Τι πρέπει να γνωρίζει κάθε γυναίκα
Τι προκαλεί τον καρκίνο μαστού
Οι αιτίες που προκαλούν καρκίνο μαστού είναι άγνωστες. Υπάρχουν, ωστόσο, κάποιοι παράγοντες που μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου σε μια γυναίκα. Ο πιο συνηθισμένος από αυτούς τους παράγοντες είναι η ηλικία: Όσο μεγαλύτερη είναι μια γυναίκα, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχει να εμφανίσει καρκίνο μαστού και έτσι ο καρκίνος μαστού παρουσιάζεται πιο συχνά σε γυναίκες που διανύουν την έκτη δεκαετία της ζωής τους.
Παράγοντες κινδύνου
Οι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν εκείνους που δεν μπορούμε να ελέγξουμε, καθώς και εκείνους που μπορούμε να τροποποιήσουμε:
• Ηλικία.
• Προσωπικό ιστορικό.
• Οικογενειακό ιστορικό.
• Έκθεση σε ορμόνες που προκαλείται από πρόωρη εμμηναρχή και / ή καθυστερημένη εμμηνόπαυση, λήψη αντισυλληπτικών δισκίων, θεραπεία υποκατάστασης ορμονών, τεκνοποίηση σε μεγάλη ηλικία.
• Τοκετός σε μεγάλη ηλικία.
• Αλκοόλ.
• Διατροφή / παχυσαρκία.
Η ύπαρξη ενός ή και όλων των παραγόντων κινδύνου δεν σημαίνει ότι μία γυναίκα θα αναπτύξει οπωσδήποτε καρκίνο μαστού, αλλά εάν ανησυχείτε για κάποιον από αυτούς τους παράγοντες κινδύνου, θα πρέπει να το συζητήσετε με τον γιατρό σας.
Πώς μπορεί μια γυναίκα να εντοπίσει έγκαιρα τον καρκίνο μαστού
Η έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου μαστού καθιστά τη θεραπεία του πιο εύκολη και αποτελεσματική. Ο καλύτερος τρόπος για να εντοπιστεί νωρίς ένας όζος είναι οι τακτικές μαστογραφίες. Η μαστογραφία είναι μια ειδικού τύπου ακτινολογική εξέταση του στήθους. Η ποσότητα ακτινοβολίας που χρησιμοποιείται κατά την ακτινογραφία είναι πολύ μικρή. Η μαστογραφία εντοπίζει τον καρκίνο, επειδή ο καρκινικός ιστός είναι πυκνότερος (παχύτερος) από τον φυσιολογικό ιστό του μαστού. Πολλές χώρες παρέχουν τακτικά προγράμματα μαστογραφίας σε γυναίκες συγκεκριμένων ηλικιακών ομάδων. Μετά την ηλικία των 40 χρόνων, επειδή αυξάνεται σημαντικά ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του μαστού, επιβάλλεται να γίνεται μαστογραφία κάθε χρόνο, ώστε να υπάρχει η δυνατότητα να διαγνωσθεί ο καρκίνος στο αρχικό του στάδιο.
Το μέσο μέγεθος του όζου που εντοπίζεται με τη μαστογραφία είναι συνήθως πολύ μικρότερο από αυτό που εντοπίζει μια γυναίκα με αυτοεξέταση.
• 0,5 εκατοστά
Μέσο μέγεθος όζου που εντοπίζεται με μαστογραφία.
• 1 εκατοστό
Μέσο μέγεθος όζου που εντοπίζεται με ιατρική εξέταση.
• 2 εκατοστά
Μέσο μέγεθος όζου που εντοπίζεται από μία γυναίκα που εξετάζει το στήθος της κάθε μήνα
• 3,5 εκατοστά
Μέσο μέγεθος όζου που εντοπίζεται από μία γυναίκα που δεν εξετάζει το στήθος της κάθε μήνα
Ποιες μεταβολές πρέπει να ελέγχετε στο στήθος σας
Κάθε γυναίκα είναι σημαντικό να ελέγχει μόνη της το στήθος της τακτικά κάθε μήνα, σε μία καθορισμένη στιγμή του έμμηνου κύκλου της. Με την πάροδο του χρόνου, θα συνηθίσει την αίσθηση του στήθους της και θα είναι σε θέση να καταλάβει εάν έχει εμφανιστεί κάποιος όζος ή κάτι ασυνήθιστο. Συγκεκριμένα, κάθε γυναίκα θα πρέπει να ελέγχει τις ακόλουθες μεταβολές:
• Οποιοδήποτε νέο όζο (ο οποίος μπορεί να είναι επώδυνος ή μαλακός ή όχι).
• Φλέβες στην επιδερμίδα που γίνονται πιο εμφανείς στον ένα μαστό.
• Έκκριση κολλώδους ή αιματηρού υγρού από τις θηλές.
• Οποιεσδήποτε μεταβολές στην υφή των θηλών ή του στήθους, όπως πτυχές ή κοιλότητες.
• Ασυνήθιστη αύξηση στο μέγεθος του ενός μαστού.
• Ο ένας μαστός να είναι αφύσικα χαμηλότερος από τον άλλο.
Εάν εντοπίσετε κάποιον όζο, μην πανικοβληθείτε – οι περισσότεροι όζοι στο στήθος είναι ακίνδυνοι. Δεν θα πρέπει, ωστόσο, να καθυστερήσετε να το ελέγξετε με τον γιατρό σας, ο οποίος θα το διερευνήσει περαιτέρω.
Πέντε συμβουλές για γυναίκες με πρόσφατη διάγνωση καρκίνου μαστού
1. Προσπαθήστε να μην πανικοβληθείτε – δώστε χρόνο στον εαυτό σας
Το πιο σημαντικό πράγμα που μπορείτε να κάνετε είναι να δώσετε στον εαυτό σας χρόνο να κατανοήσει τη νόσο από την οποία πάσχετε και τις θεραπείες που προσφέρονται. Μετά μπορείτε να λάβετε τη σωστή απόφαση σχετικά με τη θεραπεία που θα ακολουθήσετε.
Ο χρόνος αυτός -συνήθως λίγες εβδομάδες- είναι μάλλον απίθανο να επηρεάσει την έκβαση της θεραπευτικής σας αγωγής, ενώ συνήθως επιφέρει τεράστια διαφορά όσον αφορά την ψυχική σας ηρεμία και την εμπιστοσύνη σας στη θεραπεία που θα επιλέξετε μαζί με τους γιατρούς σας.
2. Ανοικτή επικοινωνία με τον γιατρό σας
«Ήταν όλοι πολύ καλοί, υπέροχοι, αλλά μετά συνειδητοποίησα ότι κανείς δεν μου είχε πει τίποτα». (Πάσχουσα από καρκίνο του μαστού)
Έχει αποδειχτεί ότι η καλή επικοινωνία μεταξύ μίας γυναίκας και του γιατρού της οδηγεί σε καλύτερα αποτελέσματα στη θεραπεία του καρκίνου του μαστού. Έτσι, είναι πολύ σημαντικό οι γυναίκες να λαμβάνουν σαφείς πληροφορίες σχετικά με την κατάστασή τους μετά τη διάγνωση. Καθώς, για τον γιατρό σας θα είναι αναμενόμενο να έχετε απορίες και ανησυχίες, μη διστάσετε να του θέσετε ερωτήσεις.
3. Αποκτήστε έναν/ μία Breast Friend
Πάρτε μαζί σας στα ιατρικά ραντεβού ένα στενό φίλο / μία στενή φίλη σας ή ένα μέλος της οικογένειάς σας.
Το να έχετε έναν / μία Breast Friend μαζί σας θα σας βοηθήσει να θυμάστε και να κατανοήσετε αυτά που θα σας πει ο γιατρός σας, να περιορίσετε το άγχος που συνδέεται με την όλη διαδικασία του ραντεβού και να ρωτήσετε όσα είναι σημαντικά για εσάς.
4. Συγκεντρώστε όσες πληροφορίες μπορείτε
Η πλήρης κατανόηση του καρκίνου μαστού και του τι συμβαίνει στο σώμα σας θα σας βοηθήσει να αντιληφθείτε τις καλύτερες επιλογές για την αντιμετώπιση της νόσου σας. Μαζί με τον / την Breast Friend σας συγκεντρώστε πληροφορίες από τον γιατρό σας και τις ομάδες υποστήριξης πασχόντων και μοιραστείτε τις με την οικογένεια και τους φίλους σας, ώστε να μπορέσουν να σας βοηθήσουν να τις κατανοήσετε.
5. Ταξινομήστε όλες τις πληροφορίες για τον καρκίνο μαστού
Συγκεντρώστε όλα τα έγγραφα μαζί, συμπεριλαμβανομένων του ενημερωτικού υλικού για τον καρκίνο μαστού, των εργαστηριακών αναφορών, των ιατρικών σημειώσεων, των ραντεβού στο νοσοκομείο και των επαφών σας. Αυτό αφενός θα σας βοηθήσει αργότερα, όταν θα χρειαστεί να ανατρέξετε στις σημειώσεις σας και αφετέρου θα σας βοηθήσει να φτιάξετε έναν κατάλογο με όλα αυτά για τα οποία χρειάζεστε διευκρινίσεις εσείς και ο / η Breast Friend σας.
Αντιμετωπίζοντας τη διάγνωση καρκίνου μαστού
Το σοκ και η αδυναμία παραδοχής είναι συνήθεις αντιδράσεις σε περίπτωση διάγνωσης καρκίνου μαστού. Ακολούθως, παρατίθενται ορισμένες προτάσεις που θα σας βοηθήσουν να αντιμετωπίσετε την κατάσταση:
• Επιλέξτε έναν / μία Breast Friend που θα σας στηρίξει ψυχολογικά, αλλά και στην πράξη, συνοδεύοντάς σας για παράδειγμα στον γιατρό.
• Επικοινωνήστε με την τοπική ομάδα πασχόντων για υποστήριξη.
• Μιλήστε με άλλες γυναίκες που κατάφεραν να νικήσουν τον καρκίνο μαστού.
• Αφιερώστε χρόνο στον εαυτό σας.
• Θέστε όρια στον εαυτό σας και στους άλλους, μην κάνετε περισσότερα απ’ όσα μπορείτε.
• Μην αντιμετωπίσετε τον καρκίνο μαστού, μόνη – ζητήστε βοήθεια από έναν/ μία Breast Friend.
Κατάλογος ραντεβού
Για να έχουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα οι συναντήσεις σας με τον γιατρό σας, είναι χρήσιμο να έχετε μαζί σας τα εξής:
• Τον Breast Friend σας για να κάνει ερωτήσεις, να κρατά σημειώσεις και να σας παρέχει υποστήριξη.
• Ένα σημειωματάριο ή μαγνητόφωνο.
• Μία γραπτή λίστα με ερωτήσεις που θα κάνετε στον γιατρό σας.
• Το προσωπικό και οικογενειακό σας ιατρικό ιστορικό, για να ενημερώσετε τον γιατρό σας.
• Λεπτομέρειες για οποιαδήποτε φαρμακευτική αγωγή λαμβάνετε.
Τι να ρωτήσετε τον γιατρό σας
Θυμηθείτε να πάρετε μαζί σας στη συνάντηση στυλό και χαρτί, ώστε να μπορείτε να σημειώνετε τις απαντήσεις στις ερωτήσεις σας. Η παρουσία ενός άλλου ατόμου, που θα ακούει όσα λέει ο γιατρός, μπορεί να βοηθήσει σημαντικά:
Ο καρκίνος σας
— Σε ποιο στάδιο βρίσκεται ο καρκίνος μαστού μου;
— Τι τύπο καρκίνου μαστού έχω;
— Υπάρχει κάτι ιδιαίτερο σε σχέση με τον καρκίνο μου, το οποίο καθιστά την πρόγνωση του ευμενέστερη ή δυσμενέστερη;
Εξετάσεις
— Τι είδους εξετάσεις θα χρειαστεί να κάνω;
— Πότε θα γίνουν και πότε θα πάρω τα αποτελέσματα;
— Τι θα δείξουν;
— Υπάρχουν εξετάσεις για τη γενετική σύνθεση του καρκίνου μου;
Θεραπευτικές επιλογές για τον καρκίνο
— Ποια φάρμακα θα αντιμετωπίσουν καλύτερα τον καρκίνο μου;
— Για πόσο χρονικό διάστημα θα λαμβάνω θεραπεία, πόσο συχνά και πού;
— Πώς και πότε θα μπορέσω να δω, εάν η θεραπεία έχει πραγματικά αποτέλεσμα;
— Υπάρχουν ειδικοί νοσηλευτές για τον καρκίνο του μαστού στη μονάδα σας;
— Μπορώ να μιλήσω με κάποια άλλη ασθενή σας που έχει υποβληθεί σε αυτή τη θεραπευτική αγωγή;
— Πού μπορώ να απευθυνθώ για περισσότερες πληροφορίες;
Η θεραπεία σας για τον καρκίνο
— Για ποιες πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες θα πρέπει να είμαι προετοιμασμένη;
— Υπάρχουν θεραπευτικές αγωγές που μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των ανεπιθύμητων ενεργειών;
Καθημερινές δραστηριότητες
— Πώς θα επηρεάσει τη ζωή μου η θεραπευτική αγωγή;
— Θα είμαι σε θέση να εργάζομαι;
— Θα χρειαστώ κάποιον να με βοηθάει στο σπίτι;
— Υπάρχουν κάποιες δραστηριότητες που θα πρέπει να αποφεύγω κατά τη διάρκεια της χημειοθεραπείας μου;