Εγκλωβίζουν τη Λευκωσία σε πλαστό σκηνικό αισιοδοξίας
Ήδη η Ουάσινγκτον, διακριτικά, έχει διαμηνύσει ότι δεν θα αφήσει να χαθεί η ευκαιρία για λύση του Κυπριακού, ενώ ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι δεσμεύτηκε ότι στις αρχές του 2016 θα επιστρέψει στο νησί για να χαιρετίσει τη… συμφωνία μεταξύ των δύο ηγετών…
Επιπλέον, ο αμερικανός υπουργός ασπάστηκε την επιχειρηματολογία που αναπτύσσεται, ελλείψει άλλων κινήτρων, για προσέλκυση επενδύσεων δισεκατομμυρίων μετά τη λύση, χωρίς βεβαίως να εξηγεί κανείς ποιος θα προσφέρει αυτά τα χρήματα. Ούτε η Ουάσινγκτον ούτε πολύ περισσότερο η ΕΕ έχουν τέτοια δυνατότητα, αλλά και αυτές ακόμη οι επενδύσεις που πιθανόν να γίνουν στο νησί θα κατευθυνθούν κυρίως στο βόρειο τμήμα για την ενίσχυση νέων υποδομών και εγκαταστάσεων και για την αναβάθμιση της οικονομίας του τουρκοκυπριακού συνιστώντος κρατιδίου στα επίπεδα της οικονομίας της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Παρά την τεχνητή αισιοδοξία, καθημερινά η τουρκοκυπριακή πλευρά προβάλλει στα σημαντικά ζητήματα όλο και πιο ανελαστικές θέσεις που φέρνουν σε δύσκολη θέση την ελληνοκυπριακή πλευρά και τον Ν. Αναστασιάδη, που γνωρίζει ότι παρά τις ενέσεις αισιοδοξίας και παρά τις νεφελώδεις (και απατηλές) δηλώσεις περί… πακτωλού δισεκατομμυρίων δολαρίων που υποτίθεται θα πέσουν στην Κύπρο μετά τη λύση του Κυπριακού, εάν δεν παρουσιάσει μια ικανοποιητική ρύθμιση για το περιουσιακό και το εδαφικό, το σχέδιο λύσης θα απορριφθεί και πάλι στα δημοψηφίσματα.
Ο Μ. Ακιντζί, την Πέμπτη, μιλώντας στο Πανεπιστήμιο Καντίρ Χας της Κωνσταντινούπολης, θέλοντας να υποβαθμίσει την ουσία των προβλημάτων και να προβάλλει κυρίως το «ψυχολογικό» υπόβαθρό τους, πρότεινε την «”παπική” μέθοδο για τη λύση του Κυπριακού: Να κλειδωθούν σε μια αίθουσα οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις και οι δύο κοινότητες μέχρι να βρουν λύση».
Η Αθήνα, με τη σύμφωνη γνώμη και της Λευκωσίας, έχει αναγάγει σε μείζον θέμα την κατάργηση του καθεστώτος των εγγυήσεων, αλλά η τακτική της επιμονής σε αυτό το θέμα από την αρχή της διαπραγμάτευσης αποδεικνύεται λανθασμένη, καθώς, ενώ δεν έχουν συμφωνηθεί οι άλλες κρίσιμες πτυχές, η Τουρκία αρχίζει να ζητά ανταλλάγματα τώρα για το θέμα των εγγυήσεων, που θα εξετασθεί όμως στο τέλος της διαπραγμάτευσης. Οι εγγυήσεις εκ των πραγμάτων δεν μπορούν να διατηρηθούν με την παρουσία κατοχικών στρατευμάτων στο νησί.
Εξάλλου, και μόνο το γεγονός ότι η μία εκ των τριών εγγυητριών δυνάμεων παραιτείται αυτών των δικαιωμάτων καθιστά ανενεργό το σύνολο της Συνθήκης Εγγυήσεων. Ήδη την Πέμπτη, ο ευρισκόμενος στην Άγκυρα για συνομιλίες με την τουρκική ηγεσία νορβηγός μεσολαβητής, Έσπεν Μπαρθ Άιντα, δήλωσε ότι οι εγγυήσεις δεν πρέπει να συνδέονται μόνο με τον στρατό αλλά μπορεί να υπάρξει ένα συλλογικό σύστημα ασφάλειας, που θα περιλαμβάνει κυρίως το σύστημα διακυβέρνησης και θα παρέχει ασφάλεια σε όλους τους τομείς στη μικρότερη κοινότητα, τους Τουρκοκύπριους, αλλά και στους Ελληνοκύπριους.
Η Τουρκία, με τα αεροπλάνα της να χρειάζονται λιγότερο από είκοσι λεπτά για να φθάσουν στην Κύπρο, δεν χρειάζεται τόσο μια νέα συνθήκη που θα διατηρεί τα παρεμβατικά δικαιώματά της, αλλά επιδιώκει τη διαμόρφωση ενός πλαισίου λύσης στηριγμένου στη διζωνικότητα και στη μέγιστη δυνατή αυτονόμηση του τουρκοκυπριακού συνιστώντας κρατιδίου, που θα της εξασφαλίζει εσαεί τον αποτελεσματικό έλεγχο όλης της Κύπρου…
Ο Τανζού Μπιλγκίτς, εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, με δήλωση του την Τετάρτη, άφησε να εννοηθεί ότι για τη χρηματοδότηση της λύσης και κυρίως για τα ποσά που θα χρειαστούν για τις αποζημιώσεις στο περιουσιακό υπάρχει η ιδέα της χρήσης των πόρων από το… φυσικό αέριο, αν και, όπως είπε, δεν γνωρίζει εάν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο σχέδιο.
Αυτή είναι μια ιδέα που έχει περιγράψει και ο ίδιος ο μεσολαβητής του ΟΗΕ κ. Άιντα, καθώς είναι προφανές ότι δεν υπάρχει κανείς άλλος μηχανισμός, κανείς άλλος πόρος για την κάλυψη της χρηματοδότησης των πολύ μεγάλων ποσών που θα απαιτηθούν για τη ρύθμιση του περιουσιακού.
Με τη συζήτηση αυτή επιχειρείται να τεθεί στην ελληνοκυπριακή πλευρά το απαράδεκτο δίλημμα: Είτε να δεχθεί την επιστροφή όλο και λιγότερων περιουσιών σε Ελληνοκύπριους -και συνεπώς και εδάφους-, ώστε να μειωθούν τα ποσά που θα απαιτηθούν για αποζημιώσεις, είτε να καλυφθεί το κόστος από τα έσοδα από το φυσικό αέριο.
Πρόκειται για ένα απαράδεκτο δίλημμα, καθώς οι Ελληνοκύπριοι, 41 χρόνια μετά την εισβολή, θα κληθούν τελικά να πληρώσουν για δεύτερη φορά το κόστος της κατοχής και της απώλειας των περιουσιών τους…
Πάντως, όσο περνά ο καιρός, η τουρκοκυπριακή πλευρά υπαναχωρεί από τις αρχικές τοποθετήσεις της, με πιο σημαντική την υποχώρηση από την αναγνώριση του δικαιώματος αποκατάστασης της περιουσίας του νόμιμου ιδιοκτήτη. Ο Μ. Ακιντζί και ο διαπραγματευτής κ. Ναμί υποστηρίζουν πλέον στις συνομιλίες ότι ακόμη και κάποιος που κάνει χρήση περιουσίας ή μένει σε κατοικία έστω και μερικούς μήνες καθίσταται αυτομάτως χρήστης με δικαιώματα επί της περιουσίας αυτής.
Μια τέτοια προσέγγιση ουσιαστικά θα οδηγήσει σε αδιέξοδο τις συνομιλίες, καθώς μεγιστοποιεί το κόστος της λύσης του περιουσιακού και περιορίζει σημαντικά τον αριθμό των ελληνοκυπριακών περιουσιών που θα αποδοθούν στους νόμιμους ιδιοκτήτες τους.
Η διαμόρφωση μάλιστα ενός πολύπλοκου συστήματος, με τον καθορισμό 22 κατηγοριών ιδιοκτητών και πέντε μεθόδων «θεραπείας», θα οδηγήσει σε μακροχρόνιες διαδικασίες και αντιπαραθέσεις στις αρμόδιες επιτροπές που θα συσταθούν, δυσχεραίνοντας ακόμη περισσότερο την επιστροφή των περιουσιών.
Ο Μ. Ακιντζί επέμεινε με δηλώσεις του στην αρχή της διζωνικότητας, διευκρινίζοντας ότι αυτό σημαίνει πως οι Τουρκοκύπριοι θα «κυβερνούν τη δική τους συνιστώσα πολιτεία στη δική τους περιοχή και θα έχουν ξεκάθαρη πλειοψηφία πληθυσμού και ιδιοκτησία γης». Νομιμοποιώντας ουσιαστικά όλους τους εποίκους, ο κ. Ακιντζί δήλωσε ότι «όλοι οι πολίτες της ”ΤΔΒΚ” θα είναι πολίτες της ενωμένης ομόσπονδης Κύπρου και ο αριθμός των υπηκοοτήτων δεν μπορεί να περιοριστεί με αναλογίες». Σημειώνεται ότι ο Ν. Αναστασιάδης, μιλώντας στο Εθνικό Συμβούλιο, είχε αναφερθεί σε συμφωνία για αναλογία πληθυσμού 4:1.
Ωστόσο, ο κ. Ακιντζί, παρά το γεγονός ότι παραδέχτηκε ότι στο περιουσιακό και στο εδαφικό, στο θέμα της ασφάλειας αλλά και στο θέμα της μετεξέλιξης της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν έχουν ξεπερασθεί οι δυσκολίες, δήλωσε αισιόδοξος ότι μπορεί να υπάρξει συμφωνία και να παραπεμφθεί σε δημοψηφίσματα μέχρι τον Μάρτιο!
Κωνσταντίνος Τσάκαλος