Θρίαμβος Νετανιάχου

Στο πολυδιασπασμένο ισραηλινό πολιτικό σκηνικό αυτή είναι μια εξαιρετική επίδοση. Η δεύτερη σε ψήφους κεντροαριστερή Σιωνιστική Ένωση (συνασπισμός των ισραηλινών εργατικών και του Χατνουά της Τζίπι Λίβνι), που αναμενόταν να κερδίσει την πρωτιά, εξασφάλισε 24 έδρες.

Τα άλλα δύο κόμματα της ισραηλινής Δεξιάς, το Εβραϊκό Σπίτι του Ναφτάλι Μπένετ και το Ισραέλ Μπεϊτένου του Λίμπερμαν, κέρδισαν 8 και 6 έδρες, χάνοντας αντίστοιχα 4 και 7 έδρες το καθένα. Τα κόμματα της θρησκευτικής δεξιάς Σας και Ενωμένος Ιουδαϊσμός Τορά εξασφάλισαν 7 και 6 έδρες, χάνοντας αντίστοιχα 4 και 1 έδρα. Στο Κέντρο, το νεοεμφανιζόμενο Κουλανού, κέρδισε 10 έδρες, ενώ το Γες Ατίντ έχασε 8 έδρες εκλέγοντας 11 βουλευτές. Στην Αριστερά το Μερέτζ κέρδισε 5 έδρες χάνοντας 1, ενώ η Ενωμένη Λίστα, όπου συμμετείχαν από κοινού τα αραβικά ισραηλινά κόμματα, αύξησε τις δυνάμεις της κατά 2 έδρες φτάνοντας συνολικά τις 13.

Πώς τα κατάφερε ο Μπίμπι;

Μέχρι και την προηγούμενη Παρασκευή οι δημοσκοπήσεις έδειχναν τη Σιωνιστική Ένωση μπροστά με το Λικούντ να υπολείπεται κατά 4 έδρες. Στο τελευταίο όμως τριήμερο ο Νετανιάχου κατόρθωσε να αυξήσει τη δεξαμενή των ψηφοφόρων του κατά 60%.

Τις τελευταίες ημέρες υπήρξε μια πλημμυρίδα εμφανίσεων του πρώην πρωθυπουργού στα ΜΜΕ σε ιδιαίτερα υψηλούς τόνους. Το μήνυμα ήταν απλό, φοβικό, διχαστικό: Κάθε εκχώρηση γης προς τους Παλαιστινίους είναι εκχώρηση γης σε ακραίους ισλαμιστές. Μια αριστερή κυβέρνηση θα δώσει γη στους Παλαιστινίους βάζοντας σε κίνδυνο το Ισραήλ. Η επιβίωση του έθνους ταυτίζεται με την εκλογή μιας δεξιάς κυβέρνησης. Εμείς ή αυτοί.

Την ημέρα των εκλογών ο Νετανιάχου πέρασε δύο κόκκινες γραμμές, αδιανόητες για τη διεθνή κοινότητα και για την ισραηλινή ηγεσία στο παρελθόν: Αποκήρυξε τη λύση των δύο κρατών, δηλώνοντας ότι όσο είναι ο ίδιος πρωθυπουργός δεν θα υπάρξει παλαιστινιακό κράτος και επιτέθηκε εναντίον των αράβων ισραηλινών πολιτών, προτρέποντας τους υποστηρικτές του να πάνε στις κάλπες γιατί, αυτολεξεί, «λεφούσια αράβων», που μεταφέρονταν με «λεωφορεία αριστερών ΜΚΟ χρηματοδοτημένων από τη διεθνή κοινότητα», κατευθύνονταν στις κάλπες.

Οι δηλώσεις αυτές προκάλεσαν την άμεση και έντονη αντίδραση του ΟΗΕ, της ΕΕ και του Λευκού Οίκου. Επέτρεψαν όμως στον Μπίμπι να συντρίψει τα κόμματα της ισραηλινής Δεξιάς υφαρπάζοντας χιλιάδες ψήφους που εξασφάλισαν στο Λικούντ διπλάσιο σχεδόν ποσοστό από τις προηγούμενες εκλογές.

Ταυτόχρονα απεδείχθη ότι, πέραν του δυτικότροπου Τελ Αβίβ όπου οι Εργατικοί έχουν την πλειοψηφία, τα δεδομένα αλλάζουν δραματικά. Επίσης, παρότι οι οικονομικές δυσκολίες και η οικιστική κρίση είναι σημαντικές, το σημαντικότερο κριτήριο για τον μέσο πολίτη είναι η ασφάλεια. Και εκεί ο Μπίμπι δίνει απαντήσεις. Ακραίες, επικίνδυνες, διχαστικές και ρατσιστικού χαρακτήρα σύμφωνα με τη διεθνή κοινότητα και την Αριστερά, απλές και κατανοητές για τον μέσο ψηφοφόρο.

Πού πάνε τα πράγματα

Είναι σχεδόν βέβαιο ότι ο Νετανιάχου θα συγκροτήσει κυβέρνηση σε συνεργασία με τα κόμματα που εκφράζουν τους εποίκους (Μπένετ, Λίμπερμαν), τη θρησκευτική Δεξιά και τον κεντροδεξιό Καχλόν. Με μια γνήσια δεξιά κυβέρνηση και το Λικούντ ιδιαίτερα ενισχυμένο αναμένεται να υπάρξει στροφή σε ακόμη πιο εθνικιστικές πολιτικές.

Μετεκλογικά και υπό διεθνή πίεση ο Νετανιάχου ανασκεύασε τις δηλώσεις του και δήλωσε ότι εξακολουθεί να υποστηρίζει τη λύση των δύο κρατών. Όμως είναι πλέον σαφές σε όλους ότι θα κάνει ό,τι μπορεί για να δυναμιτίσει οποιαδήποτε προσπάθεια προς αυτήν την κατεύθυνση.

Είναι ακόμη σαφές ότι τα τελευταία χρόνια η ισραηλινή Δεξιά έχει καταλήξει ότι λύση με τους Παλαιστινίους δεν μπορεί να υπάρξει. Δρομολογούν λοιπόν την εκδίωξη των Παλαιστινίων από το μεγαλύτερο μέρος της Δυτικής Όχθης και της Ανατολικής Ιερουσαλήμ με την επέκταση του ισραηλινού εποικισμού που καταλαμβάνει κρίσιμα, από στρατηγική άποψη, εδάφη τα οποία «σπάνε» τη γεωγραφική συνέχεια των παλαιστινιακών οικισμών. Με τον τρόπο αυτό ο παλαιστινιακός πληθυσμός οδηγείται στο να συγκεντρωθεί σε μικρότερους, χωρίς μεταξύ τους επικοινωνία, θύλακες, υπό την ασφυκτική επιτήρηση του ισραηλινού Στρατού, και να μπει τέλος σε κάθε πιθανότητα για τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου και βιώσιμου παλαιστινιακού κράτους.

Όμως η στρατηγική αυτή που αφήνει χωρίς ελπίδα τον αραβικό πληθυσμό και η βαριά καταστολή των δυνάμεων ασφαλείας που γκρεμίζουν σπίτια, φυλακίζουν παιδιά και κρατούν χωρίς δίκη χιλιάδες Παλαιστινίους σε φυλακές ύψιστης ασφαλείας οδηγούν στην περαιτέρω ριζοσπαστικοποίηση. Ήδη η επέκταση της Χαμάς στη Δυτική Όχθη είναι δεδομένη, όπως και η σημαντική, πλέον, διείσδυση του Ισλαμικού Κράτους. Πολλοί φοβούνται ότι όταν φύγει από την εξουσία ο Αμπάς η μάχη για την ηγεσία δεν θα δοθεί ανάμεσα στην PLO και τη Χαμάς, αλλά ανάμεσα στη Χαμάς και τους τζιχαντιστές. Επιπλέον, το κύμα των επιθέσεων από Άραβες του Ισραήλ κατά εβραίων πολιτών δείχνει ότι το τείχος που χτίστηκε για να «προφυλάξει» τον εβραϊκό πληθυσμό από τους Παλαιστινίους δεν προφυλάσσει κανέναν πλέον.

Μικρή ελπιδοφόρα εξέλιξη αποτελεί η επιτυχία της «αραβικής λίστας» που κατάφερε για πρώτη φορά να ενώσει τις δυνάμεις των αράβων (Παλαιστινίων στην πραγματικότητα) πολιτών του Ισραήλ μέσα στην Κνεσέτ και η ανάδειξη στην ηγεσία της του χαρισματικού, πολιτικά αριστερού και κοσμικού, Αϊμάν Οντέχ, που θα μπορούσε να αποτελέσει αντίβαρο της ισλαμιστικής επιρροής.

Στα κάγκελα Αμερικανοί και Ευρωπαίοι

Μετά την ανοικτή απόρριψη από τον Νετανιάχου των βασικών συνιστωσών της λύσης του παλαιστινιακού, που έχουν εδώ και χρόνια συμφωνηθεί με τη διεθνή κοινότητα, αλλά και την περιφρόνηση που έδειξε στον αμερικανό Πρόεδρο, οργανώνοντας, κρυφά από τον Λευκό Οίκο και σε συνεργασία με τους ρεπουμπλικανούς, επίσκεψη στις ΗΠΑ και ομιλία στο Κογκρέσο για το Ιράν, η Ουάσινγκτον φαίνεται να μην είναι πλέον διατεθειμένη να υπερασπίζεται τις ισραηλινές πολιτικές στη διεθνή κοινότητα.

Οι Ευρωπαίοι ήδη συζητούν την επιβολή κυρώσεων κατά του Ισραήλ για την επέκταση των επικοισμών και οι μόνες χώρες στο εσωτερικό της ΕΕ που στέκονται εμπόδιο είναι η Γερμανία και η Αγγλία. Στον ΟΗΕ οι Γάλλοι προσπαθούν να προωθήσουν ψήφισμα που να επαναβεβαιώνει τη διεθνή υποστήριξη στη λύση των δύο κρατών και να ζητά από το Ισραήλ να ξεκινήσουν άμεσα ειρηνευτικές συνομιλίες με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. Και αυτή τη φορά οι Αμερικανοί εξετάζουν σοβαρά την πιθανότητα να σταματήσουν να αποτελούν την «ασπίδα» του Ισραήλ στο Συμβούλιο Ασφαλείας και είτε να υπερψηφίσουν την πρόταση είτε να απέχουν από την ψηφοφορία.

Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι ο πρόεδρος Ομπάμα επικοινώνησε με τον Νετανιάχου για να τον συγχαρεί ύστερα από δύο ημέρες, και στο τηλεφώνημα αυτό εξέφρασε τη δυσαρέσκεια του για τις δηλώσεις που στοχοποιούσαν τους άραβες πολίτες του Ισραήλ, ξεκαθάρισε ότι οι ΗΠΑ εμμένουν στη λύση των δύο κρατών όπως και ότι, μετά την απόρριψή της από τον Νετανιάχου, θα επανεξετάσουν τη συνολική πολιτική τους απέναντι σε Παλαιστίνιους και Ισραηλινούς.

Παρότι πολλοί υποστηρίζουν ότι μόνο αν υπάρξουν πραγματικά κόστη ο Νετανιάχου θα μετακινηθεί από την αδιάλλακτη στάση του, η οικονομική βοήθεια των ΗΠΑ προς το Ισραήλ όπως και η αμυντική συνεργασία δεν πρόκειται να κινδυνεύσουν. Όμως ο κίνδυνος της διεθνούς απομόνωσης είναι πλέον παραπάνω από ρεαλιστικός. Ο Μπίμπι «παίζει τα ρέστα του» προσδοκώντας ότι σε 1,5 χρόνο στις αμερικανικές εκλογές θα κερδίσουν οι ρεπουμπλικανοί. Αν έχει δίκιο, μόνο ο χρόνος θα δείξει.