Παίζει με τη φωτιά ο Ερντογάν
Την ίδια στιγμή στο εσωτερικό της Τουρκίας υπήρξε κύμα συλλήψεων με 1.300 περίπου τούρκους πολίτες να οδηγούνται στα αστυνομικά τμήματα. Από αυτούς μόλις 137 ήταν ύποπτοι για συνεργασία με τους τζιχαντιστές, ενώ 847 ήταν στελέχη του ΡΚΚ.
Τέλος, ο τούρκος Πρόεδρος ζήτησε την άρση της ασυλίας των βουλευτών του κουρδικού HDP, ώστε να τους ασκηθούν διώξεις για συνεργασία με το ΡΚΚ και ο επικεφαλής Εισαγγελέας στο Ντιγιαρμπακίρ ξεκίνησε έρευνα κατά του ηγέτη του HDP, του δημοφιλούς Σελαχετίν Ντεμιρτάς, κατηγορώντας τον ότι στη διάρκεια των ταραχών, που ξέσπασαν πέρυσι στη ΝΑ Τουρκία για τα γεγονότα του Κομπανέ, οργάνωσε και εξόπλισε διαδηλωτές.
Πούλησαν οι Αμερικανοί τους Κούρδους;
Σε έναν λογικό παρατηρητή φαίνεται τουλάχιστον ακατανόητο να βομβαρδίζονται, με τη συναίνεση των Αμερικανών, των Ευρωπαίων, του ΝΑΤΟ και των συνολικά 60 χωρών που μετέχουν στον συνασπισμό κατά του ισλαμικού κράτους, οι δυνάμεις εκείνες που το προηγούμενο καλοκαίρι ήταν οι μόνες που κατάφεραν να ανακόψουν το κύμα του Ισλαμικού Κράτους που σάρωνε το βόρειο Ιράκ. Όταν ακόμη και οι περιβόητοι πεσμέργκα αποδείχθηκαν ανεπαρκείς και κινδύνευε όχι μόνο το Κιρκούκ, αλλά ακόμη και η ίδια η πρωτεύουσα των κούρδων του Βορείου Ιράκ, Ερμπίλ, και χιλιάδες κούρδοι Γιεζίντι περίμεναν πολιορκούμενοι στο όρος Σιντζάρ να σφαγιαστούν από τους τζιχαντιστές. Τότε κατέβηκαν από τα βουνά του βορείου Ιράκ οι σκληραγωγημένες από συγκρούσεις δεκαετιών με τον τουρκικό στρατό και ετοιμοπόλεμες δυνάμεις του ΡΚΚ και μετέβαλλαν καταλυτικά την ισορροπία δυνάμεων. Έκτοτε οι δυνάμεις του PKK συμμετείχαν ενεργά τόσο στις συγκρούσεις με τους τζιχαντιστές στο Ιράκ, όσο και στα μέτωπα της Συρίας, καθώς το YPG, ο πολιτικός και στρατιωτικός φορέας των σύριων Κούρδων είναι αδελφός σχηματισμός του ΡΚΚ και η διαφοροποίηση που η Δύση κάνει ανάμεσα στους δύο σχηματισμούς είναι, στην ουσία, τεχνητή.
Τρεις είναι οι κυρίαρχες επιδιώξεις των Αμερικανών στη Συρία: Να ηττηθούν οι τζιχαντιστές, να υπάρξει πολιτική λύση στον εμφύλιο με τη συμμετοχή όλων των υπολοίπων εμπλεκομένων μερών, και να αποφευχθεί η πλήρης διάλυση του συριακού κράτους ώστε, μεταπολεμικά, να μην βρεθούν αντιμέτωπη με μια ακόμη Λιβύη. Το σημαντικότερο δε, είναι ότι θα καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε όλα αυτά να συμβούν χωρίς την ενεργό συμμετοχή αμερικανικών στρατευμάτων στο έδαφος.
Ως τώρα, η μόνη αξιόπιστη στρατιωτική δύναμη που υπήρχε στη Συρία ήταν οι Κούρδοι, οι οποίοι από την πολιορκία του Κομπανέ και έπειτα ανέπτυξαν πολύπλευρη συνεργασία με τους Αμερικανούς, φτάνοντας στο σημείο αντιπρόσωποί τους να είναι οι μόνοι από τις ένοπλες συριακές ομάδες που καλούσαν οι Αμερικανοί στο δωμάτιο επιχειρήσεων της εκστρατείας κατά των τζιχαντιστών, στην Ερμπίλ.
Ακόμη όμως και αν οι Τούρκοι αποφασίσουν να διαθέσουν στρατεύματα για χερσαίες επιχειρήσεις μεγάλης έκτασης στη Συρία (κίνηση που μέχρι σήμερα φαίνεται να θέλουν να αποφύγουν με κάθε τρόπο), δεν είναι δεδομένο ότι θα ακολουθήσουν την αμερικανική στρατηγική για την εξάλειψη των τζιχαντιστών και δεν θα ανοίξουν, αντίθετα, μέτωπο με τις δυνάμεις του Άσαντ.
Από την άλλη, οι Κούρδοι πολεμούν αποτελεσματικά όσο υπερασπίζονται τις περιοχές τους, ή διεκδικούν τις περιοχές που θέλουν να καταλάβουν, προκειμένου να μπορέσουν να σχηματίσουν ένα αυτόνομο κρατικό μόρφωμα σε μια μελλοντική Συρία. Δεν έχουν δείξει καμία διάθεση να κατευθυνθούν προς τον κύριο στόχο των αμερικανικών επιχειρήσεων στη Συρία, την πρωτεύουσα των τζιχαντιστών, Ράκκα.
Οπότε, το ποιος θα φανεί περισσότερο χρήσιμος, θα κρίνει, εν τέλει, και την ισορροπία των πολιτικών και των επιλογών της Ουάσινγκτον. Προς το παρόν, προκειμένου να τους επιτραπεί η χρήση του Ιντσιρλίκ και άλλων στρατιωτικών αεροδρομίων της ΝΑ Τουρκίας, οι Αμερικανοί έδωσαν μεν το πράσινο φως να χτυπήσει η Τουρκία το ΡΚΚ (φαίνεται να υπάρχει όμως παραίνεση οι τουρκικές επιχειρήσεις να μη λάβουν έκταση που θα επηρεάσει αρνητικά τον πόλεμο κατά των τζιχαντιστών). Έχουν θέσει, όμως, ως κόκκινη γραμμή το να μη χτυπήσουν οι τουρκικές δυνάμεις τους Κούρδους της Συρίας με κανέναν τρόπο.
Η περισσότερο ζημιογόνα για τους Κούρδους υποχώρηση των Αμερικανών απέναντι στην Άγκυρα είναι η καταρχήν συμφωνία τους για τη δημιουργία ουδέτερης ζώνης. Η εξέλιξη αυτή αποτελεί έναν συμβιβασμό, καθώς οι Τούρκοι πίεζαν για ζώνη απαγόρευσης πτήσεων που θα έφερνε σε ευθεία αντιπαράθεση και σύγκρουση τις αεροπορικές δυνάμεις της συμμαχίας με την αεροπορία του καθεστώτος Άσαντ. Επισήμως, στόχος είναι να εκδιωχθούν οι τζιχαντιστές που κατέχουν εδάφη στα σύνορα με την Τουρκία, ώστε να αποκοπούν και οι δίοδοι ανεφοδιασμού και μεταφοράς εθελοντών προς τη Ράκα. Στην ουσία, ο κύριος τουρκικός στόχος είναι να αποτραπεί η ένωση των δύο μεγάλων κουρδικών περιοχών. Ακόμη δεν έχουν ξεκαθαριστεί οι λεπτομέρειες του πώς θα επιτηρηθεί, οργανωθεί και διοικηθεί η ζώνη αυτή, αλλά φαίνεται να υπάρχει μια αρχική συμφωνία Αμερικανών και Τούρκων, ότι θα διευκολύνουν κάποια από τις αραβικές σουνιτικές ομάδες που συμμετέχουν στον συριακό εμφύλιο να καταλάβει την περιοχή από τους τζιχαντιστές.
Τι φοβίζει το τουρκικό επιτελείο Στρατού και τον Ερντογάν
Αυτό που δεν επισημαίνεται στις αναλύσεις της στροφής 180 μοιρών κατά της διαδικασίας ειρήνευσης με το PKK, που έκανε ο Ερντογάν, είναι η σχέση που έχει πλέον με τον τουρκικό στρατό. Ο Ερντογάν ήταν ο πρωθυπουργός που, επιτέλους, «ξεδόντιασε» τον τουρκικό στρατό και τον ανάγκασε να υποχωρήσει από την πολιτική σκηνή της χώρας. Όμως, όταν στράφηκε κατά του σημαντικότερου στηρίγματος του πολιτικού Ισλάμ και του ΑΚΡ στην Τουρκία, του κινήματος Γκιουλέν, χρειάστηκε έναν νέο, εξίσου δυνατό σύμμαχο. Το τουρκικό επιτελείο Στρατού. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι από τη στιγμή εκείνη και έπειτα ο Ερντογάν άρχισε να ανακρούει πρύμναν στο Κουρδικό και να αναιρεί την πολιτική συμφιλίωσης και αναγνώρισης δικαιωμάτων και ελευθεριών που είχε ακολουθήσει ως τότε.
Τα εδαφικά κέρδη των Κούρδων της Συρίας και τα πολιτικά κέρδη του κόμματος των Κούρδων της Τουρκίας, στις πρόσφατες εκλογές, που στέρησαν από το ΑΚΡ την αυτοδυναμία, ήρθαν να προστεθούν στην κατεύθυνση αυτή και να προωθήσουν την τελική επιλογή για το άνοιγμα ενός πολέμου σε δύο μέτωπα, τους τζιχαντιστές και το ΡΚΚ.
Στο επίπεδο της διεθνούς σκηνής, οι Τούρκοι κινούνται για να διασφαλίσουν ότι δεν θα υπάρξει ενιαία κουρδική αυτόνομη περιοχή στη Συρία, να ξανακερδίσουν τη θέση τους ως αξιόπιστοι και πολύτιμοι σύμμαχοι των Αμερικανών, μειώνοντας τη σημασία και τη χρησιμότητα των κουρδικών δυνάμεων, και να βάλουν τέλος στην επαπειλούμενη προσέγγιση του ΡΚΚ με τους Αμερικανούς και τη Δύση.
Στο εσωτερικό πεδίο, στόχος του Ερντογάν είναι η διενέργεια έκτακτων εκλογών το φθινόπωρο, όπου το ΑΚΡ θα κερδίσει ξανά την αυτοδυναμία προκειμένου να προχωρήσει και η συνταγματική μετατροπή της Τουρκίας σε Προεδρική Δημοκρατία που θα του δώσει και, επίσημα, υπερεξουσίες. Στο πλαίσιο αυτό, ο πόλεμος κατά του ΡΚΚ εξυπηρετεί τρεις στόχους: Τον εκφοβισμό της κοινής γνώμης, προκειμένου να στραφεί υπέρ της διατήρησης του status quo, την προσέλκυση εθνικιστικών ψήφων από το ΜΗΡ του Μπαχτσελί, και την απονομιμοποίηση του κουρδικού HDP, έτσι ώστε οι περισσότερο συντηρητικοί ψηφοφόροι του να στραφούν προς το ΑΚΡ. Ούτως ή άλλως, αρκεί μια μεταβολή του 2-3%, ώστε το κόμμα αυτό να μην μπορέσει να περάσει ξανά το όριο του 10% και να μείνει εκτός Βουλής, χαρίζοντας στους ισλαμιστές την αυτοδυναμία ξανά.