Η λύση για τα μπλοκάκια
Το χειρότερο, όμως, είναι ότι οι αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες που καλούνται να λύσουν το πρόβλημα δεν έχουν καμία επαφή με την πραγματικότητα και αγνοούν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η Αγορά. Και αυτό φάνηκε από τη μεγάλη αναστάτωση που προκάλεσε η… λύση που δόθηκε αρχικά για τα μπλοκάκια, με την κυβέρνηση να αναγκάζεται να πάρει πίσω τη ρύθμιση και να προχωράει σε μια προσωρινή διευθέτηση, μια και τα μπλοκάκια ήταν κι αυτά στην ατζέντα των «θεσμών»!
Συγκεκριμένα, η συνολική διατύπωση της προηγούμενης εγκυκλίου γεννούσε αρκετά ερωτήματα και ουσιαστικά, πέραν των όποιων άλλων θεμάτων, ανάγκαζε τους αμειβόμενους μόνο με αυτόν τον τρόπο (μεγάλο ποσοστό πλέον) να καταγγέλλουν τους εργοδότες τους ή να πληρώνουν οι ίδιοι τις ασφαλιστικές εισφορές στο σύνολό τους (13,33% του εργοδότη και 6,67% του ασφαλισμένου, μόνο για κύρια σύνταξη). Διαδικασία που κρύβει μεγάλους κινδύνους φοροδιαφυγής και, ως εκ τούτου, ενδεχόμενη απώλεια για τον ΕΦΚΑ.
Τι πρέπει να γίνει τώρα
Μία είναι η λύση για τα μπλοκάκια: Η αποδοχή ότι με τη σύμβαση που κάνουν οι εργαζόμενοι με τον εργοδότη και την καταχώριση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα που είχαν πει ότι θα φτιάξουν (αλλά δεν το έκαναν) θεωρούνται έμμισθοι. Καθώς όμως η πλατφόρμα για τις συμβάσεις με τους εργοδότες δεν έγινε, στηρίζονται στη θέληση του εργοδότη μέσω της ΑΠΔ (Αναλυτική Περιοδική Δήλωση) και στην υποτιθέμενη καταγγελία του εργαζομένου, κάτι που είναι σχεδόν απίθανο να συμβεί αυτήν την εποχή. Βέβαια, αυτό προϋποθέτει και συνεχείς ελέγχους από την Επιθεώρηση Εργασίας, που τα τελευταία χρόνια, με τα Μνημόνια, είναι υποστελεχωμένη.
Η εναλλακτική λύση, η νεοφιλελεύθερη, που επικράτησε, είναι όποιος έχει μπλοκάκι να θεωρείται ελεύθερος επαγγελματίας και να πληρώνει εισφορές με βάση τον φόρο εισοδήματος, όπως και οι λοιποί ελεύθεροι επαγγελματίες, αλλά με χαμηλότερο συντελεστή, κάτι που έκανε μεσοβέζικα με τη νέα εγκύκλιο η κυβέρνηση.
Αυτή η μορφή απασχόλησης, αποτέλεσμα της ακραίας νεοφιλελεύθερης ευρωπαϊκής κοινωνίας των τελευταίων χρόνων, με την εκ περιτροπής εργασία, τη μερική απασχόληση κ.λπ., οδηγεί τα Ταμεία (κοινωνική ασφάλιση) σε αφανισμό και την οικονομία σε συνεχή ύφεση, αφού θα κερδίζουν μόνο οι μεγάλοι.
Τι προέβλεπε ο αρχικός σχεδιασμός
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που υπήρχαν, στον πρωταρχικό σχεδιασμό για τους αμειβόμενους με μπλοκάκι από μέχρι δύο εργοδότες προβλεπόταν ότι θα έφτιαχναν πλατφόρμα για τις συμβάσεις που θα είχαν συνάψει οι ασφαλισμένοι. Αλλά στην εγκύκλιο που βγήκε στις 20 Ιανουαρίου 2017 δεν προβλεπόταν κάτι τέτοιο.
Έτσι, η διαδικασία αυτή παίρνει μια μορφή γραφειοκρατική, με την υποβολή των στοιχείων από τις ΑΠΔ. Με τα δεδομένα αυτά, η εγκύκλιος για τα μπλοκάκια θα δημιουργήσει μια πιο φθηνή μορφή απασχόλησης για τους εργοδότες και παράλληλα, με τη μερική απασχόληση να μεγεθύνεται, θα επιφέρει ακόμη μεγαλύτερες απώλειες στα έσοδα του ΕΦΚΑ.
Λόγω των αντιδράσεων του κόσμου και των δημοσιογράφων, όμως, η κυβέρνηση αναγκάστηκε να αλλάξει κάπως –με μεταβατικό στάδιο– την εν λόγω εγκύκλιο. Με τη νέα εγκύκλιο οι εισφορές θα καταβάλλονται από τον εργαζόμενο και όχι από τον εργοδότη. Δηλαδή, ο εργαζόμενος με μπλοκάκι θα καταβάλλει ασφαλιστικές εισφορές 9,22% επί του εισοδήματός του (6,67% για κύρια σύνταξη και 2,55% για υγειονομική περίθαλψη). Αυτές οι αλλεπάλληλες αλλαγές στις εισφορές για τα μπλοκάκια δημιουργούν κλίμα πανικού στους ελεύθερους επαγγελματίες αλλά και στους εργαζομένους στα λογιστήρια, καθώς με τις πληρωμές να έχουν παγώσει στην πραγματικότητα και το υπουργείο να αναζητεί βιαστικές λύσεις ή, κατά άλλους, μεσοβέζικες, δημιουργούνται πολλά ερωτήματα. Γιατί ναι μεν δίνεται μια περίοδος χάριτος, αλλά δεν αποσαφηνίζεται αν τα υπολειπόμενα ποσά θα ζητηθούν αναδρομικά στο μέλλον. Σε σχετική ανακοίνωση το υπουργείο αναφέρει: «Η καλυμμένη παροχή εξαρτημένης εργασίας από έναν εργαζόμενο που εμφανίζεται ως αυτοαπασχολούμενος συνιστά παράνομη πρακτική, που απαλλάσσει τον εργοδότη από τις υποχρεώσεις που θέτει η εργατική και ασφαλιστική νομοθεσία, εις βάρος των εργαζομένων. Η διάταξη 39 παρ. 9 του ν. 4387/2016 αποσκοπεί στον περιορισμό των συνεπειών αυτής της παράνομης μορφής απασχόλησης στην κοινωνική ασφάλιση».