«Πακέτο» έως και 70 δισ. ευρώ για οριστική ρύθμιση του χρέους!

Με το νέο τριετές πρόγραμμα που προτείνει η Αθήνα, για να χρηματοδοτηθεί από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, θα γίνει πραγματικότητα η αρχική επιδίωξη της κυβέρνησης, να παραμερίσει τον «ογκόλιθο» των υποχρεώσεων της επόμενης τριετίας στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, που αποτελούσαν τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την ελληνική οικονομία, καθώς θα υπήρχε διαρκής κίνδυνος «ατυχήματος» στην εξυπηρέτησή τους. Το σύνολο αυτών των υποχρεώσεων ζητείται να αναχρηματοδοτηθούν από τον ΕΜΣ, με την κυβέρνηση να επιδιώκει αυτά τα νέα δάνεια να έχουν διπλάσια διάρκεια περιόδου χάριτος (20 χρόνια και όχι 10) από αυτά που ήδη έχει λάβει η χώρα από το EFSF και με διπλάσια διάρκεια εξυπηρέτησής τους (40 χρόνια αντί των 20).

Το συνολικό ύψος του δανείου έχει υπολογισθεί από το ΔΝΤ στα 53 δισ. ευρώ, καθώς θα περιλαμβάνει χρηματοδότηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου και «πακέτο» για την υποστήριξη των τραπεζών μέσω του ελληνικού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Αυτοί οι υπολογισμοί, όμως, όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, είχαν γίνει με βάση τα δεδομένα του Ιουνίου, και τώρα εκτιμάται, λόγω της επιδείνωσης των συνθηκών στην οικονομία, ότι μπορεί το δάνειο να φτάσει και τα 70 δισ. ευρώ.

Άλλωστε, η κυβέρνηση, στην 13σέλιδη πρόταση που έστειλε στους «θεσμούς», αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να χρειασθεί να «κουρευτούν» οι ήδη «κουρεμένοι» δημοσιονομικοί στόχοι (πλεόνασμα 1% του ΑΕΠ φέτος, με σταδιακή αύξηση στο 3,5% το 2018), καθώς υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο να διολισθήσει φέτος η οικονομία σε ύφεση. «Το δημοσιονομικό μονοπάτι για να φτάσουμε στον μεσοπρόθεσμο στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% θα συζητηθεί με τους «θεσμούς», υπό το φως των πρόσφατων οικονομικών εξελίξεων», αναφέρει το κυβερνητικό κείμενο προτάσεων. Πέρα από τον «ογκόλιθο» των δανείων της ΕΚΤ και του ΔΝΤ, όμως, η κυβέρνηση προσβλέπει, αν και αποφεύγει να θέσει ευθέως το θέμα, σε μια λύση που θα μετακινήσει τον επόμενο «ογκόλιθο» χρέους, δηλαδή τις υποχρεώσεις προς το EFSF, που διογκώνονται επικίνδυνα από το 2022 και μετά, με τη λήξη της περιόδου χάριτος για την πληρωμή τόκων. Αυτές οι δυσβάστακτες πληρωμές, ουσιαστικά, όπως λένε κυβερνητικά στελέχη, «προγραμματίζουν» την επόμενη χρεοκοπία της Ελλάδας, μέσα στην επόμενη δεκαετία.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση περιμένει ότι και γι’ αυτό το ζήτημα οι δανειστές θα αναλάβουν τη δέσμευση να λάβουν ουσιώδη μέτρα, καθώς στην έκθεση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, που θα παραδοθεί στον ΕΜΣ και τους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης, τον πρώτο λόγο θα έχει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το οποίο έχει ήδη προτείνει, με την έκθεση βιωσιμότητας που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα, να διπλασιασθούν η περίοδος χάριτος και η διάρκεια των δανείων του EFSF (από 10 σε 20 χρόνια και από 20 σε 40 χρόνια, αντίστοιχα). Μάλιστα, η έκθεση βιωσιμότητας από το Ταμείο αναμένεται ότι θα είναι ακόμη πιο «τολμηρή» στα μέτρα που θα προτείνει, δεδομένου ότι, όπως έγραψε την Παρασκευή στο blog του ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ Ολιβιέ Μπλανσάρ, η επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης στην Ελλάδα επιβάλλει ακόμη πιο δραστικές λύσεις για το χρέος.

Με αυτά τα δεδομένα, η απόρριψη του «πακέτου Γιούνκερ» από τον Αλέξη Τσίπρα και η προσφυγή σε δημοψήφισμα δικαιώνεται, έστω και με βαρύ βραχυπρόθεσμο κόστος για την οικονομία:

Αν ο πρωθυπουργός είχε προσυπογράψει το σχέδιο που βρισκόταν στο τραπέζι στις 25 Ιουνίου, το οποίο συνοδευόταν από μια… μαϊμού έκθεση βιωσιμότητας για το χρέος, η οποία το έκρινε ως βιώσιμο (!), θα είχε αποδεχθεί τον ενταφιασμό του δίκαιου ελληνικού αιτήματος για διευθέτηση του προβλήματος του χρέους, αποδεχόμενος άλλη μια συμφωνία με τους δανειστές που με μαθηματική βεβαιότητα θα οδηγούσε σε νέο αδιέξοδο.

Πού υποχωρούμε, τι διασώζουμε

Μεγάλες υποχωρήσεις περιλαμβάνει η πρόταση της κυβέρνησης για τα μέτρα του τριετούς προγράμματος, αλλά γίνεται και προσπάθεια να προστατευθούν οι συνταξιούχοι και να διατηρηθεί ζωντανή η προσπάθεια για μεταρρύθμιση στα εργασιακά. Κυβερνητικά στελέχη υπογραμμίζουν ότι είναι λάθος να συγκρίνεται η απόδοση του «πακέτου» (12 δισ. ευρώ) με την απόδοση του προηγούμενου «πακέτου», διότι η νέα ελληνική πρόταση καλύπτει περίοδο τριετίας, ενώ το λεγόμενο «σχέδιο Γιούνκερ» έφθανε ως το τέλος του 2016.

Έξι είναι τα μυστικά του νέου σχεδίου:

1. Για τον ΦΠΑ, η μεγαλύτερη υποχώρηση αφορά το καθεστώς των νησιών. Η κυβέρνηση δεσμεύεται να καταργήσει την έκπτωση του 30% από τον Οκτώβριο, αρχής γενομένης από τα πιο «πλούσια» και τουριστικά νησιά, εξαιρώντας τα πιο απομακρυσμένα. Η αλλαγή θα ολοκληρωθεί σταδιακά ως το τέλος του 2016, ενώ θα ληφθούν μέτρα ενίσχυσης των ασθενέστερων κατοίκων των νησιών. Ο συντελεστής της εστίασης αυξάνεται στο 23% και των ξενοδοχείων στο 13%.

2. Για τις αμυντικές δαπάνες προβλέπονται συνολικές περικοπές στο «πλαφόν» 300 εκατ. ευρώ (100 για φέτος και 200 για το 2016), παρά τις έντονες αντιδράσεις του Π. Καμμένου.

3. Για τυχόν αποκλίσεις, έχει προβλεφθεί ένα νέο «μαξιλάρι» με αύξηση του φόρου στα ενοίκια (στο 15% για εισόδημα από ενοίκια έως 12.000 ευρώ και στο 35% για εισόδημα πάνω από 12.000 ευρώ). Επίσης θα αυξηθεί ο συντελεστής φορολόγησης των κερδών από 28% σε 29%.

4. Για την κατάργηση των πρόωρων συντάξεων, προβλέπεται σταδιακή αύξηση των ορίων ηλικίας ως το 2022, ενώ σταδιακή θα είναι και η κατάργηση του ΕΚΑΣ, ως το τέλος του 2019, αρχής γενομένης από φέτος, που θα το χάσουν το 20% των συνταξιούχων με τις υψηλότερες συντάξεις. Η κυβέρνηση δέχθηκε την πλήρη εφαρμογή του νόμου Λοβέρδου για τον υπολογισμό των κύριων συντάξεων, όμως διατηρεί τη δυνατότητα να αποφύγει τις περικοπές επικουρικών και εφάπαξ, προτείνοντας άλλα μέτρα ισοδύναμης απόδοσης.

5. Για τα εργασιακά, που αποτελούσαν σοβαρό σημείο τριβής, η κυβέρνηση προτείνει να νομοθετήσει πριν το τελευταίο τρίμηνο του 2015, λαμβάνοντας υπόψη τα καλύτερα ευρωπαϊκά πρότυπα και τις σχετικές συστάσεις του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας. Αυτό αφήνει ανοικτό το πεδίο για επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων, την οποία εξαρχής επεδίωκε η κυβέρνηση.

6. Στο θέμα των ιδιωτικοποιήσεων έχει γίνει μια σοβαρή υποχώρηση, αν όχι η σοβαρότερη από όλες. Η κυβέρνηση δέχεται ότι το ΤΑΙΠΕΔ θα εκδώσει σχέδιο πώλησης ΟΛΩΝ των περιουσιακών στοιχείων που έχει στην κατοχή του και το Υπουργικό Συμβούλιο θα υιοθετήσει αυτό το σχέδιο.