Άγριες πιέσεις στον Ντράγκι να «σκοτώσει» τις ελληνικές τράπεζες
Η ΕΚΤ καλείται να διαχειρισθεί μια πρωτοφανή κρίση σε ένα περιβάλλον άγριων πολιτικών πιέσεων και απροκάλυπτων παρεμβάσεων στο έργο της. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε αμέσως μόλις έληξε το ελληνικό πρόγραμμα και παρότι η ελληνική κυβέρνηση υπέβαλε αίτηση για νέο πρόγραμμα από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας έσπευσε να δηλώσει, θεωρώντας ότι η Ελλάδα είναι πλέον εντελώς «ακάλυπτη», ότι ο ίδιος θα προτείνει στην ΕΚΤ να αποσύρει την υποστήριξη των τραπεζών.
Ο Μάριο Ντράγκι, όπως δήλωσε ο Γιάνης Βαρουφάκης, δεν έκανε τη χάρη στον γερμανό υπουργό Οικονομικών. Στη συνεδρίαση του συμβουλίου της ΕΚΤ, την Τετάρτη, επέμεινε ότι δεν θα πρέπει να αυξηθεί το ποσοστό «κουρέματος» των ενεχύρων των ελληνικών τραπεζών, κάτι που έχει σχεδιασθεί ήδη από τον Απρίλιο από τις υπηρεσίες της ΕΚΤ, χωρίς ως τώρα να έχει εγκριθεί από το συμβούλιο.
Πρέπει να σημειωθεί ότι, στη σημερινή συγκυρία, κάθε απόφαση για πρόσθετο «κούρεμα» στα ενέχυρα θα έχει καταστροφικές συνέπειες, αν όχι συνολικά για τις τέσσερις συστημικές τράπεζες, πάντως για τις πιο «αδύναμες» από αυτές, δηλαδή όσες βρίσκονται ήδη πολύ κοντά στην εξάντληση των ενεχύρων τους. Ουσιαστικά, δηλαδή, η κρίση ρευστότητας του ελληνικού τραπεζικού συστήματος θα μετατραπεί αμέσως σε κρίση φερεγγυότητας.
Όμως, στο σημείο που βρίσκονται σήμερα οι τράπεζες της χώρας, λόγω της εξάντλησης των ενεχύρων τους, το να τις καταστήσει η ΕΚΤ μέσα σε μια νύχτα αφερέγγυες δεν είναι μια απλή απόφαση: Καμιά κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να αποδεχθεί ότι σύσσωμο το τραπεζικό σύστημα ισοπεδώνεται και περνά στον έλεγχο της ΕΚΤ, που έχει πλέον, από την αρχή του χρόνου και τον ρόλο του επόπτη. Ο κ. Ντράγκι γνωρίζει καλά ότι μια απόφαση «ισοπέδωσης» του ελληνικού τραπεζικού συστήματος δεν μπορεί παρά να υποχρεώσει την κυβέρνηση να εθνικοποιήσει τις τράπεζες και να εκδώσει εθνικό νόμισμα, εγκαταλείποντας την Ευρωζώνη.
Ο κεντρικός τραπεζίτης θα έχει τη Δευτέρα, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, ένα μόνο βέβαιο δεδομένο: Ότι η κυβέρνηση έχει υποβάλει επίσημη αίτηση για νέο πρόγραμμα από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας και έχει το δικαίωμα, ως μέλος της Ευρωζώνης, να προχωρήσει αυτή τη διαπραγμάτευση, αφού έχει ξεκαθαρισθεί από την Αθήνα ότι ακόμη και με ένα «όχι» στο δημοψήφισμα ο στόχος για μια συμφωνία με τους δανειστές παραμένει.
***
Δεν θα ανοίξουν την Τρίτη…
Βέβαιο θεωρείται ότι οι τράπεζες δεν θα ανοίξουν την Τρίτη, όπως είχε προγραμματισθεί με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, αλλά η τραπεζική αργία θα παραταθεί με απόφαση του υπουργού Οικονομικών.
«Οι τράπεζες θα ανοίξουν όταν φθάσουμε σε συμφωνία», δήλωσε την Πέμπτη ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς, καθώς για να ανοίξουν και πάλι οι τράπεζες απαιτείται μια γενναία αύξηση της ρευστότητας μέσω του ELA, που θα αποκαταστήσει τις απώλειες κεφαλαίων που είχαν το τελευταίο διάστημα και θα δημιουργήσει ένα «μαξιλάρι» τουλάχιστον 3 δισ. ευρώ, για να αντέχουν σε πιέσεις. Τέτοια αύξηση της ρευστότητας αποκλείεται να αποφασισθεί από την ΕΚΤ τη Δευτέρα.
Πάντως, ακόμη και αν καταλήξει σε συμφωνία με τους δανειστές η κυβέρνηση, εκφράζονται φόβοι από τραπεζικά στελέχη ότι το καθεστώς των κεφαλαιακών περιορισμών θα αργήσει να καταργηθεί και αυτό θα γίνει σταδιακά, καθώς αυτό έχει αποδειχθεί από όλες τις περιπτώσεις επιβολής capital controls σε άλλες χώρες.