Αποσυνδέουν τα ευρωτουρκικά από το Κυπριακό
Η είδηση που διέρρευσε από τα τουρκικά ΜΜΕ ήταν ότι σε περίπτωση που δεν βρεθεί λύση μέχρι τον Μάρτιο τότε θα δρομολογηθεί το plan B, την ώρα που και οι Ευρωπαίοι απειλούν ότι από την άνοιξη θα δρομολογηθεί το ξεπάγωμα των ενταξιακών κεφαλαίων ώστε να συνεχισθεί η παγωμένη για χρόνια ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας. Τα κεφάλαια αυτά είναι το 26 για την παιδεία και πολιτισμό, που έχει παγώσει μονομερώς η Κύπρος, αλλά και το 23 για τα θεμελιώδη δικαιώματα, το 24 για τη δικαιοσύνη και το 15 για την ενέργεια, τα οποία επίσης κρατά παγωμένα η Κύπρος από το 2009.
Ο προγραμματισμός του κ. Χαν δεν είναι τυχαίος καθώς συμπίπτει με τον σχεδιασμό του μεσολαβητή του ΟΗΕ Έσπ. Μπ. Άιντα, που είχε προβλέψει ότι μπορεί να υπάρξει συμφωνία μέχρι το τέλος του χρόνου και θα μπορούσε αυτή η συμφωνία να τεθεί σε δημοψήφισμα τον Μάρτιο του 2016.
Η Κύπρος έσπευσε να δηλώσει ότι δεν θα συναινέσει στο άνοιγμα των κεφαλαίων εκείνων για τα οποία έχει θέσει βέτο, εάν δεν υπάρξει μια ουσιαστική κίνηση από την Τουρκία είτε στο θέμα της Αμμοχώστου, είτε στην εφαρμογή του Πρωτοκόλλου της Τελωνειακής Ένωσης και προς την Κύπρο και ουσιαστικά την αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Όμως, στο κεφάλαιο 17, εφόσον η Γαλλία άρει το βέτο της, που όπως όλα δείχνουν έχει ήδη δρομολογηθεί, είναι ιδιαίτερα δύσκολο να εγείρει ενστάσεις η Λευκωσία, παρά το γεγονός ότι το άνοιγμα ενός κεφαλαίου θα στείλει λάθος μηνύματα και κατόπιν θα στρέψει όλη την πίεση στη Λευκωσία για το άνοιγμα και άλλων κεφαλαίων.
Η δήλωση μάλιστα της εκπροσώπου της Κομισιόν ότι δεν συνδέεται η ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας και οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της με το Κυπριακό, είναι μια δήλωση ανησυχητική, καθώς η ελληνική και η κυπριακή στρατηγική για χρόνια είχε στηριχθεί ακριβώς σε αυτή την παραδοχή, όπου ο μοναδικός ίσως μοχλός πίεσης προς την Άγκυρα ήταν τα ευρωτουρκικά.
Καθώς οι συνομιλίες φαίνεται να αντιμετωπίζουν προβλήματα, ο διεθνής παράγοντας ετοιμάζεται να ρίξει όλο το βάρος για να ξεπεραστούν οι όποιες διαφορές και να μη χαθεί έτσι η ευκαιρία για λύση του Κυπριακού.
Όπως έχει γίνει γνωστό, ο Τζον Κέρι θα μεταβεί στη Λευκωσία στις 14 Νοεμβρίου (θα προηγηθεί η επίσκεψή του στην Αθήνα και από την Κύπρο θα μεταβεί στην Άγκυρα). Την ίδια περίπου περίοδο θα επισκεφτούν τη Λευκωσία ο βρετανός ΥΠΕΞ Χάμοντ, ο γερμανός ΥΠΕΞ Στάινμαγιερ και τον Δεκέμβριο ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σ. Λαβρόφ. Σε αυτό το πλαίσιο πάντως είναι επίσης ανησυχητικό ότι, παρά τις ενέσεις αισιοδοξίας διαφόρων διεθνών παραγόντων -με τελευταίο τον βρετανό υπουργό Εξωτερικών Χάμοντ-, στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων δεν φαίνεται να υπάρχει τέτοια πρόοδος που να δικαιολογεί την αισιοδοξία.
Στο σημαντικό κεφάλαιο του περιουσιακού οι δύο διαπραγματευτές, παρά τις συνεχείς συναντήσεις τους, με τη συμμετοχή και των τεχνικών επιτροπών, δεν έχουν καταλήξει στο κρίσιμο ερώτημα για τα κριτήρια βάσει των οποίων θα αποφασίζεται εάν θα έχει προβάδισμα ο ιδιοκτήτης ή ο νυν χρήστης.
Στη Λευκωσία τώρα αντιμετωπίζουν και το πρόβλημα που δημιουργεί ο αγωγός του νερού που έφτασε στα Κατεχόμενα από την απέναντι τουρκική ακτή και τον οποίο εγκαινίασε ο ίδιος ο Ερντογάν. Το νερό θα αλλάξει την εικόνα στα Κατεχόμενα και θα αναβαθμίσει την αξία των περιουσιών περιπλέκοντας έτσι τη λύση, καθώς η προστιθέμενη αξία που θα αποκτήσουν οι περιουσίες αυτές πιθανότατα θα δώσει το προβάδισμα στον νυν χρήστη – καταπατητή των ελληνοκυπριακών περιουσιών ή θα αυξήσει υπερβολικά το ποσό αποζημίωσης το οποίο θα πρέπει να καταβληθεί για την επιστροφή της περιουσίας στον νόμιμο ιδιοκτήτη της…
Είναι προφανές ότι χωρίς μια γενναία ρύθμιση του περιουσιακού, που σαφώς θα συμπαρασύρει και το εδαφικό, λύση του Κυπριακού δεν μπορεί να υπάρξει και, πολύ περισσότερο, δεν θα έχει τύχη να εγκριθεί σε δημοψήφισμα.
Από τα Κατεχόμενα, σε συνέχεια της δήλωσης Ακιντζί ότι θα υπάρξει προετοιμασία ώστε να είναι όλα έτοιμα για την υιοθέτηση του ευρώ, διέρρευσε και η πληροφορία ότι εντός του Νοέμβριου επίκειται η άφιξη κλιμακίου της ΕΚΤ στα Κατεχόμενα για να καταρτίσει χρονοδιάγραμμα εισαγωγής του ευρώ.
Η Λευκωσία έσπευσε να διαψεύσει αυτές τις πληροφορίες, οι οποίες έδιναν την εντύπωση ότι επίκειται η συμφωνία πλασάροντας μια πλασματική εικόνα. Το θέμα του νομίσματος δεν μπορεί να λυθεί αυτομάτως με τη λύση και θα πρέπει να υπάρξει μια σημαντική μεταβατική περίοδος προτού υιοθετηθεί το ευρώ στο τουρκοκυπριακό συνιστών κρατίδιο. Θα πρέπει να προηγηθεί η σύγκλιση των οικονομιών και μετά η υιοθέτηση του ευρώ, διαφορετικά το ελληνοκυπριακό συνιστών κρατίδιο θα κληθεί να καταβάλει όλο το κόστος για να βρεθεί μια παρασιτική οικονομία -που στηρίζεται βασικά στο 1 δισ. δολάρια που της χορηγεί κάθε χρόνο η Άγκυρα-, με έναν πληθυσμό δημοσίων υπάλληλων, στη ζώνη του ευρώ.
Κωνσταντίνος Τσάκαλος