Το γκρέμισμα των ειδώλων
Ο Τσίπρας θα κερδίσει και αυτήν την εκλογική μάχη, επειδή απεδείχθη ο καλύτερος «διαχειριστής» και –αναμφισβήτητα– είναι έντιμος. Εφόσον, όμως, κινείται μέσα στην υπάρχουσα «ευρωπαϊκή λογική», δεν μπορεί να εφαρμόσει καμία «αλλαγή». Και παρουσιάζεται το εξής παράδοξο: Θα είναι νικητής ο Τσίπρας, αλλά εξ αφορμής της ευρωπαϊκής δικτατορίας, διακυβεύεται το μέλλον της Αριστεράς. Όσο για το ΚΚΕ, η κούφια –ξύλινη– συνθηματολογία του ακούγεται σαν κακότεχνα κονσερβοποιημένος ήχος περαστικής λατέρνας.
Για πρώτη φορά στην Ιστορία μας, η Αριστερά βρέθηκε στην κυβέρνηση, αλλά αντιμετωπίζει μια πρωτόγνωρη κατάσταση. Ο καπιταλισμός, με εκφραστή τη Γερμανία, εξαπέλυσε έναν οικονομικό πόλεμο και έχει υποδουλώσει τις χώρες του Νότου. Επομένως, αυτή η παράταξη καλείται να αντιμετωπίσει το Δ’ Ράιχ, όχι με τα όπλα, όπως συνέβη στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά με οικονομική πολιτική, κάτι για το οποίο ήταν ανέτοιμη. Ο Στάλιν, μέσα στα τόσα αρνητικά του, είχε πει μια σωστή κουβέντα. Στο έργο του «Οι ανεπάρκειες στην κομματική δουλειά» (1938) επεσήμαινε: «Δεν επιτρέπεται να ξεχωρίζεται η πολιτική από την οικονομία. Δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από την οικονομία, το ίδιο όπως δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από την πολιτική. Η πολιτική και η οικονομία είναι αξεχώριστες. Υπάρχουν μαζί και δρουν μαζί…». Ο ΣΥΡΙΖΑ, παρά την καλή του διάθεση, δεν αντελήφθη τι ακριβώς σήμαινε αυτό, ειδικά κάτω από τις παρούσες συνθήκες. Δεν κατάλαβε, δηλαδή, ότι για να αντιμετωπίσεις τις δυνάμεις κατοχής της Γερμανίας έπρεπε να έχεις από καιρό μελετήσει και σχεδιάσει άλλη οικονομική πολιτική εκτός ευρώ και Ευρωζώνης, την οποία να μπορείς να εφαρμόσεις και με αυτόν τον τρόπο να εκβιάσεις τους εκβιαστές. Ο Αλέξης Τσίπρας, με τόσα ηγετικά χαρίσματα, ίσως δεν γνώριζε ότι ο μεγάλος εχθρός που είχε να αντιμετωπίσει, ο υπερφίαλος αλαζόνας Σόιμπλε, ήταν αυτός που διέλυσε την οικονομία της Ανατολικής Γερμανίας και την κατέστρεψε χάριν του παγκόσμιου καπιταλισμού και την εκπλήρωση των ονείρων του Χίτλερ. Ήταν επομένως ποτέ δυνατόν να λυπηθεί την Ελλάδα ο Σόιμπλε, όταν κατεδάφισε τη μισή Γερμανία επειδή ήταν έξω από την εμβέλεια του καπιταλισμού, ως κομμουνιστικό κράτος; Για να φθάσει όμως εκεί, έπρεπε προηγουμένως να ανατραπεί ο ανατολικός κόσμος. Σ’ αυτή τη συνωμοσία μετείχαν η Αμερική, η Βόννη και το καθεστώς Γκορμπατσόφ (με τον μέθυσο Γιέλτσιν) στη Ρωσία. Δεν πρόκειται για προσωπικές εικασίες, αλλά για ιστορική μαρτυρία του άλλοτε ηγέτη της Λαοκρατικής Γερμανίας, του Έριχ Χόνεκερ, τον οποίο οι Δυτικοί συνέλαβαν και φυλάκισαν αν και ήταν βαριά άρρωστος. Στις «σημειώσεις» που έγραψε κρατούμενος ο Χόνεκερ προέβη σε συνταρακτικές αποκαλύψεις. Μεταξύ πολλών άλλων, ο Χόνεκερ γράφει: «Για λόγους κέρδους και καπιταλιστικού συναγωνισμού οργανώθηκε συνειδητά η καταστροφή της Γερμανικής Λαοκρατικής Δημοκρατίας, η εσκεμμένη κατάρρευση της αγοράς». Αναφέρει τις επαφές Ουάσινγκτον και Γκορμπατσόφ (κατάντησε αυτός ο ρώσος ηγέτης να διαφημίζει πίτσες στην αμερικανική τηλεόραση) και την απόφασή τους, σε συνεργασία με τη Βόννη, να υλοποιήσουν την υπέρβαση της ύπαρξης δύο γερμανικών κρατών ως το «πολιτικό καθήκον» και προϋπόθεση για την «οικοδόμηση του ευρωπαϊκού σπιτιού». Έγραφε ο Χόνεκερ: «Ο λογαριασμός εξοφλήθηκε, το δρομολόγιο για το ευρωπαϊκό σπίτι είναι έτοιμο. Αν δεν υπάρξουν ρήγματα στη σιδηροτροχιά, το τρένο θα φτάσει σύμφωνα με τη βούληση της Δυτικής Γερμανίας σε μια ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ. Τώρα, αν θα φθάσει σε μια γερμανική Ευρώπη ή σε μια ευρωπαϊκή Γερμανία, είναι ως προς το τελικό αποτέλεσμα το ίδιο». Και αναφέρει προσωπικά τον Σόιμπλε στην ομάδα εκείνων που πρωτοστάτησαν στην καταστροφή της Ανατολικής Γερμανίας. Ο ανάπηρος δικτάτορας μετέβαλε την Ελλάδα σε γερμανική αποικία. Λυμαίνονται τα πάντα στη χώρα μας. Ο μοχθηρός γερμανός υπουργός θέλησε να ξεμπλέξει οριστικά με την «ατίθαση» Αριστερά και να εκδικηθεί τον απείθαρχο Τσίπρα. Τον έφερε λοιπόν στο σημείο να αποδεχθεί όλα τα δολοφονικά οικονομικά μέτρα, τα οποία καταδίκαζε και υποσχόταν να καταργήσει, και τον υποχρέωσε να ψηφίσει τρίτο ολέθριο Μνημόνιο και «προαπαιτούμενα». Τον κατεδαφίζει ιδεολογικά. Από εκεί που ο γερμανικός Τύπος τον καθύβριζε και η καγκελαρία τον θεωρούσε ως υπ’ αριθμόν ένα εχθρό της, τώρα τον εκθειάζουν ως συνετό και ο Σόιμπλε δείχνει κατανόηση για τον έλληνα ηγέτη, που «κατάλαβε ότι όσα έλεγε προεκλογικά ήταν ανεδαφικά». Ο Τσίπρας μέμφεται τους «αντάρτες» πρώην συνεργάτες του λέγοντας: «Ο Λαφαζάνης και η Ζωή Κωνσταντοπούλου ταυτίστηκαν με τους ξένους, που θέλουν να ξεμπερδέψουν με την κυβέρνηση…». Μήπως τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι; Μήπως, δηλαδή, οι ξένοι ξεμπέρδεψαν ήδη με την κυβέρνηση, αφού ψηφίζει όλα τα αισχρά Μνημόνια; Τι να την κάνει το Βερολίνο τη Νέα Δημοκρατία και την αρχηγίνα Φώφη όταν κάνει τη δουλειά του με αριστερό σχήμα, χωρίς αντιδράσεις δυναμικές από τον λαό; Εύλογο το ερώτημα του πρώην πρωθυπουργού: «Έχετε καμιά άλλη λύση;». Ο Αλέξης Τσίπρας είχε δηλώσει με έμφαση ότι δεν είναι πρωθυπουργός παντός καιρού. Θα μπορούσε λοιπόν να πει στον λαό: «Εγώ αγωνίσθηκα, τόσα μπόρεσα, αλλά αυτά τα μέτρα που μας ζητούν δεν τα ψηφίζω και παραιτούμαι! Ας έλθει μια μνημονιακή κυβέρνηση να τα εφαρμόσει…». Θα ανέβαινε έτσι το κύρος του, θα κρατούσε το κόμμα του ενωμένο και τότε θα πήγαινε σε εκλογές, αλλά με άλλο πρόγραμμα. Αυτό που αναζητούμε είναι μια προοπτική εξόδου από το γερμανικό γκέτο. Για ένα τέτοιο πρόγραμμα δεν χρειαζόταν να χρυσοπληρώνει ο Βαρουφάκης αετονύχηδες, υπόπτους ξένους συμβούλους. Υπάρχουν διακεκριμένοι έλληνες οικονομολόγοι που θα του παρείχαν τις υπηρεσίες τους δωρεάν. Τα περιθώρια αισιοδοξίας στενεύουν. Με την «προσαρμογή» της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, φοβούμαι ότι το «όνειρο της Αριστεράς» -για να θυμηθώ τους στίχους του Τάσου Λειβαδίτη- «διαλύεται σαν τα τραγούδια της γιορτής στην ξαφνική βροχή…». Η «γιορτή της Αριστεράς» διαλύεται με τη μνημονιακή καταιγίδα. Αυτή η παράταξη κατόρθωσε από τα χαμηλά ποσοστά να φθάσει στην κορυφή. Και ο Αλέξης Τσίπρας υπήρξε ο πρωταγωνιστής σ’ αυτό το επίτευγμα. Τώρα, όμως, με τα λάθη και τις παγίδες που μας έστησαν, άρχισε ο κατήφορος. Ελπίζω να μην επαληθευτεί η ρήση του Νίκου Ζαχαριάδη: «Η λογική του κατήφορου είναι ο πάτος». Μόλις έγινε η Μεταπολίτευση, ο γέρος Καραμανλής κάλεσε τον Ηλία Ηλιού να μετάσχει στην κυβέρνηση εθνικής ενότητας. Εκείνος αρνήθηκε ευγενικά, όχι επειδή εκείνη η κυβέρνηση δεν ήταν καλή, άλλωστε αναγνώριζε τη συμβολή του Καραμανλή στην επαναφορά της δημοκρατίας, αλλά ο Ηλιού, ως ηγέτης της Αριστεράς, δεν μπορούσε να γίνει υπουργός σε μια κυβέρνηση στην οποία ήθελε να ασκεί καλόπιστα κριτική. Τώρα, μια ολόκληρη κυβέρνηση της Αριστεράς εγκλωβίσθηκε μέσα σε τείχη ενός ανελέητου καπιταλιστικού «στρατοπέδου συγκεντρώσεως». Δεν της αφήνουν περιθώρια να ανασάνει από το βάρος των δεσμών. Της αφαιρούν ακόμα και το δικαίωμα της κριτικής και της διαμαρτυρίας. Επειδή ο ΣΥΡΙΖΑ είναι νεοπαγής πολιτικός σχηματισμός, συγχωρείται να έχει ελλιπή ιστορική μνήμη. Διαφορετικά θα γνώριζε τι έγινε στη Γαλλία το 1972. Τότε, όταν υπήρχε ακόμα σοσιαλιστικό κόμμα με τον Μιτεράν (προτού μεταλλαχθεί) και κομμουνιστικό με τον Ζορζ Μαρσέ (προτού εξαερωθεί), μαζί και οι Ριζοσπάστες, έφτιαξαν κοινό πρόγραμμα, ανώτερο μάλιστα εκείνου του Λαϊκού Μετώπου του 1936. Διότι δεν περιοριζόταν σε μια γενική διακήρυξη αρχών, αλλά προχωρούσε σε ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ μέτρα με δημοκρατική κατεύθυνση, ώστε να απολαύσουν οι εργαζόμενοι τους καρπούς της μεγάλης κοινωνικής μεταβολής. Αυτό το πρόγραμμα, που είχε τυπωθεί και στα ελληνικά, έγινε λάβαρο για όλους τους λαούς του Νότου. Ο άγριος καπιταλισμός αντέδρασε βίαια. Το σοσιαλιστικό κόμμα έγινε αγνώριστο, το κομμουνιστικό συρρικνώθηκε, και το φιλόδοξο φιλολαϊκό πρόγραμμα κουρελιάστηκε. Στη χώρα μας, τώρα, γκρεμίζεται το είδωλο ενός κόμματος. Το κακό, όμως, δεν σταματάει εκεί, διότι καταρρέει και μια ιδεολογία. Ο νουνεχής πρόεδρος της ΕΔΑ, ο Γιάννης Πασαλίδης, που ποτέ του δεν ήταν Σταλινικός, εντούτοις, μετά το 20ό Συνέδριο, όταν «αποκαθηλώθηκε» ο Σταλινισμός, είπε προφητικά: «Τώρα γκρεμίζουν τα είδωλα. Αύριο, όμως, θα γκρεμιστεί η θρησκεία…».
Τώρα καταρρέει η αίγλη του ΣΥΡΙΖΑ. Μαζί της, όμως, θα καταρρεύσει και η Αριστερά.