ΠΕΡΝΑΕΙ ΤΟΝ ΚΑΒΟ – Πράσινο φως στον Τσίπρα από τους βουλευτές
Και θα δώσει έτσι τέρμα σε μια παρατεταμένη περίοδο αβεβαιότητας με αρνητικές επιπτώσεις για τη χώρα σε όλα τα επίπεδα. Πληροφορίες από αξιόπιστες κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας, ύστερα από έναν μαραθώνιο παρασκηνιακών επαφών που είχαν κορυφαίοι υπουργοί, αλλά και προσωπικά ο ίδιος, πήρε το «πράσινο φως» των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ να προχωρήσει σε συμφωνία με τους πιστωτές. Η τελευταία συνάντηση πραγματοποιήθηκε προχθές στην αίθουσα 227 της Βουλής, με τον υπουργό Επικρατείας και κυβερνητικό εκπρόσωπο Δ. Τζανακόπουλο να δίνει τις απαραίτητες διαβεβαιώσεις σε είκοσι πέντε κυβερνητικούς βουλευτές.
Καθοριστικό ρόλο στο να καμφθούν οι αντιρρήσεις και οι διαφωνίες τους διαδραμάτισε η δέσμευση του πρωθυπουργού ότι τα μέτρα που θα κατατεθούν προς έγκριση από τη Βουλή θα τελούν υπό αίρεση και θα εφαρμοστούν αν και εφόσον η κυβέρνηση δεν καταφέρει να πιάσει τους στόχους τα επόμενα χρόνια. Η κρίσιμη αυτή παράμετρος θα αποτυπωθεί με σαφή τρόπο και στο νομοθέτημα που θα καταθέσει το υπουργείο Οικονομικών. Το Μέγαρο Μαξίμου διαβεβαιώνει σε όλους τους τόνους στους βουλευτές ότι οι στόχοι θα επιτευχθούν και τα μέτρα θα μείνουν στα χαρτιά, ενώ όσα θα τεθούν άμεσα σε εφαρμογή δεν θα αλλοιώνουν τη φυσιογνωμία της πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ.
Από την κυβέρνηση επισημαίνουν ακόμη ότι αν πιαστούν οι στόχοι όχι μόνο δεν θα ενεργοποιηθεί ο περίφημος «κόφτης», αλλά το ποσό που υπερβαίνει τους στόχους θα μπορεί να διατίθεται είτε για την ανακούφιση ασθενέστερων οικονομικά τάξεων είτε για τη μείωση της φορολογίας (ΦΠΑ).
Προάγγελος της επικείμενης συμφωνίας με τους πιστωτές θεωρήθηκε η αποστροφή του κ. Τσίπρα στη Βουλή ότι δεν θα αποδεχτεί μέτρα που παραβιάζουν τις αρχές της κυβέρνησης, ενώ μέχρι εκείνη τη στιγμή τόνιζε ότι δεν σκοπεύει να νομοθετήσει νέα μέτρα. Η στροφή ήταν κάτι περισσότερο από εμφανής. Στο Μέγαρο Μαξίμου αναμένουν εναγωνίως την επιστολή των «θεσμών», όπου θα περιγράφουν με αναλυτικό τρόπο τις απαιτήσεις σε όλα τα προς συζήτηση ζητήματα. Αμέσως μετά ο υπουργός Οικονομικών θα αποστείλει αντίστοιχη επιστολή όπου θα υπάρχουν πλήρως καταγεγραμμένες οι θέσεις της κυβέρνησης, ούτως ώστε στη συνέχεια να αναζητηθεί η χρυσή τομή. Υπενθυμίζεται ότι ανάλογη αλληλογραφία υπήρξε και επί πρωθυπουργίας Λ. Παπαδήμου, ενώ την αντίστοιχη επιστολή είχε κληθεί να υπογράψει και ο τότε αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας και μετέπειτα πρωθυπουργός Αντ. Σαμαράς.
Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων κυβέρνησης και πιστωτών βρίσκεται σειρά ζητημάτων, με το ενδιαφέρον να εστιάζεται στη μείωση του αφορολόγητου, στον «κόφτη» για δαπάνες, μισθούς και συντάξεις και στα εργασιακά, όπου οι απαιτήσεις ιδίως του ΔΝΤ υπερβαίνουν κατά πολύ τα εσκαμμένα. Υπάρχουν ακόμη τα ενεργειακά, οι αποκρατικοποιήσεις κ.ά. Αίσθηση πάντως έχουν προκαλέσει διαρροές από το περιβάλλον του επικεφαλής του Euroworking Group Τόμας Βίζερ την Παρασκευή, ο οποίος άφησε να εννοηθεί ότι οι «θεσμοί» δεν προτίθενται να αποστείλουν επιστολή και πως θα περιμένουν το κείμενο της ελληνικής κυβέρνησης.
Πληροφορίες από το Βερολίνο αναφέρουν ότι Άνγκ. Μέρκελ και Β. Σόιμπλε κινούνται προς διαφορετικές κατευθύνσεις εν όψει των γερμανικών εκλογών. Η μεν καγκελάριος προτιμά το θέμα της Ελλάδος να έχει κλείσει οριστικά ούτως ώστε να πάει απερίσπαστη στις κάλπες. Ενώ από την πλευρά του ο υπουργός Οικονομικών προτιμά το θέμα της Ελλάδας να παραμείνει σε εκκρεμότητα μέχρι το τέλος του 2017 και πάντως μετά τις γερμανικές εκλογές, με σκοπό να εμφανισθεί σκληρός στα μάτια των γερμανών ψηφοφόρων και να προσπαθήσει να ανακόψει την ανοδική πορεία του αντιευρωπαϊκού κόμματος, που ενισχύει σταθερά την απήχησή του στη γερμανική κοινωνία. Ενδεικτική των προθέσεων του κ. Σόιμπλε ήταν και η αντιπαράθεσή του με τον Ζ. Γκάμπριελ, όπου ο υπουργός Οικονομικών απάντησε ότι… οι Έλληνες αποδίδουν καλύτερα όταν δεν έχουν χρήματα, όταν ο δεύτερος τον κατηγόρησε ότι οδηγεί την Ελλάδα εκτός ευρώ!
Κρίσιμη συνεδρίαση του ΔΝΤ
Κρίσιμη όσο ποτέ άλλοτε θεωρείται η αυριανή συνεδρίαση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), όπου πέρα από τη δημοσιοποίηση της έκθεσης για την ελληνική οικονομία και το χρέος είναι ενδεχόμενο να αποσαφηνισθεί ο βαθμός συμμετοχής (εμπλοκής) του στο ελληνικό πρόγραμμα. Οι πληροφορίες που υπήρχαν μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες του Σαββάτου ήταν συγκεχυμένες. Απαραίτητη προϋπόθεση για να καταλήξει σε συγκεκριμένες (οριστικές) αποφάσεις το Ταμείο είναι να ξεκαθαρίσει τις προθέσεις του ο νέος αμερικανός Πρόεδρος Ντ. Τραμπ και να ορίσει -και να εγκριθεί από το Κογκρέσο- τον εκπρόσωπό του στην ηγεσία του ΔΝΤ στη θέση της Κρ. Λαγκάρντ. Η εκκρεμότητα αυτή κάνει ορισμένους να αμφιβάλλουν για το κατά πόσο κατά την αυριανή συνεδρίαση θα δρομολογηθούν αποφάσεις ή θα μετατεθούν σε επόμενη συνεδρίαση.
Άλλες πάλι πληροφορίες έδιναν μια διαφορετική εκδοχή. Συγκεκριμένα απέκλειαν το ενδεχόμενο στην αυριανή συνεδρίαση να ληφθεί απόφαση για τη συμμετοχή ή μη στο ελληνικό πρόγραμμα, καθότι δεν υπάρχουν οι αναγκαίες προϋποθέσεις, ενώ τόνιζαν ότι πρέπει να προηγηθεί η υποβολή εισηγητικής έκθεσης εκ μέρους του Π. Τόμσεν, στην οποία θα αποδεικνύει με στοιχεία τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Τέτοια έκθεση δεν υπάρχει.
Τα σενάρια που συζητούνταν όλες τις προηγούμενες ήταν κατά βάση δύο: Είτε το Ταμείο θα συμμετάσχει κανονικά στο ελληνικό πρόγραμμα, θέτοντας τους δικούς όρους, είτε θα περιοριστεί σε ρόλο τεχνικού συμβούλου, αμβλύνοντας ταυτόχρονα τις απαιτήσεις του από την Αθήνα. Το σενάριο της οριστικής αποχώρησης συγκεντρώνει ελάχιστες πιθανότητες, αλλά λόγω… Τραμπ δεν πρέπει να αποκλειστεί εντελώς. Στην περίπτωση αυτή θα ενεργοποιηθεί ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) προκειμένου να χρηματοδοτήσει το ελληνικό πρόγραμμα.
Υπέρ της παραμονής του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα έχει ταχθεί κατʼ επανάληψη και με έμφαση ο Β. Σόιμπλε, αφενός διότι θέλει, παραμονές εκλογών, να αμβλύνει τις ανησυχίες γερμανών ψηφοφόρων που αντιδρούν στο ενδεχόμενο μιας νέας χρηματοδότησης της Ελλάδας και από τα γερμανικά ταμεία και αφετέρου διότι ο ESM, που θα τον αντικαταστήσει, δεν τελεί υπό τον έλεγχό του.
Στην ακολουθία των κρίσιμων για την Ελλάδα ημερομηνιών η 8η Φεβρουαρίου είναι η αμέσως επόμενη, οπότε είναι προγραμματισμένο να συνεδριάσει το Euroworking Group. Στη διάρκεια της συνεδρίασης εκτιμάται ότι εκτός απροόπτου θα τεθούν οι βάσεις για την οριστική συμφωνία και το τελικό κείμενο θα πάει στη συνέχεια στο Eurogroup για την επικύρωση. Σημειώνεται ότι η ημερομηνία της συνεδρίασης άλλαξε και μετατέθηκε μετά τη συνεδρίαση του ΔΝΤ, ούτως ώστε η ευρωπαϊκή πλευρά να έχει σαφή εικόνα για τις προθέσεις των επικεφαλής του Ταμείου, για την ακρίβεια του Ντ. Τραμπ.
Κανένα πρόβλημα…
Στο εσωτερικό μέτωπο, παρά τις περί του αντιθέτου φήμες που διακινούνται από το Μέγαρο Μαξίμου, επισημαίνουν ότι δεν υφίσταται θέμα με τον υπουργό Οικονομικών Ευκλ. Τσακαλώτο. Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα στη συνεργασία του με τον πρωθυπουργό ή τον αναπληρωτή υπουργό Γ. Χουλιαράκη.
Όσο για την αντιπαράθεσή του με τον πρόεδρο της Βουλής Ν. Βούτση σημειώνουν ότι ο τελευταίος αρνήθηκε να του δώσει τον λόγο στη διάρκεια της συζήτησης προκειμένου να μη δώσει τροφή στα ΜΜΕ να συντηρήσουν την υποτιθέμενη κόντρα μεταξύ τους. Από την άλλη θέλησε να αποτρέψει το ενδεχόμενο το ενδιαφέρον του Κοινοβουλίου και των τηλεθεατών να μετατεθεί από όσα θα έλεγε ο πρωθυπουργός σε αυτά που θα απαντούσε ο κ. Τσακαλώτος. Παρά ταύτα, κυβερνητικοί παράγοντες διατυπώνουν αιχμές για ορισμένους χειρισμούς του υπουργού Οικονομικών, κυρίως δε στο θέμα της επιστολής. Ταυτόχρονα, πληροφορίες αναφέρουν ότι ο πρωθυπουργός φέρεται να συμπλέει τα τελευταία 24ωρα περισσότερο με τον κ. Χουλιαράκη από ό,τι με τον κ. Τσακαλώτο ως προς τον τρόπο διαχείρισης των τελευταίων κρίσιμων σταδίων της διαπραγμάτευσης.
Στο κυβερνητικό στρατόπεδο υπάρχει έντονη η αίσθηση ότι αν κι εφόσον οι διαπραγματεύσεις έχουν την επιθυμητή κατάληξη, ο αναπληρωτής υπουργός θα βγει ιδιαίτερα ενισχυμένος και θα έχει εγγράψει περγαμηνές για τη μελλοντική αναβάθμισή του. Πιθανότατα στη θέση του… προϊσταμένου του στο υπουργείο.