Ο «πόλεμος» συνεχίζεται – Οι προοπτικές διευρύνονται
Ο 21ος αιώνας και ειδικά η τελευταία οκταετία του δεν επιτρέπουν πλέον τέτοιες πολυτέλειες. Οι κρίσεις που παράγονται στο επίπεδο της «φούσκας» της χρηματοπιστωτικής δομής δεν έχουν αναφορά πλέον στην πραγματική οικονομία και στα μετρήσιμα μεγέθη τους. Όσο για τη δημοκρατία και την πολιτική, αυτές διανύουν την περίοδο ενός μεταμοντέρνου Μεσαίωνα, κατά τον οποίον τυραννικές – αυταρχικές εξουσίες, όπως αυτή που κυριαρχεί σήμερα στην Ευρώπη, ευτελίζουν τους δημοκρατικούς θεσμούς, αποδοκιμάζουν και ακυρώνουν τη λαϊκή βούληση και τη λαϊκή κυριαρχία, όταν αυτές δεν ταυτίζονται με τους στόχους τους ή αμφισβητούν την απόλυτη κυριαρχία τους.
Δεν μπορούμε, συνεπώς, να προχωρήσουμε σε σοβαρές προβλέψεις, όχι μόνο για ολόκληρο το 2016 αλλά ούτε καν για τους πρώτους μήνες του. Η δημοκρατία και η λογική έχουν παραχωρήσει τη θέση τους στον αυταρχισμό, στην αυθαιρεσία και πολλές φορές στον εμφανή παραλογισμό, όπως στην περίπτωση όπου οι ηγεμόνες-δανειστές μας ομολογούν τα λάθη τους, επιμένοντας ταυτόχρονα να τα συνεχίσουν…
Δεν κάνουμε στην πράξη διαπραγμάτευση με τους δανειστές και, κατ’ ουσίαν, με το σύστημα Σόιμπλε. Η ελληνική κυβέρνηση εξάντλησε κάθε όριο προκειμένου και οι μνημονιακές υποχρεώσεις να ικανοποιηθούν και παράλληλα να μη συνεχισθεί η διάλυση της κοινωνίας και η περαιτέρω αφαίμαξη των όποιων εισοδημάτων απέμειναν.
Κι όμως, οι εκβιασμοί, οι απειλές, οι αυθαίρετες παρεμβάσεις ποτέ δεν σταμάτησαν. Ο μέγας εκβιασμός της αξιολόγησης επικρέμαται ως συνεχής απειλή. Τα εργαλεία, τα προσχήματα, μόνο αλλάζουν… «κόκκινα» δάνεια, πλειστηριασμοί, ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Το ένα μέσο εκβιασμού διαδέχεται το άλλο και τώρα έρχεται στο επίκεντρο το πράγματι κρίσιμο ζήτημα του Ασφαλιστικού.
Οι δανειστές μας, το ΔΝΤ, το σύστημα Σόιμπλε, ουδόλως ενδιαφέρονται για τη λύση, για τη μεσοπρόθεσμη και, κατά το δυνατόν, μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση του προβλήματος. Θέλουν μόνο να κοπούν οι συντάξεις, να τιμωρηθούν για άλλη μια φορά οι Έλληνες, που σήκωσαν κεφάλι, και να καταρρεύσει η ελληνική κυβέρνηση, για να παραδώσει τη διακυβέρνηση σε χειραγωγήσιμα οικουμενικά σχήματα… Ούτε οι εναλλακτικές λύσεις τους ενδιαφέρουν ούτε κάποια από τα περίφημα ισοδύναμα μέτρα τους απασχολούν.
Συνεπώς, τόσο η τελική έκβαση του Ασφαλιστικού ή το εύρος όπου θα εκτεθούν οι πλειστηριασμοί για κατοικίες ή επιχειρήσεις δεν έχουν σχέση με οικονομικοτεχνικές διαπραγματεύσεις και λύσεις… Η αυθαίρετη βούληση, η πολιτική ατζέντα που θα διαμορφωθεί στην εκάστοτε χρονική συγκυρία θα καθορίσει την έκβαση τόσο των επιμέρους ζητημάτων όσο και του μείζονος πολιτικού εκβιασμού, που αποκαλείται σε ουδέτερη γλώσσα αξιολόγηση.
Ο πολιτικός πόλεμος συνεχίζεται
Το μείζον κριτήριο γι’ αυτούς είναι να αναπαράγονται οι συνθήκες που δεν θα επιτρέψουν στην ελληνική κυβέρνηση να αναπνεύσει, που δεν θα παράσχουν στον Αλ. Τσίπρα κανένα περιθώριο πολιτικής αυτονομίας ώστε να μπορέσει να υπερβεί τα όρια των μνημονιακών πολιτικών.
Αυτός ο πολιτικός και οικονομικός πόλεμος θα συνεχισθεί. Σ’ αυτό το επίπεδο κάθε αυταπάτη, κάθε ψευδαίσθηση, μπορεί να αποβεί επικίνδυνη ή ακόμα και ολέθρια.
Όσο όμως ένα σύστημα κυριαρχίας και οικονομικοπολιτικής τυραννίας παραμένει άκαμπτο και δεν θέλει να ενσωματώσει τις αντιστάσεις και τα κοινωνικοοικονομικά ρήγματα που δημιουργούνται στην επικράτειά του, τόσο περισσότερες εστίες έντασης και αμφισβήτησης δημιουργεί.
Η Ευρώπη σήμερα είναι ένα καζάνι που βράζει. Η οικονομική κρίση, η ανεργία, η παρατεταμένη ύφεση διαλύουν τις ευρωπαϊκές κοινωνίες. Εθνικισμοί αναδύονται και τείχη που υψώνονται, χωριστικά εθνοτικά κινήματα, ρατσισμός και νεοφασισμός αποτελούν μια νέα πραγματικότητα, ενώ οι δημοκρατικοί θεσμοί και το κοινωνικό κράτος βρίσκονται σε πλήρη απαξίωση και υποχώρηση. Αυτή είναι η αποκαλούμενη «μεγάλη» εικόνα της Ευρώπης σήμερα.
Η αντίσταση των κοινωνιών, ιδιαίτερα αυτών του Νότου, εκπροσωπείται πλέον σε πολιτικό – κυβερνητικό επίπεδο, διαμορφώνοντας ασφαλώς ελπιδοφόρες προοπτικές.
Όμως το βασικό ερώτημα είναι ποια στάση θα κρατήσουν τόσο η γερμανική ελίτ όσο και η χρηματοπιστωτική δομή. Θα επιχειρήσουν την ενσωμάτωση και απάβλυνση της αντίδρασης μέσω της τροποποίησης, τουλάχιστον, των πολιτικών λιτότητας ή, αντιθέτως, θα ενεργοποιήσουν το σκέλος της καταστολής και της ανοικτής αντιπαράθεσης με όσους τολμούν να σηκώσουν κεφάλι, όπως έπραξαν με την Ελλάδα;
Το γερμανικό imperium δεν είναι διατεθειμένο να εγκαταλείψει την κυριαρχία που κατέκτησε με τόσο κόπο τις δύο τελευταίες δεκαετίες. Ούτε όμως μπορεί να συνεχίσει μια στρατηγική που οδηγεί την Ευρώπη σε διάλυση. Δεν πιστεύουμε πάντως ότι η σημερινή γερμανική ηγεσία έχει το πολιτικό μέγεθος για να απαντήσει με θετικό τρόπο για την ευρωπαϊκή προοπτική σ’ αυτήν την κρίσιμη συγκυρία.
Κυβέρνηση: Αμυντική ή επιθετική πολιτική
Σ’ αυτό το δυσμενές πλαίσιο των συσχετισμών δυνάμεων είναι υποχρεωμένη να βαδίσει η ελληνική κυβέρνηση. Ακολουθεί μέχρι σήμερα μια αμυντικού χαρακτήρα στρατηγική, προσπαθώντας να ελαχιστοποιήσει τις αρνητικές επιπτώσεις των μέτρων και παράλληλα να διατηρήσει, στον μέγιστο δυνατό βαθμό, τη συναίνεση και την ανοχή της ευρείας κοινωνικής – ταξικής πλειοψηφίας που τη στήριξε το 2015 σε τρεις κρίσιμες εκλογικές αναμετρήσεις.
Τα επιθετικού χαρακτήρα όπλα της κυβέρνησης, όπως η αποδυνάμωση και ρήξη με το κύκλωμα της διαπλοκής, η ενεργοποίηση του περίφημου παράλληλου προγράμματος, η εκκίνηση της παραγωγικής – αναπτυξιακής ανασυγκρότησης, δεν έχουν ακόμα ενεργοποιηθεί, ώστε να αποδώσουν συγκεκριμένα αποτελέσματα και να τους παράσχουν ένα ευρύτερο πεδίο πολιτικής αυτονομίας και κοινωνικής νομιμοποίησης.
Στο εσωτερικό μέτωπο πάντως η έκβαση της αναμέτρησης με την πολιτικοοικονομική δομή της διαπλοκής θα αποβεί καθοριστική για τη διαμόρφωση των εσωτερικών συσχετισμών δυνάμεων. Η περίφημη διαπλοκή, πέραν των οικονομικών συστημικών συμφερόντων και των ιδιωτικών ΜΜΕ, διαθέτει σημαντικές προσβάσεις και ισχυρούς θύλακες εξουσίας τόσο στη δικαιοσύνη όσο και στο επίσημο κράτος και κατ’ εξοχήν σε φορείς του πολιτικού συστήματος. Οι άδειες των τηλεοπτικών συχνοτήτων αποτελούν απλώς το συμβολικό πεδίο στο οποίο θα διεξαχθεί η ολομέτωπη -και σαφώς δομικού / ιστορικού χαρακτήρα- σύγκρουση.
Δεν είναι ασφαλώς τυχαίο το γεγονός ότι το κύκλωμα της διαπλοκής, ο σκληρός πυρήνας των οικονομικοπολιτικών συμφερόντων που στήριξε λυσσαλέα το «ΝΑΙ» στο δημοψήφισμα, στηρίζει τώρα «πάση δυνάμει» τον Κ. Μητσοτάκη, επιδιώκοντας να διατηρήσει τη δεσπόζουσα επιρροή του στο κόμμα της ΝΔ, ευελπιστώντας προφανώς σε καλύτερες ημέρες…
«Κοινή γαρ η τύχη και το μέλλον αόρατον»… Αυτό όμως δεν σημαίνει μοιρολατρία και παράδοση. Αντίθετα, η συνθετότητα των αντιθέσεων αποτελεί άλλη μια πρόκληση για την κοινωνία, για τον λαό μας, που δεν θα σταματήσει να αγωνίζεται συλλογικά για τις αξίες, την αξιοπρέπεια, για το μέλλον των παιδιών του. Αυτή η ιστορική δυναμική που εκδηλώθηκε το 2015 αποτελεί και το μεγαλύτερο ιστορικό μας εφόδιο.