Τοπίο στην ομίχλη…

Οι ανησυχίες εντείνονται καθώς κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με ακρίβεια ποιο θα είναι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος και κυρίως ποιες θα είναι οι παρενέργειες, είτε επικρατήσει το «ναι» είτε το «όχι». Ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας, στα διαδοχικά διαγγέλματά του, υπογράμμισε ότι είναι πάγια και αταλάντευτη η θέση του για παραμονή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη, απαντώντας έτσι και στις κατηγορίες ότι με το δημοψήφισμα οδηγεί τη χώρα εκτός ευρώ. Τόνισε ότι η Ελλάδα παραμένει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και ότι αυτές θα συνεχισθούν κανονικά από το πρωί της Δευτέρας. Ο κ. Τσίπρας εμφανίζεται βέβαιος ότι ο ελληνικός λαός θα τοποθετηθεί συντριπτικά υπέρ του «όχι», άφησε ωστόσο να εννοηθεί ότι στην περίπτωση που επικρατήσει το «ναι» θα δρομολογήσει τις προβλεπόμενες διαδικασίες, εννοώντας την προκήρυξη εκλογών. «Δεν είμαι πρωθυπουργός παντός καιρού», ήταν οι χαρακτηριστικές φράσεις του, ενώ στο ίδιο μήκος κύματος κορυφαίοι υπουργοί επισημαίνουν ότι «αυτή η κυβέρνηση δεν εξελέγη για να εφαρμόσει Μνημόνια», χωρίς ωστόσο να λείπουν οι -μεμονωμένες έστω- φωνές εντός του ΣΥΡΙΖΑ που ζητούσαν πιο διαλλακτική στάση και μεγαλύτερη ευελιξία από την κυβέρνηση προκειμένου να (είχε) κλείσει η συμφωνία με τους δανειστές.

***

Μηνύματα

Τα μηνύματα που φθάνουν από τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες είναι ταυτόσημα και μονότονα: Ένα «όχι» του ελληνικού λαού στο δημοψήφισμα θα ισοδυναμεί με «όχι» στο ευρώ και θα δημιουργήσει τις συνθήκες για την έξοδο της χώρας από το ευρώ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Σκληρή κριτική ασκούν τα κόμματα της αντιπολίτευσης στον κ. Τσίπρα για την απόφασή του να διεξαχθεί δημοψήφισμα. Ο Αντ. Σαμαράς ανέφερε ότι με την απόφασή του αυτή φέρνει τη χώρα πιο κοντά στην έξοδο από το ευρώ, κάτι που, όπως είπε, θα σημάνει πλήρη κατάρρευση και τεράστιους εθνικούς κινδύνους. Υπεραμυνόμενος της θέσης του υπέρ του «ναι», υποστήριξε ότι αν επικρατήσει το «όχι», δημόσιος και ιδιωτικός τομέας θα χρεοκοπήσουν, οι καταθέσεις θα «κουρευτούν», η Ελλάδα θα βγει εκτός ευρώ και Ευρωπαϊκής Ένωσης, με αποτέλεσμα οι Έλληνες να χάσουν τεράστια ποσά από τα κοινοτικά ταμεία, τις αγροτικές επιδοτήσεις, τις επιχορηγήσεις για μεγάλα έργα κ.λπ. Ανάλογη είναι η επιχειρηματολογία από την πλευρά του Ποταμιού και του ΠΑΣΟΚ, ενώ το ΚΚΕ κατήγγειλε ότι η πρόταση που κατέθεσε ο κ. Τσίπρας στους δανειστές είναι χειρότερη από το Μνημόνιο και ότι επί της ουσίας η κυβέρνηση κοροϊδεύει τον λαό.

***

Δεν ήθελαν…

Το διάγγελμα του πρωθυπουργού το απόγευμα της Τετάρτης σηματοδότησε το τέλος των διαπραγματεύσεων στην προ δημοψηφίσματος περίοδο, διαψεύδοντας τις προσδοκίες που πρόσκαιρα είχαν δημιουργηθεί για την επίτευξη συμφωνίας έστω και στο παρά πέντε. Από τις κινήσεις των δανειστών, κυρίως της Γερμανίας, φάνηκε καθαρά η πρόθεσή τους να περιμένουν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος και στη συνέχεια να δράσουν αναλόγως. Στην προοπτική ότι το τοπίο θα ξεκαθαρίσει, είτε προς τη μια είτε προς την άλλη κατεύθυνση, καθιστώντας ωστόσο σαφές ότι θα ήταν… προτιμότερο για όλους να επικρατήσει το «ναι». Το πιο σημαντικό όμως είναι η θέση τους ότι όπως και να ‘χει οι διαπραγματεύσεις θα ξεκινήσουν από νέα βάση, το ποσό που θα δοθεί στην Ελλάδα θα ισοδυναμεί με νέο Μνημόνιο και οι όροι θα είναι πιο αυστηροί από όλες τις προηγούμενες φορές. Από ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, κυρίως από τη Γερμανία, τίθεται και «θέμα κυβέρνησης», στη βάση ότι η σημερινή δεν τήρησε τις δεσμεύσεις που είχε αναλάβει τον περασμένο Φεβρουάριο και ως εκ τούτου στερείται αξιοπιστίας. Ο επικεφαλής του Eurogroup Γ. Ντάισελμπλουμ εξέφρασε τις αμφιβολίες του κατά πόσο η σημερινή κυβέρνηση είναι ικανή (και αποτελεσματική) να εφαρμόσει ένα πρόγραμμα το οποίο δεν πιστεύει και αντιτάσσεται με το «όχι» στο δημοψήφισμα.

***

Χωρίς αποτέλεσμα

Η αντίστροφη μέτρηση σήμανε (το προηγούμενο Σάββατο) με την αρνητική απάντηση του Eurogroup στο αίτημα του πρωθυπουργού για ολιγοήμερη παράταση του τρέχοντος προγράμματος προκειμένου να διεξαχθεί υπό ομαλές συνθήκες το δημοψήφισμα. Ακολούθησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα που με απόφασή της «πάγωσε» ουσιαστικά τη ρευστότητα στις ελληνικές τράπεζες, υποχρεώνοντας την κυβέρνηση να λάβει δραματικά όσο και πρωτόγνωρα μέτρα. Κλείσιμο τραπεζών μέχρι και την ερχόμενη Δευτέρα και ταυτόχρονα ελέγχους στην κίνηση κεφαλαίων και όριο ανάληψης (60 ευρώ) από τα ΑΤΜ. Την επόμενη ημέρα (Κυριακή) ο Αλ. Τσίπρας υπέβαλε νέο αίτημα για παράταση με επιστολή του προς τους ηγέτες της Ευρωζώνης. Η απάντηση ήταν εκ νέου αρνητική. Σε μακροσκελή συνέντευξή του ο επικεφαλής της Κομισιόν, ένα 24ωρο αργότερα, εξέθεσε αναλυτικά την τελική πρόταση των «θεσμών», καλώντας την ελληνική κυβέρνηση να την αποδεχτεί. Αρνητική ήταν η απάντηση αυτή τη φορά από την Αθήνα με το επιχείρημα ότι απείχε κατά πολύ από τις προτάσεις της κυβέρνησης. Έτσι, η τηλεδιάσκεψη του Eurogroup το βράδυ της Τρίτης ήταν χωρίς κανένα αποτέλεσμα, όπως ακριβώς και αυτή που πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Tετάρτης. Και αυτό παρά το γεγονός ότι ο κ. Τσίπρας απέστειλε νέα πρόταση για διετή συμφωνία με χρηματοδότηση της Ελλάδας από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό και αναδιάρθρωση του χρέους. Η απάντηση των Ευρωπαίων ήταν σταθερά αρνητική…