Πολιτικές απαντήσεις και προοπτικές απέναντι στα σκληρά μέτρα

Η κυβέρνηση φαίνεται να παραβλέπει τη βασική αυτή παράμετρο. Έχει χωρίσει σε δύο «σφαίρες» την πορεία διακυβέρνησης των επόμενων μηνών. Στο πρώτο διάστημα, οι σκληρές οικονομικές επιλογές των νέων μνημονιακών επιταγών έχουν αποκτήσει αυτονομία από την πολιτική και ιδεολογική τους βάση.

Εξαγγέλλονται και ψηφίζονται σκληρά μέτρα, υφεσιακά μέτρα, που επιτείνουν τη λιτότητα, ενώ το κυβερνητικό – οικονομικό επιτελείο, βυθισμένο κυριολεκτικά σ’ έναν οικονομιστικό λόγο, παραθέτει αριθμούς και ποσοστά χωρίς να μπορεί να ξεχωρίσει τις διαχειριστικές -ορθολογιστικού χαρακτήρα- επιλογές του από τις αναγκαίες δομικού – πολιτικού περιεχομένου τομές που θα διαμορφώσουν μια νέα προοπτική.

Ως πρόχειρο παράδειγμα η ιστορία με το πλαστικό χρήμα και τις κάρτες, που απασχολεί κατά κόρον τον υπουργό Οικονομικών. Ασφαλώς, κάθε μέτρο που αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τη φοροδιαφυγή είναι αποδεκτό. Όμως το μείζον οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό πρόβλημα, δηλαδή βασικά πολιτικά ερωτήματα, είναι ο ταξικός χαρακτήρας των μέτρων, εάν τα μέτρα αυτά διέπονται από το κριτήριο της δίκαιης κατανομής των βαρών, εάν μπορεί να συλληφθεί η μεγάλη φοροδιαφυγή και το δίκτυο του λαθρεμπορίου… Αντί γι’ αυτό εμφανίζονται συνεχώς φόροι, μειώσεις συντάξεων, ακόμα και αυξήσεις των εισιτηρίων εξαγγέλθηκαν…

Απουσία πολιτικού επιχειρήματος

Πού βρίσκεται η πολιτική επιχειρηματολογία της κυβέρνησης, ώστε να μπορούν να αναχθούν τα σκληρά αυτά μέτρα στην πολιτική τους βάση και να διαφανεί μια σταθερή πορεία αντιμετώπισης και υπέρβασής τους; Ή μήπως η πολιτική θα εμφανισθεί αργότερα, όταν έχουν ψηφισθεί και ενεργοποιηθεί όλα τα σκληρά μέτρα; Τότε όμως μπορεί να είναι πολύ αργά για μια κοινωνία που δέχεται καταιγιστικά μέτρα επί πέντε χρόνια, χωρίς να διαβλέπει μια σίγουρη και ασφαλή προοπτική.

Όσο παράδοξο και αν φαίνεται για μια κυβέρνηση της Αριστεράς, αυτή στερείται επιτελικού κέντρου πολιτικής στήριξης και ανάλυσης του κυβερνητικού έργου. Και αυτό το κρίσιμο πολιτικό κενό πολλαπλασιάζεται από το γεγονός ότι η κυβέρνηση, ο ΣΥΡΙΖΑ, ο Αλ. Τσίπρας αντιμετωπίζουν ένα εντελώς εχθρικό περιβάλλον από τα ΜΜΕ, χωρίς να διαθέτουν κανέναν κατ’ ουσίαν δικό τους μηχανισμό στήριξης στα ΜΜΕ… Ακόμα και αυτή η επικοινωνία της εκπροσώπου Τύπου της κυβέρνησης με τους δημοσιογράφους έχει περιπέσει σε χειμερία νάρκη.

Πολιτική αντιμετώπιση και πολιτική διαχείριση του νέου Μνημονίου σημαίνει σχεδιασμός και σαφής προγραμματισμός για το άμεσο και μεσοπρόθεσμο μέλλον. Η στάση «βλέποντας και κάνοντας» αφορά τη συντηρητική, νεοφιλελεύθερη παράταξη, που παραιτείται της πολιτικής, αφού αναθέτει στους οικονομικούς μηχανισμούς να καθορίσουν οι ίδιοι την πορεία της οικονομίας και της κοινωνίας.

Συγκεκριμένα αντίμετρα

Τι θα πρέπει να κάνει η κυβέρνηση; Κατά πρώτον, να εγκαταλείψει τον στείρο οικονομιστικό λόγο και να διαμορφώσει την πολιτική και κοινωνική προοπτική των σκληρών οικονομικών μέτρων. Μαζί και καθ’ υπέρβασιν των προαπαιτούμενων θα πρέπει το συντομότερο να παρουσιάσει, π.χ., το νέο φορολογικό σχέδιο για το 2016 με σαφή τον κοινωνικό – ταξικό του χαρακτήρα, να ξεκαθαρίσει σαφώς τι θα γίνει με τον ΕΝΦΙΑ, τον φόρο αλληλεγγύης κ.λπ. Να δώσει δηλαδή μια προοπτική θεμελιωμένη σε ένα σαφές σχέδιο.

Αλλιώς αντιμετωπίζει ο πολίτης ένα σκληρό μέτρο όταν γνωρίζει ότι θα υπάρξει μια θετική προοπτική και αλλιώς συμπεριφέρεται και σκέπτεται όταν ακούει αόριστες υποσχέσεις, κούφια λόγια και ευχολόγια, όπως αυτά που χρησιμοποιούσαν οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ. Οι πολιτικές προτεραιότητες και επιλογές της κυβέρνησης θα πρέπει να διαμορφώσουν τις οικονομικές της επιλογές. Αυτός είναι και ο λόγος ύπαρξης του παράλληλου και αντίρροπου προγράμματος, που θα πρέπει ταυτόχρονα με τα μνημονιακά μέτρα να υλοποιηθεί ώστε να αποτελέσει τη γέφυρα -και σε πολιτικό, και σε οικονομικό και σε κοινωνικό επίπεδο- που θα μπορέσει να μας οδηγήσει σε ένα καλύτερο αύριο. Κάθε ημέρα, κάθε εβδομάδα, κάθε μήνας που επικαθορίζονται και κυριαρχούνται από τη διαχείριση των μνημονιακών μέτρων, φθείρουν και αποδυναμώνουν το πολιτικό κεφάλαιο της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού, διευρύνουν το χάσμα μεταξύ ενός επώδυνου σήμερα και ενός ελπιδοφόρου αύριο.

Το πολιτικό πλεονέκτημα της κυβέρνησης

Η πολιτική και ιδεολογική αντιμετώπιση και διαχείριση των σκληρών μέτρων του νέου Μνημονίου διευκολύνεται την κρίσιμη αυτή περίοδο εξαιτίας της έντονης κρίσης που μαστίζει και διαπερνά τη ΝΔ, ενώ, ταυτόχρονα, τα ελάσσονα μνημονιακά σχήματα, το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι, εκπέμπουν πολιτικό λόγο μηδενικής σχεδόν εμβέλειας.

Η ΝΔ λειτουργεί με αντεστραμμένες προτεραιότητες. Αυτό που δεν έπραξε αμέσως μετά την 25η Ιανουαρίου, δηλαδή να αναζητήσει τη νέα της ταυτότητα και την κοινωνική της αναφορά μέσω ενός συνεδρίου, το πράττει τώρα… ύστερα από δύο, μείζονος σημασίας, πολιτικές ήττες σε εκλογικές αναμετρήσεις και μια πολιτική και ιδεολογική πανωλεθρία στο δημοψήφισμα.

Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ είχε την πολιτική διορατικότητα να μην προκηρύξει συνέδριο τον Σεπτέμβριο, αμέσως μετά την εσωκομματική κρίση, διαβλέποντας, ορθώς, ότι μια τέτοια επιλογή θα οδηγούσε στη διάλυση…

Στη ΝΔ όμως δεν μπορούν να κατανοήσουν και να διαβλέψουν τα στοιχειώδη… Συνήθισαν άλλωστε να σκέπτονται και να αποφασίζουν άλλοι (εγχώριοι και εξωχώριοι) γι’ αυτούς… Τώρα η απουσία ταυτότητας και πολιτικής στρατηγικής αντικαθίσταται από έναν θίασο διεκδικητών που στερείται παντελώς άποψης για το μέλλον της παράταξης και μεταβάλλεται καθημερινά σε τηλεοπτικό «διαφημιστικό προϊόν» μέσα από αψιμαχίες και σχηματοποιημένες «δηλώσεις»…

Ασφαλώς η ΝΔ έχει ένα «κάτω όριο» σε μια ενδεχόμενη πορεία πασοκοποίησής της. Τα συστημικά συμφέροντα, οι παραδοσιακοί συντηρητικοί κύκλοι μπορούν να της διασφαλίσουν ένα ασυμπίεστο ποσοστό εκλογικής επιρροής της τάξης του 15% – 20%.

Αρκεί βεβαίως να μπορέσουν, ταυτόχρονα, να αξιοποιήσουν ο Αλ. Τσίπρας, η κυβέρνηση, ο ΣΥΡΙΖΑ το εύρος της κοινωνικής και πολιτικής επιρροής και ηγεμονίας που τους προσφέρεται σήμερα από την ευρεία ταξική – κοινωνική πλειοψηφία.

Οι θεμελιωτές της οικονομικής επιστήμης την προσδιόρισαν ήδη από τον 17ο αιώνα, ως πεδίο γνώσης, με τον τίτλο Πολιτική Οικονομία. Κάτι ήξεραν περισσότερο από τους σύγχρονους οικονομέτρες – λογιστές. Προς γνώσιν και συμμόρφωσιν…