Σε τρία μεγάλα μέτωπα επιτίθεται η κυβέρνηση!
Κορυφαία στελέχη, μάλιστα, όπως ο Γιάνης Βαρουφάκης και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, δεν αποκλείουν ακόμη και τη ρήξη, ενώ το Μαξίμου επανέλαβε την Παρασκευή, ότι η Ελλάδα θα σταματήσει τις πληρωμές για το χρέος, αν δεν υπάρξει εκταμίευση κεφαλαίων από την Ευρώπη.
Όπως εκτιμούν κυβερνητικά στελέχη, άλλος δρόμος από την επιθετική διαπραγμάτευση δεν υπάρχει, καθώς εκφράζονται φόβοι ότι τυχόν συμβιβαστική διάθεση θα εκληφθεί σαν αδυναμία και θα πρυτανεύσουν στους κόλπους των τριών «θεσμών» οι πιο σκληρές διαπραγματευτικές διαθέσεις.
«Αν επιχειρούσαμε να πλησιάσουμε τα μέτρα Χαρδούβελη, για να ικανοποιήσουμε τους δανειστές, αυτοί θα επιχειρούσαν να μας “φορτώσουν” όλο το “πακέτο Χαρδούβελη” με ελάχιστες διακοσμητικές αλλαγές. Αυτό προφανώς δεν μπορεί να γίνει δεκτό», τονίζεται από την κυβέρνηση.
Η τεχνική διαπραγμάτευση με τους τρεις «θεσμούς», στις Βρυξέλλες, κορυφώθηκε το Σαββατοκύριακο, με βάση τη λίστα που παρέδωσε το υπουργείο Οικονομικών το απόγευμα της Παρασκευής, αλλά και με τα στοιχεία και εκτιμήσεις των τεχνοκρατών των «θεσμών», που βρέθηκαν τις προηγούμενες ημέρες στην Αθήνα.
Η κυβέρνηση προσδοκά να περάσει γρήγορα αυτό το τεστ των «θεσμών», ώστε να αποφασισθεί η έκτακτη σύγκληση του Eurogroup το αργότερο ως και την Τετάρτη, καθώς από την Πέμπτη οι Βρυξέλλες μπαίνουν στον ρυθμό των αργιών του Πάσχα των Καθολικών.
Αδιάλλακτο το ΔΝΤ
Την ίδια αισιοδοξία, όμως, δεν φαίνεται να συμμερίζεται η πλευρά των δανειστών. «Οι Έλληνες περιμένουν ότι θα παρουσιάσουν μια λίστα και αμέσως θα πάρουν λεφτά. Δεν λειτουργούν έτσι τα πράγματα», τόνιζε ευρωπαίος αξιωματούχος σε διεθνές πρακτορείο, πριν παραληφθεί η λίστα Βαρουφάκη, καθώς είναι σαφές ότι οι τρεις «θεσμοί» θέλουν και πάλι να λειτουργήσουν όπως η… παλιά, κακή «τρόικα», δηλαδή να «ξεσκονίσουν» σημείο προς σημείο τις ελληνικές προτάσεις, να εγκρίνουν ή να απορρίψουν μέτρα και να ζητήσουν αλλαγές. Ιδιαίτερα οι εκπρόσωποι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (σε πρώτη φάση η επικεφαλής του κλιμακίου της Αθήνας, Ίβα Πέτροβα) δεν φαίνονται να έχουν επηρεαστεί από όσα έχουν συζητηθεί και συμφωνηθεί μεταξύ Αθήνας και ευρωπαϊκών πρωτευουσών και επιμένουν σε πολύ αυστηρή μεταχείριση της κυβέρνησης, στο πλαίσιο των κανόνων του Ταμείου.
Άλλωστε, η ίδια η Κριστίν Λαγκάρντ έχει ξεκαθαρίσει εξαρχής ότι η αξιολόγηση από το Ταμείο δεν μπορεί να γίνει μόνο με βάση τη λίστα Βαρουφάκη, επειδή δεν περιλαμβάνει τις προτάσεις που θα ήθελε το Ταμείο για το Ασφαλιστικό, τα Εργασιακά, το Δημόσιο κ.ά. Ο πρωθυπουργός έκανε προσπάθεια, στα μέσα της εβδομάδας, να αλλάξει με πολιτική παρέμβαση τη στάση του Ταμείου, στο πλαίσιο των «θεσμών», με το γνωστό τηλεφώνημά του στην Κριστίν Λαγκάρντ. Πληροφορίες του «Π» αναφέρουν ότι η συνομιλία έγινε σε «ηλεκτρισμένους» τόνους και η διευθύντρια του ΔΝΤ επέμεινε ότι οι εκπρόσωποί του στην «τρόικα» θα εργαστούν σύμφωνα με το Καταστατικό και τους κανόνες του Ταμείου, αποκλείοντας έτσι κάποια «χαλάρωση».
Το θρίλερ με τους «θεσμούς»
Σε αυτό το πλαίσιο, η «επιθετικότητα» της κυβέρνησης στη διαπραγμάτευση εκδηλώνεται με τρεις τρόπους: Η νέα λίστα Βαρουφάκη περιλαμβάνει και αυτήν τη φορά «ήπιες» προτάσεις μεταρρυθμίσεων, που ουδόλως ικανοποιούν τους «θεσμούς», ενώ η κυβέρνηση έσπευσε να ανακοινώσει ότι θα καταθέσει την επόμενη εβδομάδα στη Βουλή τα νομοσχέδια για την ΕΡΤ και για το Δημόσιο, που αποτελούν «κόκκινο πανί» για τους τεχνοκράτες. Παράλληλα, η κυβέρνηση ξεκαθάρισε και πάλι την Παρασκευή, ότι χωρίς εκταμίευση δόσης δεν μπορεί να συνεχίσει να πληρώνει για το χρέος.
Ειδικότερα,
1. Το ακριβές περιεχόμενο της λίστας Βαρουφάκη δεν έχει «διαρρεύσει», καθώς Αθήνα και δανειστές έχουν συμφωνήσει να το κρατήσουν μυστικό μέχρι να υπάρξει συμφωνία, ώστε να μην περιοριστούν τα διαπραγματευτικά περιθώρια, κυρίως της ελληνικής κυβέρνησης. Πάντως, το Μαξίμου ενημέρωσε για τα βασικά στοιχεία της λίστας: ότι, δηλαδή, οι δράσεις που περιλαμβάνονται οδηγούν σε αύξηση εσόδων κατά 3 δισ. ευρώ το 2015, χωρίς περικοπές μισθών, συντάξεων και επιδομάτων και χωρίς υφεσιακά μέτρα. Οι βασικές προβλέψεις τής κυβέρνησης για το 2015 έχουν αναθεωρηθεί δραστικά, σε σχέση με τις προβλέψεις Χαρδούβελη: Το πρωτογενές πλεόνασμα θα φτάσει από 0,3% που ήταν πέρυσι σε 1,5% του ΑΕΠ φέτος, ενώ ο ρυθμός ανάπτυξης του 2015 θα είναι μόλις 1,4%, ενώ η προηγούμενη κυβέρνηση προέβλεπε ρυθμό κοντά στο 3%.
Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες που έφθαναν από τις Βρυξέλλες, το απόγευμα της Παρασκευής και πριν αρχίσουν οι συζητήσεις, η λίστα δεν έγινε δεκτή από τους «θεσμούς», οι οποίοι ζήτησαν αμέσως τροποποιήσεις, με αποτέλεσμα να μην αρχίσει η τεχνική διαπραγμάτευση από την Παρασκευή, όπως αναμενόταν, αλλά χθες.
2. Το Μαξίμου ανακοίνωσε την Παρασκευή ότι κατατίθενται αυτή την εβδομάδα στη Βουλή τρία νομοσχέδια που ενδιαφέρουν ιδιαιτέρως τους δανειστές: Τα νομοσχέδια για επανίδρυση της ΕΡΤ και επιστροφή απολυμένων στο Δημόσιο και η ρύθμιση Σταθάκη για την απαγόρευση πλειστηριασμών. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», οι «θεσμοί» αντιδρούν έντονα στα δύο πρώτα νομοσχέδια, που θεωρούν ότι αποτελούν μονομερείς ενέργειες της κυβέρνησης και «ξηλώνουν» το σχέδιο που είχε συμφωνηθεί με την προηγούμενη κυβέρνηση για χιλιάδες απολύσεις στην ΕΡΤ και στον δημόσιο τομέα. Παρά ταύτα, η κυβέρνηση εμφανιζόταν, τουλάχιστον μέχρι και την Παρασκευή, αποφασισμένη να τα φέρει στη Βουλή. Το νομοσχέδιο Σταθάκη, πάντως, το οποίο προβλέπει απαγόρευση πλειστηριασμών το 2015 μόνο για όσους πληρώνουν στην τράπεζα το 10-20% του εισοδήματός τους, έχει τη σύμφωνη γνώμη και των δανειστών.
3. Από το Μαξίμου υπενθυμίστηκε και την Παρασκευή, όχι τυχαία, αυτό που έγραψε στους ευρωπαίους ηγέτες ο Αλέξης Τσίπρας, στις 15 Μαρτίου: ότι, δηλαδή, η Ελλάδα δεν μπορεί να συνεχίσει να εξυπηρετεί κανονικά το εξωτερικό χρέος, όσο συνεχίζει να μη λαμβάνει δόσεις από τους δανειστές και ότι σε κάθε περίπτωση, προτεραιότητα για την κυβέρνηση έχουν οι εσωτερικές υποχρεώσεις (μισθοί, συντάξεις κ.ά.). Αυτό ερμηνεύεται ως άμεση προειδοποίηση για στάση πληρωμών στους ξένους δανειστές: Ειδικότερα, η πρώτη κρίσιμη πληρωμή τού Απριλίου τοποθετείται στις 9 του μήνα (Μεγάλη Πέμπτη) και αφορά δόση 446 εκατ. ευρώ προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Αμέσως μετά, στις 17 Απριλίου, πρέπει να πληρωθούν τόκοι 191 εκατ. ευρώ σε ιδιώτες πιστωτές, που αγόρασαν το ομόλογο που εξέδωσε πέρυσι η κυβέρνηση Σαμαρά. Και στις 20 Απριλίου πρέπει να πληρωθούν 80 εκατ. ευρώ στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Δηλαδή, μέσα στον Απρίλιο η Ελλάδα αντιμετωπίζει κίνδυνο… ολικής χρεοκοπίας, αν αφήσει ακάλυπτες πληρωμές τόσο στους επίσημους πιστωτές (ΔΝΤ και ΕΚΤ), όσο και στους ιδιώτες!
Κατευθυνόμενες οι φήμες για περιορισμούς σε αναλήψεις!
Το μεγάλο ερώτημα, βεβαίως, είναι αν οι δανειστές, μπροστά στον κίνδυνο της πρώτης χρεοκοπίας εντός του ευρώ και του ενδεχόμενου Grexit, θα αποφασίσουν να κάνουν ένα βήμα πίσω, όπως φαίνεται να προσδοκά η κυβέρνηση. Προς το παρόν, οι δανειστές δείχνουν εξαιρετικά σκληρή στάση και αντιμετωπίζουν φαινομενικά αδιάφορα τον κίνδυνο να πληρωθεί η δόση στο ΔΝΤ, στις 9 Απριλίου. Άλλωστε, αυτή η καθυστέρηση δεν συνιστά πιστωτικό γεγονός με την τυπική έννοια του όρου (οι οίκοι αξιολόγησης θα θεωρήσουν ότι υπάρχει πιστωτικό γεγονός μόνο αν δεν πληρωθούν δόσεις σε ιδιώτες πιστωτές), ούτε υπάρχει, όπως εκτιμούν οι δανειστές, σοβαρός κίνδυνος μετάδοσης της κρίσης σε άλλες χώρες της Ευρωζώνης, αυτή την περίοδο, επειδή βρίσκεται σε εξέλιξη και το τεράστιο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων από την ΕΚΤ. Οργιάζουν οι φήμες για περιορισμούς στις αναλήψεις από τις τράπεζες και, γενικότερα, στην κίνηση κεφαλαίων. Δεν είναι τυχαίο, μάλιστα, ότι το σενάριο επιβολής περιορισμών από τις 10 Απριλίου έσπευσε να διακινήσει μέσω Twitter, το βράδυ της Παρασκευής, έμπειρος δημοσιογράφος της «Liberation».
Οι Ευρωπαίοι φαίνεται να εκτιμούν ότι οι αντιδράσεις που θα ξεσπάσουν κατά της κυβέρνησης στο εσωτερικό της Ελλάδας, αν υποχρεωθεί να επιβάλει περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων, θα υποχρεώσει τον Αλ. Τσίπρα να «συνθηκολογήσει», ή ακόμη και θα προκαλέσει την πτώση της κυβέρνησης και τον σχηματισμό μιας πιο «φιλικής» οικουμενικής κυβέρνησης έκτακτης ανάγκης.