Βαρύ τίμημα…
Το συνολικό ύψος των μέτρων φτάνει τα 12-13 δισ. και ως «αντάλλαγμα» η Αθήνα ζητάει πακέτο βοήθειας της τάξης των 53 δισ. για το διάστημα μέχρι το τέλος του 2018. Το τελικό κείμενο, με βάση και την πρόταση της κυβέρνησης, αναμενόταν να εγκριθεί στη χθεσινή συνεδρίαση του Eurogroup, χωρίς να είναι σαφές αν το θέμα συζητηθεί και στην προγραμματισμένη για σήμερα Σύνοδο Κορυφής. Αν και εφόσον πραγματοποιηθεί, αφού σύμφωνα με ευρωπαίους αξιωματούχους αν συμφωνήσουν στο Eurogroup, η Σύνοδος καθίσταται περιττή. Η διαδικασία που ακολουθήθηκε, λόγω των στενών χρονικών περιθωρίων, ήταν πρωτοφανής και κατά «παράβαση» των τυπικών και άτυπων κοινοβουλευτικών κανόνων. Η Βουλή κλήθηκε να συζητήσει και να αποφασίσει να δώσει την εξουσιοδότηση στον πρωθυπουργό και τους αρμόδιους υπουργούς ώστε να διαπραγματευτούν και να κλείσουν την πολυπόθητη συμφωνία. Νέα Δημοκρατία, Ποτάμι και ΠΑΣΟΚ έδωσαν με την ψήφο τους το «ok» υπό τον όρο ότι ο κ. Τσίπρας θα επιτύχει συμφωνία και δεν θα οδηγηθεί σε ρήξη με τους Ευρωπαίους. Ωστόσο, περισσότερο πολύπλοκη είναι η κατάσταση στο κυβερνητικό στρατόπεδο, καθώς κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τη στάση που θα τηρήσουν βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και των ΑΝΕΛ. Π. Καμμένος και Π. Λαφαζάνης δεν είχαν συνυπογράψει την κυβερνητική πρόταση που κατατέθηκε στη Βουλή. Εξ ου και τα τελευταία 24ωρα επανήλθαν στο προσκήνιο σενάρια για ανασύνθεση της κυβέρνησης λόγω της αποχώρησης των ΑΝΕΛ αλλά και για ανασχηματισμό μετά την παραίτηση κορυφαίων υπουργών (Π. Λαφαζάνης, Δ. Στρατούλης, Κ. Ήσυχος κ.ά.) Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κ. Τσίπρας, μιλώντας στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, είπε χαρακτηριστικά ότι «ή θα συνεχίσουμε όλοι μαζί ή θα φύγουμε όλοι μαζί», ενώ απέκλεισε κατηγορηματικά το ενδεχόμενο οικουμενικής κυβέρνησης με άλλον πρωθυπουργό.
Αντίστροφη μέτρηση
Οι εξελίξεις σε όλα τα επίπεδα, εντός και εκτός Ελλάδος, ήταν ραγδαίες από το βράδυ της Κυριακής μετά τη σαρωτική επικράτηση του «ΟΧΙ» στο δημοψήφισμα. Στη δήλωσή του ο Αλ. Τσίπρας σημείωσε ότι έχει πλήρη συναίσθηση ότι η εντολή που του έδωσε ο ελληνικός λαός δεν είναι εντολή ρήξης, αλλά ενίσχυσης της διαπραγματευτικής δύναμης. Αναγνώρισε ότι δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις, πρόσθεσε όμως ότι υπάρχουν λύσεις δίκαιες και βιώσιμες. Παράλληλα ανακοίνωσε τη σύγκληση του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για τη χάραξη μιας ενιαίας εθνικής γραμμής για τις τελικές διαπραγματεύσεις με τους δανειστές. Την ίδια στιγμή στις Βρυξέλλες αποφάσιζαν να πραγματοποιηθεί εκτάκτως Σύνοδος Κορυφής προκειμένου να εξετάσει τα νέα δεδομένα που δημιουργούσε το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος. Οι πρώτες αντιδράσεις ήταν ιδιαίτερα αρνητικές, με το Βερολίνο να διαμηνύει ότι μετά το «ΟΧΙ» στο δημοψήφισμα δεν υπάρχουν πλέον οι προϋποθέσεις για να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις, ενώ ο Γ. Ντάισελμπλουμ έκανε λόγο για «λυπηρό αποτέλεσμα». Τα ξένα Μέσα Ενημέρωσης μίλησαν για ένα βήμα πιο κοντά στο Grexit.
Κοινή γραμμή
Το Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών, που συνήλθε την επομένη του δημοψηφίσματος, κατέληξε σε μια κοινή θέση για την επιτακτική ανάγκη η χώρα να παραμείνει στο ευρώ, ενώ συμφώνησε και σε τέσσερις βασικούς στόχους που πρέπει να επιδιώξει η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός. Ήτοι: Επαρκής κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών, μεταρρυθμίσεις με κριτήριο την ίση κατανομή των βαρών, ισχυρό κι εμπροσθοβαρές αναπτυξιακό πρόγραμμα, δέσμευση για έναρξη της συζήτησης για την αντιμετώπιση του προβλήματος του χρέους. Στο Συμβούλιο, αν και προσκλήθηκε, δεν πήγε ο επικεφαλής της Χρυσής Αυγής Ν. Μιχαλολιάκος επικαλούμενος ιδεολογικές – πολιτικές διαφορές, ενώ ο γραμματέας του ΚΚΕ Δ. Κουτσούμπας, αν και ανταποκρίθηκε θετικά, αρνήθηκε να υπογράψει το κοινό ανακοινωθέν. Εμφανίσθηκε δε βέβαιος ότι οι διαπραγματεύσεις θα οδηγήσουν είτε σε μια επώδυνη συμφωνία είτε στη χρεοκοπία, τονίζοντας μάλιστα ότι «κανείς δεν έχει εξουσιοδοτήσει κανέναν να φέρει ένα νέο Μνημόνιο».
Τελεσίγραφο
Με την ετυμηγορία του ελληνικού λαού αλλά και τη συναίνεση των πολιτικών κομμάτων προσήλθε ο πρωθυπουργός στη Σύνοδο Κορυφής, πλην όμως το κλίμα που συνάντησε ήταν βαρύ, περισσότερο από κάθε προηγούμενη φορά. Το μήνυμα των ευρωπαίων ηγετών, χωρίς καμιά εξαίρεση, ήταν κάτι παραπάνω από σαφές: Μέχρι την Κυριακή (12 Ιουλίου) είτε θα υπάρξει συμφωνία είτε η Ελλάδα θα οδηγηθεί εκτός Ευρωζώνης. Για να το κάνουν ακόμη πιο ευκρινές, ανεβάζοντας στο κατακόρυφο τις πιέσεις προς την Αθήνα, μετά το πέρας της Συνόδου Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και Ντ. Τουσκ ανέφεραν ότι τα ευρωπαϊκά όργανα έχουν ολοκληρωμένο σχέδιο, έτοιμο για να τεθεί σε εφαρμογή, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες ενός Grexit, συμπεριλαμβανομένης και της ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη χώρα μας. Μέσα σ’ αυτό το κλίμα ο κ. Τσίπρας δεσμεύτηκε ώστε η Αθήνα να υποβάλει αίτημα προς τον ESM για τη χορήγηση ενός προγράμματος βοήθειας που -όπως έσπευσαν να τονίσουν οι Ευρωπαίοι- θα περιλαμβάνει σκληρά μέτρα, θα συνοδεύεται από αυστηρούς όρους και προαπαιτούμενα. Το αίτημα εστάλη την Τετάρτη και από τη στιγμή αυτή ξεκίνησαν να… τρέχουν οι διαδικασίες.