Καταραμένος να είσαι, Έλληνα, αν…
Ακριβώς επειδή πρόκειται για μια περιοχή η οικονομία της οποίας, μέχρι την ανάπτυξη του τουρισμού, στηριζόταν στη γεωργία και στην κτηνοτροφία, οι κάτοικοί της, ζυμωμένοι με το χώμα και σφυρηλατημένοι από τις δύσκολες συνθήκες επιβίωσης στην ύπαιθρο και στα βουνά της Μεγαλονήσου, διατήρησαν σε μεγάλο βαθμό τη γλώσσα, τις παραδόσεις και τη βαθιά ελληνικότητά τους, που έρχεται από πολύ μακριά και σημαδεύτηκε ανεξίτηλα από τον ηρωικό αγώνα της ΕΟΚΑ.
Αυτές τις λίγες ώρες της παραμονής στο νησί, μιλώντας με τον νεοεκλεγέντα δήμαρχο της Πάφου Φαίδωνα Φαίδωνος, έναν νέο πολιτικό, έντιμο, οραματιστή και βαθιά πατριώτη, αλλά και με επιχειρηματίες της πόλης και της περιοχής, στον βαθμό που οι άνθρωποι αυτοί αποτελούν αντιπροσωπευτικό δείγμα, διαπίστωσα το πείσμα και την αποφασιστικότητα των κυπρίων αδελφών μας να βγουν από την κρίση και να ξανακάνουν την οικονομία τους ισχυρή και την Κύπρο ελκυστική κατ’ αρχάς για τους ίδιους τους κατοίκους της, Ελληνοκυπρίους και Τουρκοκυπρίους, αλλά και για όποιον άλλον θα ήθελε να χαρεί τα κάλλη της Μεγαλονήσου, είτε μέσω αγοράς παραθεριστικής ή μόνιμης κατοικίας είτε μέσω παραμονής για κάποιο διάστημα σε ένα από τα… αμέτρητα ξενοδοχεία της ανθούσας τουριστικής βιομηχανίας του νησιού.
Και η Κύπρος, όπως και η Ελλάδα, χτυπήθηκε αλύπητα από την κρίση. Εκεί όμως, εν αντιθέσει με τον πρωταθλητισμό λαϊκισμού και ανευθυνότητας που είναι σε εξέλιξη στην Ελλάδα, ο πολιτικός κόσμος και το πολιτικό σύστημα, παρά τις ενστάσεις των πρώτων εβδομάδων, έδειξαν αξιοθαύμαστα αντανακλαστικά και υπευθυνότητα. Έτσι η Κύπρος βγαίνει νωρίτερα απ’ ό,τι προγραμματιζόταν από την κρίση, ενώ προετοιμάζεται να ανταποκριθεί στις προκλήσεις των καιρών, αφενός για να αξιοποιήσει την ευνοϊκή γεωπολιτική συγκυρία και αφετέρου για να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία που -κατά τα φαινόμενα- συνιστά η εκλογή (στις παράνομες εκλογές) του Μουσταφά Ακιντζί στη θέση της ηγεσίας της τουρκοκυπριακής πλευράς.
Στο σημείωμα αυτό δεν θα κάνουμε πολιτική και γεωπολιτική ανάλυση. Θα αρκεστούμε στο θυμικό και στο συναισθηματικό.
Αναχωρώντας από το αεροδρόμιο της Πάφου, σε μια γωνιά υπήρχε ένα συγκρότημα παραδοσιακής μουσικής, με τις τοπικές στολές, που έπαιζε τραγούδια της Πάφου και της Κύπρου.
Οι τουρίστες αρκούνταν στο φολκλόρ, ενώ πολλοί Έλληνες, Κύπριοι και Ελλαδίτες, κοντοστέκονταν και άλλοι απολάμβαναν το καθαρά μουσικό σκέλος του δρώμενου, άλλοι θαύμαζαν την Κύπρο που αντιστέκεται. Όταν, δε, οι λαϊκοί καλλιτέχνες έπαιξαν το τραγούδι «Κύπρος μου όμορφο νησί», ειδικά στους στίχους «Ο Τούρκος σε λιμπίστηκε / και σου την έχει πέσει / τράβηξε τη χαντζάρα του / σε χώρισε στη μέση», είδα να στάζουν δάκρυα στο πάτωμα από αρκετά μάτια.
Τότε μου ήλθαν στον νου δύο πράγματα. Το ένα είναι η φράση που μου είπε ο γιος μου ο Σταύρος όταν σε μια επίσκεψη στην Κύπρο, πάνω στη σκάλα του αεροπλάνου της αναχώρησης, γύρισε προς τα κατεχόμενα και τον Πενταδάκτυλο και είπε: «Απορώ πώς μπορούσα να λέω ότι είμαι έλληνας πατριώτης χωρίς να έχω επισκεφθεί την Κύπρο». Αυτό να το λάβουν υπ’ όψιν τους και όλοι εκείνοι που στέλνουν τους μαθητές σε πενταήμερες εκδρομές κραιπάλης και εκμαυλισμού αντί να τους στείλουν να προσκυνήσουν στην Κύπρο.
Το άλλο είναι μια φράση που μου είχε πει, με δάκρυα στα μάτια, ο Αντώνης Ναξάκης, σε κάποια από τις πολλές στιγμές που του ζητούσα να είναι πιο ήρεμος στις δημόσιες εκφράσεις του: «Άκουσε να σου πω. Εγώ ως υποπλοίαρχος υπηρέτησα στο Ναυτικό Κλιμάκιο της Κυρήνειας. Και τώρα νιώθω ότι παραβιάζω την πιο βαριά παρακαταθήκη, αυτήν που λέει «την πατρίδα ουκ ελάσσω παραδώσω», αφού φθάνω στο τέλος της ζωής μου και η γενιά μου θα παραδώσει στην επόμενη την Κυρήνεια σκλαβωμένη και τουρκεμένη».
Ακούγοντας τους στίχους του τραγουδιού και φέρνοντας στον νου μου την αγωνία του Ναξάκη, που έχει λοιδορηθεί όσο λίγοι σ’ αυτήν τη χώρα, θυμήθηκα το εξής ανάθεμα:
«Καταραμένος να είσαι, Έλληνα, όπου κι αν είσαι, όπου κι αν ζεις, αν κάθε μέρα και νύχτα, όταν ξυπνάς κι όταν κοιμάσαι, δεν είναι η πρώτη και η τελευταία σκέψη σου ότι πρέπει να κάνεις ό,τι περνά απ’ το χέρι σου για να ελευθερωθεί η Κύπρος και να μπορούν να ζουν πάνω στο νησί σε ένα ενιαίο καθεστώς ελευθερίας, δικαιοσύνης και ασφάλειας Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, χωρίς στρατούς κατοχής»!