καμιά σύνταξη μετά την ψήφιση του αντιασφαλιστικού νόμου (12-5-2016) κι όταν συμβεί αυτό οι συνταξιούχοι θα βιώσουν περικοπές στις συντάξεις 20%-35%».

Τέλος, ένα ακόμα πρόβλημα που θα προκύψει από την υλοποίηση της ενοποίησης όλων των Ταμείων στον ΕΦΚΑ θα είναι οι ακόμη μεγαλύτερες καθυστερήσεις στην απονομή των συντάξεων.

Η διοίκηση του ΕΦΚΑ, με όλη αυτή την κατάσταση που επικρατεί, λόγω των σοβαρών προβλημάτων από την ασχεδίαστη ενοποίηση (λάθη και μη έκδοση πολλών ειδοποιητηρίων) και την απίστευτη ταλαιπωρία των ασφαλισμένων, την τελευταία στιγμή -μη έχοντας άλλες δυνατότητες και για αποφυγή ακραίων καταστάσεων- εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση:

«1. Προκειμένου να διευκολυνθούν όλοι οι εργοδότες που απασχολούν μισθωτούς ασφαλισμένους, να εκπληρώσουν την υποχρέωσή τους για την υποβολή της Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης (ΑΠΔ) μισθολογικής περιόδου Ιανουαρίου 2017, λόγω ένταξης στον ΕΦΚΑ νέων κατηγοριών μισθωτών, παρατείνει την προθεσμία υποβολής ΑΠΔ και καταβολής εισφορών μισθολογικής περιόδου Ιανουαρίου 2017 έως την Παρασκευή 17 Μαρτίου 2017.

2. Επίσης παρατείνει την προθεσμία καταβολής εισφορών Ιανουαρίου 2017 των μη μισθωτών ασφαλισμένων (αγροτών, αυτοαπασχολούμενων, ελεύθερων επαγγελματιών) την ίδια ως άνω ημερομηνία, Παρασκευή 17 Μαρτίου 2017».

Ο υπολογισμός των νέων συντάξεων

Βέβαια, το μεγάλο αγκάθι του ασφαλιστικού συστήματος είναι οι περικοπές που προβλέπονται στον νόμο (4387/2016) και αφορούν τον νέο τρόπο υπολογισμού.

Αναφέρουμε υποθετικά παραδείγματα από τον νέο τρόπο υπολογισμού των συντάξεων που υπάρχουν σε εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας.

Ούτως ή άλλως θα τα δούμε και στην πράξη -στην πορεία- και εκεί θα φανούν οι πραγματικές μειώσεις στις συντάξεις.

Σημειωτέον ότι για τον υπολογισμό της σύνταξης υπολογίζονται οι καταβληθείσες εισφορές από το 2002 μέχρι την αποχώρηση από την υπηρεσία ή το επάγγελμα, δηλαδή έως την ημερομηνία που είναι υποχρεωμένος ο ασφαλισμένος να πληρώνει τις εισφορές του και πάντα σε συνάρτηση με τα χρόνια ασφάλισης και τα ποσοστά αναπλήρωσης.

Α. Ασφαλισμένος του πρώην Ταμείου Νομικών, με χρόνο ασφάλισης 25 έτη, 8 μήνες και 12 μέρες, εμφανίζεται να παίρνει ανταποδοτική σύνταξη 150,64 ευρώ και συνολικά μαζί με τη βασική (εθνική) 534,84 ευρώ.

Β. Ασφαλισμένος του πρώην Ταμείου Μηχανικών (ΤΣΜΕΔΕ), ελεύθερος επαγγελματίας, με χρόνο ασφάλισης 41 έτη, 5 μήνες και 15 μέρες, εμφανίζεται να παίρνει ποσό ανταποδοτικής σύνταξης 310,65 ευρώ και συνολικά μαζί με τη βασική (εθνική) 694,65 ευρώ.