ΘΑΛΑΣΣΟΔΑΝΕΙΑ τέλος για τους ημέτερους
Το νομοσχέδιο, που δημοσιοποιήθηκε αργά το βράδυ της Παρασκευής, περιλαμβάνει τη σύσταση, μέχρι το τέλος του έτους, μιας εξαμελούς επιτροπής διετούς διάρκειας η οποία θα αξιολογεί τόσο τα μέλη του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας όσο και τα διοικητικά συμβούλια των ελληνικών τραπεζών με τη συνεργασία ενός ανεξάρτητου αξιολογητή. Η Επιτροπή θα αποτελείται από έξι εμπειρογνώμονες, εκ των οποίων τρεις, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου, υποδεικνύονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας αντίστοιχα, δύο από τον υπουργό Οικονομικών και ένας από την Τράπεζα της Ελλάδος.
Η νέα διοικητική πυραμίδα «δύναται να ελέγχει και να αξιολογεί όλα τα μέλη του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας αλλά και να έχει πρόσβαση σε όλα τα στοιχεία και τις εκθέσεις που αυτό καταρτίζει». Επί της ουσίας μπορεί να εισηγηθεί την απόλυση -ή και να την πραγματοποιήσει, άνευ αποζημίωσης σε κάποιες περιπτώσεις- οποιουδήποτε μέλους του, την τελική απόφαση όμως, στις πλείστες περιπτώσεις, τη λαμβάνει ο υπουργός Οικονομικών. Με τη σειρά του, το ΤΧΣ σε συνεργασία με έναν ανεξάρτητο διεθνή αξιολογητή μπορεί να προχωρήσει σε ενδελεχή έλεγχο της ικανότητας των διοικήσεων των τραπεζών καθώς και ανώτερων στελεχών τους, προτείνοντας μάλιστα στη γενική συνέλευση των μετόχων αντικαταστάσεις όπου κρίνεται απαραίτητο.
Ενίσχυση Δημοσίου στις τράπεζες και βέτο!
Βάσει του νομοσχεδίου, ισχυροποιείται και η θέση του Δημοσίου στις τράπεζες μέσω ΤΧΣ. Το σχέδιο νόμου ορίζει ότι το Δημόσιο θα λάβει κοινές μετοχές με πλήρη δικαιώματα ψήφου. Αν μια τράπεζα πετύχει να συγκεντρώσει από ιδιώτες πάνω από το 50% της αύξησης κεφαλαίου, τα δικαιώματα ψήφου του ΤΧΣ περιορίζονται μόνο σε στρατηγικής σημασίας θέματα. Το Ταμείο εκπροσωπείται με ένα μέλος στο διοικητικό συμβούλιο της τράπεζας στο οποίο έχει παρασχεθεί κεφαλαιακή ενίσχυση.
Ο εκπρόσωπος του Ταμείου στο διοικητικό συμβούλιο έχει:
1. Το δικαίωμα να ζητεί τη σύγκληση της γενικής συνέλευσης των μετόχων.
2. Το δικαίωμα αρνησικυρίας (βέτο) στη λήψη οποιοσδήποτε απόφασης του διοικητικού συμβουλίου της τράπεζας είτε αυτή έχει σχέση με τη διανομή μερισμάτων και την πολιτική παροχών και πρόσθετων απολαβών προς τον πρόεδρο, τον διευθύνοντα σύμβουλο και τα λοιπά μέλη του διοικητικού συμβουλίου καθώς και για όσους έχουν τη θέση και εκτελούν καθήκοντα γενικού διευθυντή και για τους αναπληρωτές αυτών είτε εφόσον η υπό συζήτηση απόφαση δύναται να θέσει σε κίνδυνο τα συμφέροντα των καταθετών ή να επηρεάσει σοβαρά τη ρευστότητα και μια σειρά άλλων παραγόντων.
Βήμα βήμα η αξιολόγηση των διοικήσεων
Το ΤΧΣ, με τη βοήθεια ανεξάρτητου συμβούλου διεθνούς κύρους, εμπειρίας και εξειδίκευσης, βάζει χέρι, κατά το κοινώς λεγόμενο, στις διοικήσεις των τραπεζών. Η αξιολόγηση, δε, θα περιλαμβάνει τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου και των επιτροπών της κάθε τράπεζας.
Συγκεκριμένα, το μέλος (σε οποιαδήποτε επιτροπή ή στο διοικητικό συμβούλιο της τράπεζας) θα πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον δεκαετή διεθνή εμπειρία, εκ των οποίων τουλάχιστον τρία έτη ως μέλος διοικητικού συμβουλίου πιστωτικού ιδρύματος. Η ανωτέρω διεθνής εμπειρία θα πρέπει να είναι σε διευθυντικό επίπεδο και να έχει αποκτηθεί στους τομείς της τραπεζικής, της ελεγκτικής, της διαχείρισης κινδύνων ή της διαχείρισης προβληματικών στοιχείων ενεργητικού. Το διοικητικό συμβούλιο -σε συλλογικό επίπεδο- θα πρέπει να διαθέτει την απαραίτητη γνώση και εμπειρία που ανταποκρίνεται στο επιχειρηματικό πρότυπο και στη χρηματοοικονομική κατάσταση του πιστωτικού ιδρύματος.
Αντικατάσταση αν δεν πληρούνται τα κριτήρια
Στην περίπτωση που η αξιολόγηση του διοικητικού συμβουλίου δεν πληροί τα σχετικά κριτήρια, το Ταμείο (ΤΧΣ) θα ενημερώνει το διοικητικό συμβούλιο και εφόσον το τελευταίο δεν λάβει τα απαραίτητα μέτρα για την υλοποίηση των σχετικών προτάσεων, το Ταμείο θα συγκαλεί τη γενική συνέλευση των μετόχων με σκοπό την ενημέρωσή τους και θα προτείνει τις απαιτούμενες αλλαγές. Το Ταμείο θα αποστέλλει τα αποτελέσματα της αξιολόγησης στις αρμόδιες εποπτικές αρχές. Στην περίπτωση που το μέλος του διοικητικού συμβουλίου ή της επιτροπής αυτού δεν πληροί τα σχετικά κριτήρια ή το διοικητικό συμβούλιο ως σώμα δεν ικανοποιεί την προτεινόμενη δομή ως προς το μέγεθος, την κατανομή των αρμοδιοτήτων και εξειδίκευσης και σε περίπτωση που οι απαιτούμενες αλλαγές δεν μπορούν να υλοποιηθούν με άλλο τρόπο, τότε θα υπάρξει σύσταση για αλλαγή συγκεκριμένων μελών του διοικητικού συμβουλίου ή των επιτροπών του.
Όπως σχολίαζαν πηγές του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης, ο στόχος της ανακεφαλαιοποίησης είναι διπλός. Και να προσελκύσει ξένες επενδύσεις, με τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, αλλά και το κράτος να έχει σοβαρή συμμετοχή στις τράπεζες προκειμένου, σε ενδεχόμενη ανάπτυξη, να αυξηθούν και τα κέρδη του.