Μπορεί η Ελλάδα να συμβιβασθεί με πολιτική ανοικτών συνόρων στους πρόσφυγες και λαθρομετανάστες;
Οι συνέπειες από την εφαρμογή της πολιτικής των ανοικτών συνόρων, που επιτάσσει η Ευρωπαϊκή Οδηγία για το πολιτικό άσυλο, μετριάζονται σήμερα από τη σχετική αλλαγή πολιτικής εκ μέρους της Γερμανίας, που επιτρέπει την προώθηση προς τη Βόρεια Ευρώπη του μεγαλύτερου όγκου των προσφύγων και λαθρομεταναστών.
Το μήνυμα όμως της ακολουθούμενης πολιτικής ανοικτών συνόρων έχει φτάσει γρήγορα όχι μόνο στη Συρία και στο Ιράκ, απ’ όπου προέρχεται το μεγάλο κύμα των πραγματικών προσφύγων, αλλά και σ’ όλες τις γνωστές χώρες που εκπέμπουν ατέλειωτα κύματα λαθρομεταναστών. Δεν αναμένεται επομένως καμιά ύφεση στις πιέσεις που ασκούνται στα Ελληνικά νησιά του Αιγαίου.
Η Γερμανία, ως αντίβαρο στην αλλαγή πολιτικής που επιδεικνύει απέναντι στους πραγματικούς πρόσφυγες από τη Συρία και το Ιράκ, κατέστησε σαφές ότι θα σκληρύνει τη στάση της απέναντι στους οικονομικούς μετανάστες, που παρουσιάζονται καταχρηστικά ως πολιτικοί πρόσφυγες. Αναφέρθηκε κατ’ αρχήν στους μετανάστες από τα Δυτικά Βαλκάνια, που αντιπροσωπεύουν το ήμισυ περίπου των αιτητών πολιτικού ασύλου.
Ο προβληματισμός αυτός μεταφέρθηκε και στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η υπάρχουσα σήμερα πολιτική, ως αποτέλεσμα των διαφωνιών μεταξύ των χωρών-μελών, δεν έχει συνοχή, σαφήνεια και αποτελεσματικότητα. Η οδηγία για το Πολιτικό Άσυλο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι σαφώς ανεδαφική και προάγει αντί να αποτρέπει τη λαθρομετανάστευση και τη διάκριση μεταξύ λαθρομεταναστών και προσφύγων. Όλοι όσοι ενδιαφέρονται για μετανάστευση στην Ευρώπη επικαλούνται καταχρηστικά το πολιτικό άσυλο για να μπουν στην Ευρώπη, ελπίζοντας ότι τελικά δεν θα απελαθούν, ακόμη και αν αποδειχθεί, με τις απαιτητικές διαδικασίες που προβλέπει η Ευρωπαϊκή Οδηγία για το Άσυλο, ότι δεν είναι πραγματικοί πρόσφυγες από εμπόλεμες περιοχές. Πόσοι Πακιστανοί, Μπαγκλαντεσιανοί, Αλγερινοί, Μαροκινοί, Τυνήσιοι, Αφρικανοί απελάθησαν, π.χ., από την Ελλάδα ενώ αποδεδειγμένα δεν είναι πολιτικοί πρόσφυγες που προέρχονται από εμπόλεμες χώρες;
Η ανεπιφύλακτη εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για το Άσυλο, σε συνδυασμό με τη μερική παράκαμψη του Κανονισμού του Δουβλίνου ΙΙ και το άνοιγμα της Γερμανίας, πολλαπλασίασε τις μεταναστευτικές ροές και τις πιέσεις στις πύλες εισόδου στην Ευρώπη, που είναι η Ιταλία και η Ελλάδα. Η κατάσταση στην Ελλάδα περιπλέκεται από δύο παράγοντες, που τη διαχωρίζουν από την περίπτωση της Ιταλίας. Ο πρώτος είναι το γεγονός ότι βρίσκεται γεωγραφικά πάνω στη νοητή ευθεία που οδηγεί το σημερινό κύμα των πραγματικών προσφύγων από τη Συρία και το Ιράκ προς την Ευρώπη. Ο δεύτερος είναι το γεγονός ότι η γειτονική Τουρκία δεν συνεργάζεται ούτε με την Ελλάδα ούτε με την Ευρωπαϊκή Ένωση για τη διαχείριση του προβλήματος των Σύρων και Ιρακινών προσφύγων αλλά και γενικότερα των λαθρομεταναστών από την Ασία και την Αφρική. Αντιθέτως, φαίνεται πως η Τουρκία χρησιμοποιεί τη λαθρομετανάστευση ως όπλο κατά της Ελλάδος, αλλά σε μικρότερο βαθμό και κατά της Ευρώπης.
Η Τουρκία έχει καταστεί πραγματικός κόμβος της λαθρομεταναστεύσεως στην Ευρώπη, γιατί εκτός από τις ροές από την Ασία, για τις οποίες αποτελεί φυσική δίοδο, προσελκύει επίσης σημαντικό μέρος της λαθρομεταναστεύσεως από την Αφρική. Τη μεταφορά τους στα Ελληνικά νησιά αναλαμβάνουν, με την ανοχή και την υπόγεια συνεργασία των επισήμων αρχών, δίκτυα διακινητών και δουλεμπόρων. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η Άγκυρα επιδιώκει επίσης να απαλλαγεί από το βάρος των Σύρων προσφύγων που βρίσκονται στο έδαφός της, κοντά στα Τουρκο-Συριακά σύνορα.
Το ερώτημα που τίθεται για την Ελλάδα είναι αν μπορεί και πρέπει να συμβιβασθεί με μια τέτοια Ευρωπαϊκή πολιτική ανοικτών συνόρων, με πρόσχημα το πολιτικό άσυλο. Ήδη οι συνέπειες της πολιτικής αυτής είναι ολέθριες στα Ελληνικά νησιά. Η προσέλευση των προσφύγων και λαθρομεταναστών έχει πάρει χαρακτήρα ανεξέλεγκτης εισβολής, από τη Λήμνο και τη Λέσβο μέχρι το Αγαθονήσι, το Φαρμακονήσι και την Κω.
Δεν διεμβολίζει την άμυνα του Αιγαίου η ανεξέλεγκτη αυτή εισβολή προσφύγων και λαθρομεταναστών; Ποιο αίσθημα εθνικής ασφάλειας εμπεδώνεται στους κατοίκους των νησιών, όταν βλέπουν κάθε μέρα να αποβιβάζονται στις ακτές τους και στα λιμάνια τους χιλιάδες ξένοι, προωθούμενοι από τις Τουρκικές ακτές από Τούρκους διακινητές; Ποιο αίσθημα οικονομικής ασφάλειας και οικονομικού μέλλοντος εμπεδώνεται στους κατοίκους, όταν βλέπουν να απειλείται από την άτακτη αυτή εισβολή ο τουρισμός και η οικονομική και κοινωνική ζωή των νησιών;
Η κατάσταση αυτή, όχι άλλωστε μόνο για τα νησιά, αλλά για ολόκληρη τη χώρα, δεν μπορεί να συνεχισθεί. Η Ελλάδα πρέπει να θέσει επιτακτικά και να συνδέσει μ’ αυτό την εφαρμογή εκ μέρους της της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για το Άσυλο, την ισομερή κατανομή των προσφύγων.
Κατά δεύτερο λόγο, πρέπει να θέσει επιτακτικά ως Ευρωπαϊκό πρόβλημα το θέμα των οικονομικών μεταναστών και το τι γίνεται μ’ αυτούς, γιατί σε ό,τι αφορά τους μη πρόσφυγες ισχύει πλήρως ο Κανονισμός του Δουβλίνου ΙΙ. Κατά τρίτο λόγο, πρέπει να θέσει το θέμα του ρόλου της Τουρκίας και να ζητήσει διαπραγματεύσεις της Ευρώπης με την Άγκυρα για την ανάσχεση των λαθρομεταναστών και τη διαλογή των πολιτικών προσφύγων στο έδαφός της.
Σε διαφορετική περίπτωση, η Ελλάδα πρέπει να επιφυλαχθεί σε ό,τι αφορά την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για το Άσυλο, που καταλήγει σε ανοικτά σύνορα. Προτεραιότητα της Ελλάδος είναι η εθνική της ασφάλεια. Η Άγκυρα έκανε ακόμη ένα βήμα, πριν από λίγες μέρες, στις αμφισβητήσεις και αξιώσεις της. Παρουσίασε ως δήθεν κατεχόμενα από την Ελλάδα 16 «Τουρκικά» νησιά στο Αιγαίο. Η Ελλάδα δεν μπορεί να υποτιμά την απειλή που αντιμετωπίζει στο Αιγαίο και να πρωτοπορεί σε Ευρωπαϊκές πολιτικές που θέτουν σε κίνδυνο την ίδια την ασφάλειά της.