Να γίνουν επιτέλους μαθήματα τα παθήματα του 2004

Ο ΓΓ του ΟΗΕ έδειξε να μην καταλαβαίνει, όπως και οι περισσότεροι παριστάμενοι στο πάνελ με θέμα «Επανενώνοντας την Κύπρο», και είπε ότι πάρα τις διαφορές δεν πρέπει να χαθεί το μομέντουμ και ότι «υπάρχει σημαντική πρόοδος και ότι μια συμφωνία επί όλων των θεμάτων είναι εφικτή…».

Ο κ. Ακιντζί, με καλά κρυμμένη την ιδιότητα του «προέδρου του ψευδοκράτους», που βρίσκεται σε διεθνή απομόνωση και δεν αναγνωρίζεται παρά μόνο από την Τουρκία, πίσω από την ταμπέλα του αρχηγού της τουρκοκυπριακής κοινότητας, βρέθηκε στο Νταβός μεταξύ προέδρων, πρωθυπουργών, κορυφαίων παραγόντων της οικονομικής ζωής, συναντήθηκε με τον αμερικανό αντιπρόεδρο Τζο Μπάιντεν και τελικά έδωσε και συμβουλές στους Ελληνοκύπριους για το πώς πρέπει να γίνει η διαχείριση του φυσικού πλούτου του νησιού…

Η απενοχοποίηση και νομιμοποίηση του ψευδοκράτους ήταν το πρώτο μεγάλο αποτέλεσμα της λανθασμένης επιλογής του Ν. Αναστασιάδη να αποδεχθεί την πρόσκληση για τριμερή, που είχε μελετημένα στήσει ο μεσολαβητής Έσπεν Μπαρθ Άιντα, ο οποίος μάλιστα είναι και στο διοικητικό συμβούλιο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ του Νταβός.

Όλη πλέον η διεθνής κοινότητα γνωρίζει ότι ισότιμα δίπλα στον Πρόεδρο της Κύπρου υπάρχει και ένας ακόμη «πρόεδρος», ο οποίος, απλώς επισήμως, αναγγέλλεται ως ηγέτης της τουρκοκυπριακής κοινότητας…

Δυστυχώς, είναι μάλλον ατυχής ο τρόπος με τον οποίο ο κ. Αναστασιάδης υπέκυψε για μια ακόμη φόρα στις πιέσεις για μια τέτοια συνάντηση, καθώς εάν επιθυμούσε φυσικά να εξηγήσει στον ΓΓ του ΟΗΕ ποια προβλήματα υπάρχουν στη διαδικασία, δεν υπήρχε κανένας λόγος να πραγματοποιηθεί αυτή η τριμερής συνάντηση, και μάλιστα στο Νταβός και όχι σε κάποιο από τα πολλά κτίρια που διαθέτει ο ΟΗΕ στην Ελβετία.

Ο ίδιος ο κ. Αναστασιάδης έσπευσε να εκφράσει τις προσδοκίες του για λύση του Κυπριακού εντός του 2016, με τον Μ. Ακιντζί να μιλά για «τελευταία ευκαιρία», τονίζοντας ότι θα πρέπει να αναζητηθούν άλλες επιλογές σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί λύση εντός του 2016…

Σε μια ομιλία γενική, όπου απλώς παραδέχθηκε ότι υπάρχουν διαφωνίες σε σοβαρά θέματα, ο κ. Αναστασιάδης βρέθηκε στο Φόρουμ του Νταβός να ακούει αμέσως μετά τον κ. Ακιντζί να επικρίνει ουσιαστικά τη διεθνή κοινότητα, που παρά την απόρριψη του Σχεδίου Ανάν δέχθηκε να ενταχθεί διαιρεμένη η Κύπρος στην ΕΕ και αφού επέμεινε στο ζήτημα της πολιτικής ισότητας έκανε αναφορά στα «οφέλη» που θα έχουν όλοι από τη λύση.

Σε συνεντεύξεις του μάλιστα ο κ. Ακιντζί έδωσε… συστάσεις σε Λευκωσία και Τελ Αβίβ, λέγοντας ότι θα πρέπει η Κύπρος και το Ισραήλ να ενοποιήσουν τα κοιτάσματά τους και να τα μεταφέρουν μέσω Κύπρου προς την Τουρκία και από εκεί στην Ευρώπη…

Πάντως, ανυπέρβλητο εμπόδιο φαίνεται να παραμένει η οικονομική διάσταση της λύσης, για την οποία και ο Πρόεδρος Αναστασιάδης και ο τουρκοκύπριος ηγέτης έκαναν ιδιαίτερες αναφορές.

Πάρα τις γενικόλογες δεσμεύσεις και αναφορές, είναι σαφές ότι χωρίς την εξασφάλιση γενναίας χρηματοδότησης για την κάλυψη των αναγκών που θα προκύψουν από τις ρυθμίσεις του περιουσιακού αλλά και για τη σύγκλιση των δύο οικονομιών, δεν πρόκειται να υπάρξει λύση η οποία μάλιστα θα εξασφαλίσει και την έγκριση των Κυπρίων.

Ακόμη πιο ανώμαλη ήταν η προσγείωση στο θέμα των δύο κρίσιμων για τους Ελληνοκύπριους κεφαλαίων. Του εδαφικού και της ασφάλειας-εγγυήσεων. Ο κ. Ακιντζί παρέπεμψε και τα δύο στο τέλος της διαδικασίας. Όταν, δηλαδή, ήδη η τουρκοκυπριακή πλευρά θα έχει πάρει ό,τι είναι να πάρει από όλα τα άλλα κεφάλαια, θα… αρχίσει η συζήτηση για τα ανταλλάγματα που θα διεκδικήσει η ελληνοκυπριακή πλευρά… Υπό την αίρεση, και στα δύο θέματα, των διαθέσεων της Τουρκίας…

Ο Ν. Αναστασιάδης απέρριψε τη διαδικαστική αυτή μεθόδευση και επεσήμανε στον ΓΓ του ΟΗΕ ότι «τα παθήματα του 2004 έγιναν μαθήματα…».

Πάντως οι εξελίξεις στην ΑΟΖ της Αιγύπτου και του Ισραήλ δημιουργούν μεγάλη πίεση στην κυπριακή κυβέρνηση, η οποία προκειμένου να επανεκκινήσουν οι συνομιλίες είχε δεχθεί το άτυπο μορατόριουμ ερευνών που επέβαλε η Τουρκία με την παρουσία του «Barbaros» στην κυπριακή ΑΟΖ.

Στο Νταβός ο κ. Αναστασιάδης συναντήθηκε με τον εκτελεστικό διευθυντή της ΕΝΙ Κλαούντιο Ντεσκάλτσι, ο οποίος εξέφρασε τη βούληση της εταιρείας του για επέκταση των δραστηριοτήτων της στην κυπριακή ΑΟΖ, ενώ είχε συνάντηση και με τον πρόεδρο της TOTAL Πατρίκ Πουγιανέ, που δραστηριοποιείται στην κυπριακή ΑΟΖ.

Η Λευκωσία δεν θα μπορεί να συνεχίσει επί μακρόν να παγώνει τις δραστηριότητες στην ΑΟΖ, καθώς πλέον κάθε καθυστέρηση έχει τεράστιο κόστος και υπονομεύει την οικονομική ανασυγκρότηση της χώρας και την αναβάθμιση του γεωστρατηγικού ρόλου της.

Ο πρώην Πρόεδρος της Κύπρου και πρώην γ.γ. του ΑΚΕΛ Δημήτρης Χριστόφιας, σε συνέντευξή του στο Sigmalive, ουσιαστικά στήριξε τον Ν. Αναστασιάδη για να προχωρήσει σε συμφωνία με τους Τουρκοκύπριους, αλλά ακόμη και ο ίδιος προειδοποίησε ότι εάν ο Μ. Ακιντζί επιμείνει στην εγγυημένη πλειοψηφία πληθυσμού και περιουσιών τότε δεν θα υπάρξει λύση.

Η συνέντευξη όμως του Δ. Χριστόφια έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς το ΑΚΕΛ και τα μέλη του θα έχουν καθοριστικό ρόλο στην περίπτωση που μια συμφωνία οδηγηθεί σε δημοψήφισμα.

Ο κ. Χριστόφιας, αν και εκφράζει αμφιβολίες για τις προθέσεις της Τουρκίας, επανέρχεται στις γνωστές δογματικές και ιδεοληπτικές θέσεις του περί ανάγκης αποκατάστασης των Τουρκοκυπρίων, που έχουν… αδικηθεί από τους Ελληνοκύπριους.

«Εδώ και 50 χρόνια, η ε/κ πλευρά ή κάποιοι ηγέτες ή κάποιες δυνάμεις της ε/κ πλευράς αντιμετώπισαν τους Τ/κ ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Κακά τα ψέματα, είναι η ώρα να αποκατασταθεί η ισότητα μεταξύ των δύο κοινοτήτων», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Χριστόφιας. Υπεραμύνθηκε, δε, του συστήματος της εκ περιτροπής προεδρίας (υπό τον όρο της διασταυρούμενης και σταθμισμένης ψήφου) ως μέσου για την αποκατάσταση της πολιτικής ισότητας με τους Τουρκοκύπριους, ενώ χαιρέτισε την πρωτοβουλία της κυπριακής κυβέρνησης να προωθήσει το αίτημα για να αναγορευθεί η τουρκική ως επίσημη γλώσσα της ΕΕ.

Όμως ο κ. Χριστόφιας διατύπωσε και μια ιδιαίτερα προβληματική θέση σε ό,τι αφορά το φυσικό αέριο, καθώς άσκησε κριτική στον Νίκο Αναστασιάδη επειδή δεν προχωρά σε νέες έρευνες για την αξιοποίηση των κοιτασμάτων στην κυπριακή ΑΟΖ, ώστε, όπως είπε, να προσφερθεί στην Τουρκία το αντάλλαγμα του αγωγού και να συναινέσει έτσι στην επίλυση του Κυπριακού.

Αυτή η αντίληψη, η όποια προωθείται από την Άγκυρα αλλά και ορισμένους επιχειρηματικούς κύκλους, θα παραδώσει ουσιαστικά το σημαντικότερο οικονομικό και γεωστρατηγικό όπλο της Κύπρου στα χέρια της Τουρκίας έναντι μιας ασαφούς στήριξής της στη λύση του Κυπριακού…

Κωνσταντίνος Τσάκαλος