Πώς να προλάβετε τις φθινοπωρινές λοιμώξεις
Οι μεταπτώσεις του καιρού, οι αλλαγές στην υγρασία και τη θερμοκρασία, η αύξηση του χρόνου παραμονής σε εσωτερικούς χώρους, αποτελούν τις ιδανικές συνθήκες για την αποτελεσματική εισβολή των παθογόνων στο ανθρώπινο σώμα. Τα βασικά μέτρα πρόληψης που δεν πρέπει να αμελούνται είναι τα εξής:
1. Μην αμελείτε το καλό και συχνό πλύσιμο χεριών. Κατά το πλύσιμο των χεριών να τα πλένετε με νερό και σαπούνι τουλάχιστον επί είκοσι δευτερόλεπτα, γιατί αυτός είναι ο ελάχιστος χρόνος που απαιτείται για να φονευτούν ιοί και μικρόβια. Κατά το πλύσιμο των χεριών, δεν πρέπει να αμελείτε τις πτυχές των δακτύλων και τις περιοχές ανάμεσα από τα δάχτυλα, τις περιοχές κάτω από τα νύχια, τους καρπούς, τη ραχιαία και παλαμιαία επιφάνεια των δακτύλων. Να αποφεύγετε να αγγίζετε με ακάθαρτα χέρια τα μάτια, τη μύτη και το στόμα σας, που αποτελούν τις κύριες πρώτες θέσεις πιθανού εποικισμού λοιμογόνων παραγόντων.
2. Διδάξτε στα παιδιά σας τώρα κατά την έναρξη της σχολικής χρονιάς βασικούς κανόνες υγιεινής: Να πλένουν επαρκώς τα χέρια τους με νερό και σαπούνι κατά τον τρόπο που προαναφέραμε, οπωσδήποτε στο τέλος του σχολικού διαλείμματος, μετά την αφόδευση και πριν το κολατσιό. Να μην αγγίζουν μάτια, μύτη και στόμα.
3. Να αερίζετε συχνά τους κλειστούς χώρους για να εκδιώκονται οι ιοί και τα μικρόβια. Να αποφεύγετε τη στενή επαφή με άτομα που έχουν συμπτώματα λοίμωξης αναπνευστικού. Να αποφεύγετε χώρους με συνωστισμό. Το ενεργητικό και παθητικό κάπνισμα (παραμονή σε χώρο καπνιζόντων) συνδέεται με πτώση της αμυντικής ικανότητας του σώματος και πρέπει να αποφεύγεται.
4. Να ενισχύσετε περαιτέρω το ανοσοποιητικό σας σύστημα κάνοντας μεσογειακή διατροφή, που χαρακτηρίζεται από άφθονη κατανάλωση φρούτων λαχανικών, συστηματική κατανάλωση οσπρίων, έξτρα παρθένου ελαιόλαδου, ψωμιού ολικής άλεσης, ψαριών, αποφυγή ζωικών λιπαρών. Να διατηρείτε καλή φυσική κατάσταση αποφεύγοντας την καθιστική ζωή. Η καλή φυσική κατάσταση διατηρεί σε ετοιμότητα τις αμυντικές εφεδρείες του σώματος.
5. Εάν είστε άνω των εξήντα ετών, πάσχετε από χρόνιο νόσημα, έρχεστε σε στενή επαφή με μωρά ή ηλικιωμένους ή καπνίζετε επί είκοσι έτη τουλάχιστον, ενδέχεται να χρειάζεστε ενισχυτικά εμβόλια.
Συνηθισμένα ιατρικά φθινοπωρινά προβλήματα
Εκτός από τα κρυολογήματα και τις κοινές λοιμώξεις, ορισμένα ιατρικά προβλήματα είναι συνήθη κατά το φθινόπωρο και παρουσιάζονται στα άτομα μετά την ολοκλήρωση των θερινών διακοπών. Ορισμένες φορές τα προβλήματα αυτά αποτελούν αμιγώς ψυχοσωματικές εκδηλώσεις που οφείλονται στην ρουτίνα της καθημερινότητας και στο συναισθηματικό στρες που τη συνοδεύει. Αρκετές φορές όμως τα προβλήματα αυτά οφείλονται σε παθογόνους παράγοντες που έδρασαν κατά τη διάρκεια των διακοπών και εκδηλώνονται ημέρες ή εβδομάδες μετά την επάνοδο. Τα ιατρικά προβλήματα που απασχολούν το κοινό μετά τις θερινές διακοπές είναι:
1. Η ατονία
Κακές συνήθειες διατροφής κατά τις διακοπές, όπως τυποποιημένη διατροφή φτωχή σε βιταμίνες και χρήσιμα ιχνοστοιχεία, είναι ιδιαίτερα συχνές. Κατά την επάνοδο, οι αυξημένες απαιτήσεις της καθημερινότητας κατά την ένταξη σε καθημερινούς έντονους οικογενειακούς ή εργασιακούς ρυθμούς σε συνδυασμό με ένα κακό διατροφικό status, έχει ως συνέπεια την εμφάνιση παρατεινόμενης κόπωσης και ατονίας. Στη φάση αυτή τα επίπεδα των βιταμινών και των ιχνοστοιχείων που παραγγέλλονται βάσει ενδείξεων κατά τη σωστή ιατρική εξέταση μπορεί να είναι χαμηλά και να απαιτηθεί ενίσχυση του οργανισμού με εξατομικευμένα διατροφικά προγράμματα ή ενισχυτικά φαρμακευτικά σκευάσματα.
2. Οι διαταραχές του βάρους
Η κακή ποιότητα του φαγητού, η αυξημένη πρόσληψη αλκοόλ, τα νυχτερινά γεύματα είναι σύμφωνα με μελέτες τα κύρια αίτια της αύξησης του βάρους που παρατηρείται συχνά κατά τις θερινές διακοπές. Η άμεση απώλεια των κιλών που πλεονάζουν είναι σημαντική, διότι το πλεονάζον βάρος που παγιώνεται σε βάθος χρόνου είναι πιο δύσκολο να χαθεί, ενώ σε πολλές περιπτώσεις αυτό συνοδεύεται με βλαπτικές μεταβολικές διαταραχές, όπως είναι η αύξηση του σακχάρου του αίματος, του ουρικού οξέως, της χοληστερόλης, της αρτηριακής πιέσεως.
3. Η διάρροια
Η διάρροια μετά το ταξίδι συνήθως οφείλεται σε λοιμώδη αίτια που έδρασαν κατά το ταξίδι, σε δυσανεξία στη λακτόζη ή στο σύνδρομο υπερευαισθησίας του εντέρου. Όταν τα συμπτώματα δεν αποκαθίστανται ταχέως, δεν ανταποκρίνονται σε απλούς διατροφικούς χειρισμούς ή συνοδεύονται από σοβαρές εκδηλώσεις (πυρετό, πτώση πίεσης, ακατάσχετη διάρροια, έμετοι), η σωστή ιατρική αξιολόγηση είναι αναγκαία.
4. Η αϋπνία
H μεταβολή στην ώρα, η αλλαγή του περιβάλλοντος, η επιστροφή στη ρουτίνα της καθημερινότητας, η αιφνίδια αλλαγή συνηθειών, η αύξηση της κατανάλωσης καφέ, είναι παράγοντες που επιδρούν δυσμενώς στον κύκλο ύπνου αφύπνισης κατά την επάνοδο. Ιδιαιτέρως στην περίπτωση αεροπορικών ταξιδιών μεταξύ διαφορετικών ζωνών η κακή ποιότητα ύπνου επιδεινώνεται, κατάσταση που μπορεί να εμμείνει επί πολλές εβδομάδες. Η αποφυγή στέρησης ύπνου κατά τις ημέρες που προηγούνται του ταξιδιού, ο ύπνος μικρής διάρκειας το απόγευμα πριν το πολύωρο ταξίδι, η σταθερότητα στις ώρες κατάκλισης αφύπνισης, η αποφυγή κατάχρησης αλκοόλ καφέ τοξικών ουσιών, ειδική διατροφή και φάρμακα βοηθούν τον ενδογενή κιρκαδιανό βηματοδότη να προσαρμοστεί στον νέο κύκλο ημέρας- νύχτας που υφίσταται κατά την αλλαγή των συνηθειών και των μεσημβρινών.