Βορειοηπειρωτικό και ελληνοαλβανικές σχέσεις
Όμως, Ελληνισμός και ελληνικές μειονότητες εξακολουθούν να υπάρχουν και σήμερα στην Τουρκία και την όμορη Αλβανία και συγκεκριμένα στη Β. Ήπειρο, όπως ιστορικά αποκαλείται. Οι εθνικές μειονότητες -και όχι, ασφαλώς, οποιεσδήποτε θρησκευτικές, γλωσσικές ή φυλετικές ομάδες- οφείλουν και μπορούν να λειτουργήσουν ως γέφυρες φιλίας μεταξύ των λαών. Αυτό δεν συμβαίνει πάντοτε. Είτε διότι δεν γίνονται σεβαστά τα δικαιώματά τους που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο και συμβατικές υποχρεώσεις, είτε από αισθήματα ανασφάλειας των χωρών όπου ζουν είτε,
ακόμη, από εξωτερικές επεμβάσεις. Όταν στις σχέσεις μεταξύ δύο όμορων χωρών εμφιλοχωρεί η καχυποψία, μοιραίως οι μειονότητες λειτουργούν αρνητικά. Η ελληνική μειονότητα στη Ν. Αλβανία ή Βόρειο Ήπειρο, έχει επιδράσει αποφασιστικά στη διαμόρφωση των διμερών σχέσεων από της συστάσεως της γείτονος χώρας το 1913. Αυτή τη διαδρομή των ελληνοαλβανικών σχέσεων περιγράφει με θαυμαστό τρόπο και τεκμηριωμένα το βιβλίο του Δρ Εμμανουήλ Γούναρη με τίτλο «Το Βορειοηπειρωτικό ζήτημα στα πλαίσια της Διπλωματικής Ιστορίας και του Διεθνούς Δικαίου, 1912-2015», που παρουσιάσθηκε από πανεπιστημιακούς και διπλωμάτες την Τετάρτη 6 Μαΐου στο
Ανοιχτό Πανεπιστήμιο. Η μεγάλη αξία του βιβλίου, πέραν, ασφαλώς, της επιστημονικής τεκμηρίωσης, έγκειται στο γεγονός ότι μέσα από τις σελίδες του αναδεικνύονται όλα τα θετικά και αρνητικά στοιχεία της ελληνικής και της διεθνούς διπλωματίας, οι συγκρούσεις συμφερόντων, τα γεωπολιτικά παιχνίδια. Ιδιαίτερα αναδεικνύονται οι αδυναμίες και οι αρετές της πολιτικής ζωής του τόπου μας, τα προτερήματα και τα μειονεκτήματα των πολιτικών μας ηγετών, οι ελλείψεις μας σε πολιτική ωριμότητα, μελέτη και γνώση της διεθνούς πολιτικής. Το Βορειοηπειρωτικό ανήκει πλέον στους μελετητές της Ιστορίας και δεν ωφελεί να συζητιέται σήμερα αν ο Ελευθέριος Βενιζέλος ορθώς ή κακώς θυσίασε τη Βόρειο Ήπειρο προς χάριν των νήσων του Ανατολικού Αιγαίου. Η μελέτη του θαυμάσιου βιβλίου του Εμμ. Γούναρη ωφελεί για να διδασκόμαστε από τις αδυναμίες μας, τα λάθη στην εξωτερική μας πολιτική και πιο πολύ τις χαμένες ευκαιρίες… Το Βορειοηπειρωτικό θα είχε, χωρίς αμφιβολία, άλλη εξέλιξη και τροπή αν μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου δεν συνεχίζαμε με τον εμφύλιο. Το βιβλίο του Εμμ. Γούναρη ωφελεί, ακόμα, για να γνωρίσουμε τη γείτονα χώρα Αλβανία, η οποία σήμερα εγείρει ανύπαρκτα θέματα στις διμερείς σχέσεις, όπως το ουτοπικό «θέμα Τσάμηδων», αρνείται να επικυρώσει τη συμφωνία για την οριοθέτηση της ΑΟΖ, συνεργάζεται στρατιωτικά με την Άγκυρα παραχωρώντας ναυτικές και αεροπορικές βάσεις που εμμέσως στρέφονται κατά της Ελλάδας. Ασφαλώς, στην ανάπτυξη των διμερών μας σχέσεων πρέπει να κοιτάμε μπροστά και όχι πίσω στον χρόνο. Σε ένα όμως αυστηρό πλαίσιο DO UT DES. Για όλους τους παραπάνω λόγους το βιβλίο του κ. Γούναρη αξίζει τον χαρακτηρισμό του διδακτικού, με τη θουκυδίδεια έννοια, βιβλίου.