«Συνιστώσες» κι επανάσταση…

Η δημιουργία της ΕΔΑ ήταν ιδέα και επίτευγμα του ιστορικού ηγέτη Γιάννη Πασαλίδη, που μαζί με τον εξαίρετο νομικό Σταύρο Ηλιόπουλο είχαν ήδη δικό τους Σοσιαλιστικό Κόμμα. Η ΕΔΑ ιδρύθηκε το 1951 ως πολιτικός συνασπισμός ομάδων και κινήσεων και περιέλαβε στους κόλπους της λαϊκές δυνάμεις οι οποίες είχαν πάρει μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Η ίδρυσή της υπαγορεύθηκε από την ανάγκη συγκεντρώσεως των λαϊκών δυνάμεων του προοδευτικού κινήματος για την αντιμετώπιση ανωμάλων και σκληρών συνθηκών που είχαν προκύψει μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου. Είχε και η ΕΔΑ τότε «συνιστώσες». Επρόκειτο για μικρά αλλά σοβαρά αριστερά κόμματα, όπως το Σοσιαλιστικό των Πασαλίδη – Ηλιόπουλου, το Δημοκρατικό Ριζοσπαστικό του Μιχάλη Κύρκου, οι Αριστεροί Φιλελεύθεροι των Γρηγοριάδη – Χατζήμπεη, το Αγροτικό του Κ. Γαβριηλίδη και μια ομάδα στελεχών του Σοφιανόπουλου. Υπήρχε και μια ολέθρια «συνιστώσα» που την κατηύθυνε απευθείας το ΚΚΕ από τις ανατολικές χώρες. Είχαμε λοιπόν και τότε διαφωνίες και αποχωρήσεις εξαιτίας της επιρροής που ήθελε να ασκεί στη δράση αυτού του φορέα το ΚΚΕ. Ο Πασαλίδης με μεγάλες προσπάθειες προσπάθησε να διατηρήσει ισορροπίες και χάρις σ’ αυτόν κυρίως, το 1958, η ΕΔΑ έγινε αξιωματική αντιπολίτευση, γεγονός που θορύβησε το κατεστημένο. Η επιτυχία της ενόχλησε το ΚΚΕ και μέχρι σήμερα δεν παραδέχεται την αυτόνομη ιστορία της ΕΔΑ, αλλά τη θεωρεί… «παρένθεση» προσωρινή στην πορεία του κομμουνιστικού κινήματος, κάτι τελείως ψευδές.

Η «συνιστώσα» που λίγο έλειψε να διαλύσει την ΕΔΑ στα πρώτα κιόλας βήματά της λεγόταν Δημοκρατικός Συναγερμός. Κατευθυνόταν από το ΚΚΕ και ήθελε να «καπελώσει» τις άλλες ομάδες. Εξαιτίας αυτής της τακτικής, το ΣΚ-ΕΛΔ των Σβώλου – Τσιριμώκου αρνήθηκε να συμμετάσχει στην ΕΔΑ και επιδίωξε συνεργασία με τον Πλαστήρα και την ΕΠΕΚ. Με την τακτική του Δημοκρατικού Συναγερμού διαφώνησαν και μέλη του, όπως ο Μιχάλης Κύρκος και ο Μήτσος Μαριόλης, οι οποίοι όμως τελικά συνεργάσθηκαν με την ΕΔΑ. Αργότερα, τόσο ο Μιχάλης Κύρκος όσο και ο Σταύρος Ηλιόπουλος θα διαφωνούσαν ριζικά με τη «συνιστώσα» του ΚΚΕ και θα αποχωρούσαν προσωρινά. Το ΚΚΕ έφθασε στο σημείο να κατασκευάσει άλλο σχήμα, τον Ενιαίο Λαϊκό Αγώνα, για να εκβιάσει την ΕΔΑ. Και μόνο με τη διπλωματικότητα και την ψυχραιμία του Πασαλίδη επικράτησαν ισορροπίες.

Το δεύτερο και τελευταίο κεφάλαιο της ιστορίας της ΕΔΑ καταγράφεται μετά τη Μεταπολίτευση. Είχε προηγηθεί το 1968 η διάσπαση του ΚΚΕ και η άγρια διαμάχη μεταξύ ΚΚΕ Εξωτερικού και ΚΚΕ Εσωτερικού. Το 1974, το ΚΚΕ και το άλλο του Εσωτερικού μαγνήτισαν τις αριστερές μάζες. Και τον Αύγουστο του ιδίου έτους αιφνιδίως αναγγέλθηκε ότι «Η ΕΔΑ ξαναζεί»! Το νέο ξεκίνημα όμως έγινε στραβά. Όπως σωστά παρατηρούσε ο Σταύρος Ηλιόπουλος, «Η ΕΔΑ, ως κόμμα αυτόνομο, υπονομεύθηκε από την πρώτη κιόλας εμφάνισή της μετά την κατάρρευση της δικτατορίας. Εκήρυξαν αφύσικα την επαναλειτουργία της τα μέλη της ηγεσίας και ο Γενικός Γραμματέας ενός… άλλου κόμματος, του ΚΚΕ Εσωτερικού!». Έτσι υπήρχε κοινή Κοινοβουλευτική Ομάδα, όπου βουλευτής του Εσωτερικού, ο Λεωνίδας Κύρκος, ήταν συγχρόνως και κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΕΔΑ και μιλούσε εξ ονόματός της! Η σύγχυση αυτή προκάλεσε αντιδράσεις. Και τον Γενάρη του 1975 ο Ηλίας Ηλιού κήρυξε την αυτονομία της ΕΔΑ. Κάναμε αυτήν την ιστορική διαδρομή με στόχο να βοηθήσουμε τον Αλέξη Τσίπρα στις αποφάσεις του για το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ. Για να πας μπροστά πρέπει να κοιτάς προς τα πίσω!

Οι πολλές «συνιστώσες» δεν ωφελούν πάντοτε. Έχω τη γνώμη ότι ο Τσίπρας θα πρέπει να ιδρύσει μια νέα ΕΔΑ, όπως την ήθελαν ο Σταύρος Ηλιόπουλος και ο Ηλιού. Πρέπει να δούμε όμως με τόλμη τις πρωτόγνωρες συνθήκες που βιώνουμε μέσα στην Κατοχή του Δ’ γερμανικού Ράιχ. Κατ’ αρχάς, κανείς δεν μπορεί να υποβαθμίσει τον αγώνα του Τσίπρα αλλά και του Βαρουφάκη (παρά τα όσα του καταλογίζουν) στην προσπάθεια να αλλάξουν την καπιταλιστική γερμανοευρωπαϊκή ένωση. Το κύμα της αμφισβήτησης αυτού του δικτατορικού εκτρώματος δεν γυρίζει πίσω.

Οι λαοί του Νότου, που στενάζουν, ξεσηκώνονται ανεμίζοντας ελληνικές σημαίες. Οι ευρωλάγνοι έχουν βάλει στο στόχαστρο τη Ζωή Κωνσταντοπούλου. Τους ενοχλεί διότι λέει καθαρά και ξάστερα την αλήθεια. Ενοχλήθηκαν αυτοί που θέλουν να δώσουν «καλή εικόνα» στους νεοαποικιοκράτες επειδή η πρόεδρος της Βουλής διετύπωσε «μομφή προς εκείνους που απεργάζονταν την κατάλυση της Δημοκρατίας σ’ αυτή τη χώρα». Άδικο έχει; Όταν μας εκβιάζουν κατά τον πλέον ωμό και κυνικό τρόπο να ψηφίσουμε δυσβάσταχτα – παράλογα μέτρα, με την απειλή ότι θα μας κλείσουν τις τράπεζες, αυτό δεν αποτελεί κατάλυση της λαϊκής κυριαρχίας; Όταν οι βουλευτές ψηφίζουν κάτω από αισχρό εκβιασμό, υπάρχει πλέον Δημοκρατία; Υπάρχει Δημοκρατία όταν διαφεντεύει το μέλλον μας η Ρουμάνα κυρία Ντέλια «Δρακουλέσκου», που κατέβηκε από τον Πύργο των Καρπαθίων μαζί με τα άλλα βαμπίρ της για να πιουν το αίμα μας μέχρι τελευταία σταγόνα; Και τι νόημα είχαν οι εκδηλώσεις για τα 41 χρόνια από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, όταν το πολίτευμα αυτό έχει καταλυθεί εκ νέου;

Οι ευρωπαίοι Εσατζήδες είναι εξίσου μισητοί με τους παλιούς βασανιστές. Το πρόβλημα για τον κ. Τσίπρα δεν είναι οι «συνιστώσες», αλλά η παγίδα που του στήνουν οι εταίροι. Αναφερθήκαμε στις παλιές συνιστώσες και διασπάσεις της Αριστεράς. Αλλά η ΕΔΑ τότε είχε σταθερή πολιτική που δεν επηρεαζόταν από τους ξένους. Εδώ η κυβέρνηση ρυμουλκείται εντέχνως από την ευρωπαϊκή αρμάδα στα ανοιχτά βρώμικα νερά του καπιταλισμού. Το θέμα δεν είναι να παραμείνει ο ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία, πολτοποιημένος μέσα στην ευρωπαϊκή προοπτική των κομμάτων της αντιπολίτευσης, που πάσχουν από ευρωλαγνεία. Ο λαός απαιτεί να μην αναιρέσει τα παλιά του όνειρα ο Τσίπρας και να μην παγιδευτεί μέσα στο ευρωπαϊκό «πλυντήριο» σε θανάσιμη περίπτυξη με τους ευνοουμένους του Σόιμπλε. «Ρούχα μαζί που τα έπλυναν κι έχουνε γίνει ροζ», όπως λέει και το τραγούδι. Καλύτερα η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ να μείνει ως «αριστερή παρένθεση», που θα συμβολίζει την «άνοιξη» μέσα στη γερμανοευρωπαϊκή κατοχή, παρά να αφομοιωθεί από το «σύστημα» και να «ξεβάψει» ιδεολογικά.
Στις 4 Οκτωβρίου η Πορτογαλία θα βαδίσει στις κάλπες. Όλοι ελπίζουμε σε μια νίκη της Αριστεράς. Και όλοι περιμένουμε να φανεί κάποιος νέος Οτέλο Ντε Καρβάλιο και μια καινούργια «επανάσταση των γαρυφάλλων», για να γκρεμίσουμε τη γερμανοευρωπαϊκή δικτατορία.