Έγινα πιο πεισματάρα με την οικονομική κρίση

***

> Ραλλία, πόσο έχει επηρεάσει η οικονομική κρίση τη νύχτα;

Αν σκεφτείτε ότι τη δεκαετία του 1980 τα νυχτερινά κέντρα ήταν ανοιχτά όλη την εβδομάδα αλλά και πριν από το Μνημόνιο τα μαγαζιά δούλευαν τέσσερις ημέρες εβδομαδιαία και σήμερα ανοίγουν δύο ημέρες, κυρίως Σαββατοκύριακο, καταλαβαίνετε ποια είναι η κατάσταση. Η διασκέδαση έγινε πολυτέλεια.

Από το 2009 έχει αλλάξει άρδην ο «χάρτης» της ψυχαγωγίας. Αν ο τραγουδιστής σήμερα δεν αγαπάει πολύ το επάγγελμα το οποίο κάνει, δεν θα αντέξει για πολύ. Εγώ τη μουσική λοιπόν συνεχίζω, εδώ και 13 χρόνια, να τη βλέπω ρομαντικά. Έτσι και αλλιώς στην επαγγελματική μου ζωή δεν πρόλαβα ποτέ τις μεγάλες αμοιβές στις πίστες ή στις μουσικές σκηνές.

Όσο για τη δισκογραφία; Εκεί ανθεί η πειρατεία του ίντερνετ. Υπάρχει μια έλλειψη κουλτούρας γύρω από τα πνευματικά δικαιώματα στη χώρα μας.

Μέσα από το τραγούδι λοιπόν βγάζω το ψωμί μου και έχω μάθει να προσαρμόζομαι και να μη γκρινιάζω.

> Μπορείς να ζήσεις μόνο μέσα από το τραγούδι;

Η κρίση για εμένα δεν είναι μόνο οικονομική αλλά κυρίως αξιών. Αυτοπροσδιορίζομαι λοιπόν σε πολλά πράγματα που τα θεωρούσα αναγκαία. Οι αμοιβές έχουν πέσει κατά 50%.

Ο χώρος μας έχει χτυπηθεί πολύ και προ κρίσης με την πειρατεία στη δισκογραφία. Ο κόσμος πιστεύει ότι η αναγνωρισιμότητα των καλλιτεχνών είναι ανάλογη με τις οικονομικές απολαβές τους. Πρόκειται για μια μεγάλη παρεξήγηση.

Λοιπόν, εγώ δεν έχω άλλα εισοδήματα. Δεν με στηρίζει οικονομικά η οικογένειά μου, καθώς δεν κατάγομαι από μια ευκατάστατη φαμίλια. Μένω σε διαμέρισμα με ενοίκιο, δεν έχω περιουσιακά στοιχεία και καλύτερα βέβαια, για να μην πληρώνω ΕΝΦΙΑ, τον οποίο πληρώνουν άδικα πολλοί συμπολίτες μας. Με την οικονομική κρίση έγινα πιο πεισματάρα, πιο αγωνίστρια, έχω υπομονή.

> Και τους Έλληνες πώς τους βλέπεις; Διασκεδάζουν;

Θα έλεγα ότι ο λαός μας στην πίεση λειτουργεί καλύτερα. Αν ήταν άλλοι λαοί στη θέση μας, με τον οικονομικό πόλεμο που μας έχουν εξαπολύσει, θα είχαν παραδοθεί. Αλλά έχουμε τσαγανό. Φέτος ξεκινήσαμε στο «Περιβόλι τ’ Ουρανού» με τον Χρήστο Νικολόπουλο, την Πίτσα Παπαδοπούλου, τον Στέλιο Διονυσίου και πάμε δυναμικά με παλιό, καλό λαϊκό και έντεχνο τραγούδι. Ο κόσμος τραγουδά με την καρδιά του, σαν να του φεύγει με ένα ποτηράκι κρασί ένα βάρος, ένα παράπονο. Μπορεί να μη γελάμε τόσο συχνά αλλά το τραγούδι δεν μας το έχουν κόψει. Και τραγουδάμε με τους φίλους που μας επισκέπτονται για παραπάνω από έξι ώρες. Το πρόγραμμα θα πάει μέχρι τον Μάιο και ευχαριστούμε τον κόσμο που ακόμα το παλεύει τραγουδώντας. Ο τραγουδιστής έχει χρέος σε αυτές τις δύσκολες εποχές να δώσει τον καλύτερο εαυτό του.

> Γιατί σήμερα δεν γράφονται ωραία τραγούδια;

Γράφονται και τραγούδια ερωτικά και επαναστατικά, αλλά τα ραδιόφωνα παίζουν μια συγκεκριμένη λίστα τραγουδιών, για οικονομικούς λόγους. Δεν γίνεται να είσαι συνθέτης, στιχουργός, ερμηνευτής και να μην επηρεαστείς από το κοινωνικό κλίμα της εποχής. Μεγάλωσα στη Νίκαια. Στη Νίκαια ξέρουμε από προσφυγιά. Οι παππούδες μου ήταν πρόσφυγες από την Πόλη, από το Τσεσμέ στη Μικρά Ασία αλλά και από τον Πόντο. Ξεριζώθηκαν από τον τόπο τους, από τις γειτονιές τους, τις εκκλησιές τους, έζησαν τον διωγμό, τη βία, την πείνα, την ταλαιπωρία. Αυτό ήταν πολύ σκληρό. Άρα δεν μπορώ να μη συγκινούμαι με τους πρόσφυγες. Με το δράμα αυτών των ανθρώπων. Είτε λέγεσαι Έλληνας είτε Σύριος, ο πόνος της προσφυγιάς είναι ο ίδιος.

> Πιστεύεις ότι αυτή η οικονομική κρίση θα φέρει παγκόσμια αναταραχή;

Όταν δεν υπάρχουν λεφτά υπάρχει ανεργία, η ανεργία φέρνει φτώχεια, δυστυχία, ξενοφοβία, ρατσισμό και πόλεμο. Το απεύχομαι. Οι μέρες που ζούμε μοιάζουν σαν αυτές πριν από τον Βʼ Παγκόσμιο Πόλεμο ή το κραχ στην Αμερική. Σε αυτές τις περιπτώσεις αναδεικνύονται τα άκρα.

> Η μουσική καλλιεργεί τις ψυχές, τις ενώνει, τις ηρεμεί;

Τις θεραπεύει. Η μουσική φέρνει την ίαση. Ασχολούμαι με την κλασική μουσική. Είμαι καθηγήτρια κλασικής κιθάρας. Δεν το κάνω για τα χρήματα, αφού τα μαθήματα μουσικής έχουν τη χαμηλότερη αμοιβή. Στην Ελλάδα τουλάχιστον. Γιατί στην Ευρώπη οι καθηγητές μουσικής αμείβονται όσο αξίζουν. Συνεχίζω να διδάσκω λοιπόν γιατί αγαπώ τη νέα γενιά, τα παιδιά και θέλω να έχουν ένα σημαντικό όπλο στη ζωή τους. Τη μουσική. Μέσα από αυτήν μπορούν να ονειρεύονται.

> Υπάρχει κάποιο σχέδιο για την Ελλάδα; Κάποιοι, μέσω του χρέους, θέλουν να πάρουν τη γη μας δωρεάν;

Από ό,τι έχω καταλάβει, τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα έγιναν σπατάλες. Αλλά δεν τα φάγαμε όλοι μαζί, για να τα πληρώνουμε και όλοι μαζί. Οι νέοι που είναι 18 χρονών σήμερα, ακόμη και τριάντα, συμμετείχαν σε κανένα φαγοπότι; Δεν νομίζω ότι έχουν ευθύνη για όσα σπατάλησαν κάποιοι άλλοι. Είναι κρίμα να κόβεται η σύνταξη της γιαγιάς μου, από την οποία παρακρατήθηκαν χρόνια χρήματα, είναι κρίμα όμως και να μην πάρει η δική μου γενιά ποτέ σύνταξη. Η γενιά μου παίρνει χαμηλούς μισθούς και πολλοί φίλοι μου φεύγουν από τη χώρα για να μπορέσουν να κάνουν οικογένεια. Προσωπικά δεν πήρα ποτέ διακοποδάνειο, εορτοδάνειο, δεν είχα πιστωτική κάρτα. Είχα στην τσέπη μου πάντα μετρητά. Όσο έβγαζα τόσο χαλούσα. Αυτό το έμαθα από την οικογένειά μου.

> Θα αντιδράσουν οι νέοι;

Οι επαναστάσεις θέλουν θυσίες. Τι έχει δείξει η Ιστορία. Την πατρίδα μας την ήθελαν οι ξένοι ανά τους αιώνες. Πόσους κατακτητές έχουμε πολεμήσει; Το οικόπεδο είναι ωραίο και ευλογημένο. Ποιος δεν το θέλει; Οι Έλληνες, αν δεν κάνω λάθος, για αυτό το οικόπεδο για αιώνες πολεμούν. Λίγα τα χρόνια της ειρήνης. Πάντα υπάρχουν συμφέροντα, επιδιώξεις, αλλά τα καταφέρνουμε στο τέλος. Η Ελλάδα μας ανήκει. Η Ελλάδα, η ιστορία της, ανήκει στους Έλληνες.

> Είσαι μια από τις ερμηνεύτριες που έγινες γνωστή μέσα από τάλεντ σόου. Πολλές εκπομπές αυτού του είδους προβάλλονται αυτήν τη χρονιά. Θα έχουν αυτά τα παιδιά κάποια τύχη στο μουσικό στερέωμα;

Είναι μια ευκαιρία. Ο καθένας και η τύχη του. Δεν μπορεί να προδιαγράψει την πορεία ενός καλλιτέχνη ένα σόου. Είναι μια αρχή. Μετά θέλει πολύ δουλειά. Η τηλεόραση είναι ένα χρήσιμο μέσο, δυνατό, με απήχηση. Η συμμετοχή σε ένα μουσικό τάλεντ σόου είναι μια εμπειρία. Μετά, όταν πέσουν τα φώτα, θέλει αγώνα για να καθιερωθείς.