Χάθηκε η ευκαιρία για φόρο στους καταθέτες Ελβετίας
Όπως ανακοίνωσε την Παρασκευή ο πρωθυπουργός από τις Βρυξέλλες, αυτήν την εβδομάδα θα γίνουν στην Αθήνα συνομιλίες με αρμόδιο ελβετό υπουργό για το θέμα του «μαύρου χρήματος» Ελλήνων, που παραμένει αθέατο από τις φορολογικές αρχές σε λογαριασμούς ελβετικών τραπεζών.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», η διαπραγμάτευση αυτή θα γίνει σε νέα βάση σε σχέση με τις συνομιλίες που είχαν προηγηθεί, κυρίως επί ημερών Βενιζέλου και Στουρνάρα στο υπουργείο Οικονομικών. Η κυβέρνηση θα διαπραγματευθεί μια συμφωνία «ιταλικού τύπου» (αντίστοιχο διακανονισμό έκανε με τους Ελβετούς πρόσφατα ο Ματέο Ρέντσι), που θα προβλέπει την υποχρέωση των ελβετικών αρχών να παρέχουν στις ελληνικές στοιχεία για τις καταθέσεις Ελλήνων σε ελβετικές τράπεζες, στο πλαίσιο φορολογικών ελέγχων, σύμφωνα με όσα προβλέπονται στις σχετικές συμφωνίες της Ελβετίας με τον ΟΟΣΑ.
Κατά τις ίδιες πληροφορίες του «Π», αυτή η συμφωνία για παροχή στοιχείων από τους Ελβετούς θα ενδυναμώσει το σχέδιο της κυβέρνησης για νομιμοποίηση κρυμμένων εισοδημάτων, με την υποβολή μιας συμπληρωματικής δήλωσης και την πληρωμή των φόρων που αναλογούν, χωρίς πρόστιμα και ποινικές διώξεις.
Γνωρίζοντας οι καταθέτες Ελβετίας ότι πλέον δεν θα απολαμβάνουν ασυλία από τις έρευνες των ελληνικών φορολογικών αρχών, αφού οι Ελβετοί θα έχουν συμφωνήσει να παρέχουν στοιχεία, θα έχουν ένα σημαντικό κίνητρο να δηλώσουν τα κρυμμένα εισοδήματά τους, ώστε να αποφύγουν τους ελέγχους. Ακριβώς το ίδιο κάνει, αυτήν την περίοδο, και η κυβέρνηση του Ματέο Ρέντσι, που έχει εξίσου σοβαρό πρόβλημα με τους ιταλούς φοροφυγάδες, οι οποίοι μέχρι τώρα κρύβονταν στην Ελβετία.
Ακόμη κι αν επιτευχθεί, όμως, αυτή η συμφωνία παροχής στοιχείων από τους Ελβετούς, που φαίνεται ότι είναι πολύ πιθανό, για την Ελλάδα έχει κλείσει οριστικά το «παράθυρο ευκαιρίας», που ήταν ανοικτό μέχρι και το 2013, προκειμένου να κλείσει μια συμφωνία «βρετανικού τύπου» με την Ελβετία, η οποία θα απέφερε ένα εφάπαξ ποσό εσόδων αρκετών δισεκατομμυρίων ευρώ στο χρεοκοπημένο Ελληνικό Δημόσιο.
Το βρετανικό μοντέλο συμφωνίας προέβλεπε κάτι απλό, δίκαιο και αποτελεσματικό: Οι καταθέτες με βρετανική υπηκοότητα κλήθηκαν από τις ελβετικές τράπεζες να δηλώσουν αν επιθυμούν να παρέχονται στοιχεία τους στις βρετανικές φορολογικές αρχές. Όσοι δήλωσαν άρνηση, δηλαδή οι κατά τεκμήριο φοροφυγάδες, πλήρωσαν εφάπαξ φόρο με αρκετά υψηλό συντελεστή και τα έσοδα αποδόθηκαν από τους Ελβετούς στις βρετανικές αρχές.
Η διαπραγμάτευση αυτής της συμφωνίας, που θα μπορούσε να αποτελέσει τον πιλότο για ανάλογη συμφωνία των ελληνικών αρχών με τους Ελβετούς, κράτησε αρκετά και η συμφωνία τέθηκε σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2013. Αντίστοιχες διαπραγματεύσεις, για μια συμφωνία στο ίδιο πνεύμα, έκαναν τουλάχιστον δύο έλληνες υπουργοί Οικονομικών της τελευταίας περιόδου: Ο Ευάγγελος Βενιζέλος και ο Γιάννης Στουρνάρας. Διαπραγματεύσεις με τις ελβετικές αρχές έκανε και ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου, αλλά δεν είναι σαφές αν επί των ημερών του είχε συζητηθεί η ιδέα του εφάπαξ φόρου.
Ουδείς γνωρίζει τι πραγματικά διημείφθη σε αυτές τις διαπραγματεύσεις και καλό θα ήταν οι δύο άνδρες να δώσουν σήμερα κάποιες εξηγήσεις. Το γεγονός είναι ότι η τελευταία επίσημη επαφή με την υπουργό Οικονομικών της Ελβετίας έγινε στην Αθήνα από τον Γιάννη Στουρνάρα, τον Φεβρουάριο του 2014.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», έκτοτε οι συζητήσεις πάγωσαν επειδή οι Ελβετοί απέκλεισαν μια συμφωνία «βρετανικού τύπου» και έθεσαν στο τραπέζι μια λιγότερο ελκυστική πρόταση για παροχή στοιχείων. Μια πρόταση στο ίδιο πνεύμα με τη γενική συμφωνία που έκαναν με τον ΟΟΣΑ, βάσει της οποίας κατέληξαν αυτήν την εβδομάδα και σε συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία ορίζει ότι από το 2018 η Ελβετία θα παρέχει υποχρεωτικά στοιχεία στις φορολογικές αρχές όλων των κρατών της ΕΕ.
Το σκανδαλώδες γεγονός, πάντως, είναι ότι οι ελληνικές αρχές, άγνωστο για ποιους λόγους, δεν κατάφεραν να κλείσουν μια συμφωνία «βρετανικού τύπου» την περίοδο που η Ελβετία ήταν πιο «ευάλωτη» και εκτεθειμένη σε διεθνείς επικρίσεις για τη συμμετοχή τραπεζών της σε σκάνδαλα φοροδιαφυγής. Τώρα, η Ελβετία προσφέρει μόνο συμφωνίες για παροχή στοιχείων, που δεν είναι αμελητέες, αλλά σίγουρα δεν θα προσφέρουν στο Δημόσιο τα έσοδα που θα περίμεναν πολλοί, ιδιαίτερα διαβάζοντας σε γερμανικά έντυπα εξωφρενικές εκτιμήσεις για τις καταθέσεις των Ελλήνων: Για 600 δισ. ευρώ είχε γράψει το «Spiegel», για 800 δισ. ευρώ η «Die Welt»…