Η μεγάλη απόδραση

Σήμερα, που πολλά κιτάπια ιστορίας βγαίνουν από τα «χρονοντούλαπα» και προσφέρουν στο ευρύ κοινό γνώση του παρελθόντος, είτε με τηλεοπτικά ντοκιμαντέρ από «επίκαιρα» και εφημερίδες εκείνης της εποχής είτε με βιβλία τεκμηριωμένα από τις «αναμνήσεις» και τα αρχεία των τότε πρωταγωνιστών, εικόνες και αφηγήσεις «ζωντανεύουν» τις φοβερές εκείνες ημέρες, για τις οποίες οι νεότεροι μόνον μέσες-άκρες γνωρίζουν, αλλά με μεγάλο ενδιαφέρον παρακολουθούν. Μέσα στο κλίμα αυτό θεωρούμε πως ίσως αξίζει τον κόπο να εξιστορήσουμε σήμερα μια «απίθανη» στρατιωτική επιχείρηση που έγινε κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου και που η εκτέλεσή της ανήκει στη σφαίρα εκείνων που πρακτικά είναι «αδύνατον να συμβούν». Πρόκειται για την απαγωγή και την απελευθέρωση από τους Γερμανούς του Μπενίτο Μουσολίνι, ο οποίος βρέθηκε εκτός εξουσίας, συνελήφθη και κρατούνταν δέσμιος.

Τα γεγονότα συνέβησαν ως εξής: Ο Μουσολίνι ήταν κρατούμενος των ιταλικών αστυνομικών αρχών. Είχε συλληφθεί μέσα στα Ανάκτορα από τους καραμπινιέρους με διαταγή του ιταλού βασιλέως Βίκτωρος Εμμανουήλ, όταν προσήλθε και υπέβαλε την παραίτησή του από την πρωθυπουργία. Ήταν η στιγμή που η Ιταλία κλονιζόταν από τις αλλεπάλληλες ήττες μέσα στο έδαφός της. Οι Αμερικάνοι προελαύνανε στον Νότο και η στρατιωτική ηγεσία ήταν έτοιμη να συνθηκολογήσει, όπως και έπραξε… Οι φίλοι και συνεταίροι του στον Άξονα Γερμανοί, που μυρίστηκαν τα βρώμικα σχέδιά του, προετοιμάστηκαν καταλλήλως. Μόλις ο Βίκτωρ Εμμανουήλ ανήγγειλε την παραίτηση του Ντούτσε, τον οποίον είχε ήδη απαρνηθεί και το «μεγάλο φασιστικό συμβούλιο», δηλαδή οι «Μελανοχιτώνες πραιτοριανοί του», και τον σχηματισμό κυβερνήσεως υπό τον στρατάρχη Μπαντόλιο, που συνθηκολόγησε με τους Αγγλοαμερικάνους, οι Γερμανοί αντέδρασαν αστραπιαία και κατέλαβαν στρατιωτικά τη Βόρεια Ιταλία. Αυστηρά κρατούμενος και σε πλήρη απομόνωση ο Μουσολίνι, σαν ένας κοινός και ασήμαντος δεσμώτης, ο άνθρωπος που ονειρευόταν τη νεκρανάσταση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και τον εαυτό του Καίσαρα στο Imperio Romano. Δέσμιο τον πολεμοχαρή Ντούτσε, που απειλούσε θεούς και δαίμονες και που από το 1922 διαφέντευαν αυτός και η φαμίλια του την Ιταλία, τον είχε τώρα και τον έσερνε «από χωρίου εις χωρίον» η ιταλική αστυνομία για λόγους ασφαλείας. Για τη ζωή του ενδιαφερόταν ο Μπαντόλιο, φοβούμενος μην ηρωοποιηθεί εάν τον «φάνε» και δημιουργήσουν προβλήματα οι οπαδοί του. Κυρίως όμως φοβόταν τις αντιδράσεις των Γερμανών και έτσι με απόλυτη μυστικότητα άλλαζαν τόπους παραμονής σχεδόν καθημερινά… Και σε νησιά και σε ξερονήσια τον μετέφεραν, μέχρι που κατέληξαν σε έναν ασφαλή και απρόσιτο τόπο, το όρος Gran Sasso. Το Gran Sasso είναι ένα από τα πιο υψηλά και δυσπρόσιτα βουνά της οροσειράς των Απέννινων στην Κεντρική Ιταλία. Στην κορυφή του, που περιβάλλεται από φαράγγια, υπήρχε μονάχα ένα «καταφύγιο» για τους ορειβάτες και ο μόνος τρόπος για να φτάσει κάποιος εκεί ήταν ένα τελεφερίκ, που λειτουργούσε κατά περίσταση.

Καμιά οδική πρόσβαση δεν υπήρχε σε κανένα σημείο του βουνού, ούτε καν με μονοπάτια. Εκεί τον έστειλαν οι αρχές να… καλογερέψει και είχανε το κεφάλι τους ήσυχο πως ούτε χίλιοι διάολοι μπορούσαν να τον πλησιάσουν εκεί πάνω. Λυσσομανούσαν όμως οι Γερμανοί, που ανακάλυψαν τον τόπο απομόνωσής του και ψάχνανε να βρούνε τρόπο για να τον απελευθερώσουν. Μελετούν όλες τις δυνατότητες, αλλά καμιά περίπτωση επιτυχίας δεν βλέπουν. Το άγριο και απρόσιτο βουνό δεν προσφέρεται για απαγωγές. Και εδώ αρχίζει το «αδύνατον» του εγχειρήματος αλλά και ο άθλος: Το πρωί της 13ης Σεπτεμβρίου 1943 μερικά ερασιτεχνικά αεροπλάνα Storch, δηλαδή «πελαργοί», από εκείνα που χρησιμοποιεί ο στρατός για κατοπτεύσεις, υπερίπτανται του Gran Sasso και ρίχνουν μια μικρή ομάδα αλεξιπτωτιστών που αιφνιδιάζει και αφοπλίζει την αστυνομική φρουρά. Την ίδια στιγμή, ένα Storch, που πιλοτάρει ο ίδιος ο επικεφαλής και εμπνευστής του σχεδίου απόδρασης, συνταγματάρχης Ότο Σκορτσένι, προσγειώνεται στην άκρη του γκρεμού. Αρπάζει και στριμώχνει, όπως όπως, μέσα στο διθέσιο αεροπλανάκι τον Μουσολίνι, που τυλιγμένος στο μαύρο του παλτό τρέμει από τον φόβο του, καθώς αντιλαμβάνεται πως το αδιαχώρητο δημιουργείται από έναν τρίτο συνεπιβάτη, έναν αλεξιπτωτιστή επιφορτισμένον με την ασφάλειά του, που θα πετάξει μαζί τους… Όντας πιλότος και ο ίδιος καταλαβαίνει πως «ούτε διαβασμένο γράμμα δεν στέλνεις…».

Απογειώνεται ο Σκορτσένι και αποβιβάζει σώο, αβλαβή και ελεύθερο τον Ντούτσε στη Βιέννη. Αγκαλιάζει και φιλά τον… αδελφό Αδόλφο. Τον σωτήρα του…


Σχολιάστε εδώ