Συρία, αυταρχισμός και… Ουάσινγκτον ξυπνούν τον κουρδικό εφιάλτη του Ερντογάν
Οι εξελίξεις των τελευταίων εβδομάδων έχουν οδηγήσει σε κατάρρευση όλους τους σχεδιασμούς της Άγκυρας στην επιδίωξή της να μεγιστοποιήσει τα οφέλη χωρίς κόστος. Από την άλλη, η εμπλοκή στη συριακή κρίση μπορεί να έχει καταστροφικά αποτελέσματα για τη χώρα, η οποία έχει ήδη διχαστεί με τον αυταρχισμό και την επιβολή ενός προσωπικού, κλεπτοκρατικού καθεστώτος από τον Ερντογάν.
Οι δύο εκρήξεις που σκόρπισαν τον θάνατο στην Άγκυρα στη διαδήλωση των Κούρδων ήταν ένα καλά μελετημένο χτύπημα, καθώς εκτός του ότι πέρασε το μήνυμα ότι πλέον η τρομοκρατία μπορεί ανενόχλητα να χτυπήσει σε οποιοδήποτε μέρος της Τουρκίας, μεγάλωσε το χάσμα μεταξύ της κυβέρνησης Ερντογάν και των Κούρδων, ενώ αν κάποιοι προσδοκούσαν ότι το σοκ από τις επιθέσεις θα ενίσχυε το κυβερνών ΑΚΡ εν όψει των εκλογών, μάλλον έπεσαν έξω στις προβλέψεις τους.
Η δραματική τροπή που έχει πάρει η συριακή κρίση για την Τουρκία αποτυπώθηκε στη δραματοποιημένη προειδοποίηση της Άγκυρας ότι δεν θα ανεχθεί την ενίσχυση των κουρδικών δυνάμεων στη Συρία, ούτε θα επιτρέψει την προσπάθεια του PYD να επεκτείνει τον έλεγχό του επί εδαφών δυτικά του Ευφράτη.
Ο συναγερμός για την Άγκυρα σήμανε την επομένη της τρομοκρατικής επίθεσης, καθώς, ενώ οι Κούρδοι του PYD έβρισκαν την ευκαιρία και κάλυπταν το κενό που άφηνε επί του εδάφους η ρωσική επίθεση εναντίον των τζιχαντιστών αλλά και των αντικαθεστωτικών στη Συρία, έγινε γνωστό ότι οι Αμερικανοί προχώρησαν σε ρίψη εξοπλισμού από αέρος για τους Κούρδους.
Η τουρκική κυβέρνηση κάλεσε τον πρέσβη των ΗΠΑ να προβεί σε διάβημα διαμαρτυρίας, καθώς θεωρεί, όπως είπε, ότι τα όπλα αυτά που προσφέρονται χωρίς συνεννόηση στο PYD, το οποίο η Άγκυρα χαρακτηρίζει ως τρομοκρατική οργάνωση, θα καταλήξουν στα χέρια του ΡΚΚ.
Ο εφοδιασμός των Κούρδων έγινε από μεταγωγικό αεροπλάνο C-17, το οποίο, σύμφωνα με εκπρόσωπο του Πενταγώνου, απογειώθηκε από περιοχή ευθύνης της Αμερικανικής Κεντρικής Διοίκησης και έριξε 27 μεγάλα κοντέινερ με πυρομαχικά και μικρά κυρίως όπλα.
Ο Αχμ. Νταβούτογλου μάλιστα απείλησε ότι εάν διαπιστωθεί ότι τα όπλα αυτά κατέληξαν σε τρομοκρατικές οργανώσεις, η Τουρκία θα λάβει όλα τα μέτρα προκειμένου να τα εξουδετερώσει, ώστε να μην αποτελέσουν απειλή για την ασφάλειά της.
Η Μόσχα από την εποχή ακόμη της Σοβιετικής Ένωσης διατηρούσε άριστες σχέσεις με το PKK και τις άλλες κουρδικές οργανώσεις, ενώ και το PYD διατηρεί σχέσεις με τη Ρωσία.
Μετά την παταγώδη αποτυχία του αμερικανικού προγράμματος για την εκπαίδευση και τον εξοπλισμό των μετριοπαθών ισλαμιστών στον αγώνα εναντίον του Άσαντ, οι Αμερικανοί στράφηκαν στην κατεύθυνση σύμπραξης αραβικών ενόπλων ομάδων με το PYD εναντίον της Ράκα.
Η δημοσιοποίηση της πρόθεσης των Κούρδων του PYD για αντεπίθεση με στόχο τη Ράκα, την πρωτεύουσα του ISIS, σήμανε συναγερμό στην Άγκυρα.
Αυτός είναι ο εφιάλτης για την Τουρκία, καθώς η Ράκα βρίσκεται επί του Ευφράτη και στην Άγκυρα γνωρίζουν ότι κάθε κίνηση των Κούρδων δυτικά του Ευφράτη με στόχο την πόλη Jarabulus θα οδηγήσει στην ομογενοποίηση των δύο μεγάλων κουρδικών θυλάκων στη Βόρειο Συρία, δημιουργώντας πρακτικά μια κουρδική οντότητα σε μεγάλο μήκος των σημερινών συνόρων της με τη Συρία.
Στην Τουρκία κάθε άλλο παρά περνούν απαρατήρητα τα όλο και πιο συχνά δημοσιεύματα στα αμερικανικά ΜΜΕ, που επαναφέρουν τα σενάρια περί υπόγειας στήριξης στη δημιουργία ενός ανεξάρτητου Κουρδιστάν, που θα αποτελέσει το μεγαλύτερο buffer zone στη Μέση Ανατολή. Οι χάρτες του ανεξάρτητου Κουρδιστάν δεν περιορίζονται μόνο στις περιοχές του Ιράκ, της Συρίας και του Ιράν, που κατοικούν Κούρδοι, αλλά και σε μεγάλο τμήμα της Νοτιοανατολικής Τουρκίας.
«Η Συρία που γνωρίζαμε για 100 χρόνια έχει τελειώσει και η διεθνής κοινότητα πρέπει να αναγνωρίσει την ντε φάκτο διαίρεσή της, ώστε να εργασθεί με τους διαφορετικούς παίκτες και να μπορέσει έτσι να σταθεροποιήσει τις διαφορετικές αυτές περιοχές», δήλωνε πριν από λίγες ημέρες στο Associated Press ο Άντριου Τάμπλερ, κορυφαίος ειδικός σε θέματα Συρίας, από το Washington Institute for Near East Policy. Ένας ακόμη ειδικός, ο Γκάρετ Στάνσφιλντ, από το Brookings Institution Report, προειδοποιεί ότι εάν οι ΗΠΑ δεν αποδεχθούν την πραγματικότητα της ύπαρξης ενός ντε φάκτο κράτους στο Ιρακινό Κουρδιστάν, που ελέγχει σημαντικά κοιτάσματα πετρελαίου, αλλά της διεύρυνσης της περιοχής στην οποία ασκούν έλεγχο οι Κούρδοι της Συρίας, «κινδυνεύουν να χάσουν τον πιο αξιόπιστο και ισχυρό σύμμαχο που είχαν ποτέ στο Ιράκ».
Μέσα σε αυτό το περίπλοκο σκηνικό, ο κ. Ερντογάν και ο πρόεδρος του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ Αχμ. Νταβούτογλου βρίσκονται σε πραγματική σύγχυση για τον χειρισμό του Κουρδικού. Κάθε περαιτέρω στοχοποίηση των Κούρδων φαίνεται να ενδυναμώνει το κουρδικό κόμμα HDP, που εφόσον περάσει και πάλι το πλαφόν του 10%, θα στερήσει την επιθυμητή πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση για την αλλαγή του συστήματος σε Προεδρικό. Από την άλλη όμως, μια ανεξέλεγκτη τροπή του Κουρδικού και το ενδεχόμενο διαμόρφωσης ντε φάκτο κουρδικής οντότητας στη Βόρειο Συρία, σε συνέχεια του Ιρακινού Κουρδιστάν, αποτελεί θανάσιμο κίνδυνο για την Τουρκία…
Κωνσταντίνος Τσάκαλος