Η στάση του Σόιμπλε επιβεβαιώνει ότι η Γερμανία βλέπει την Ευρώπη στο κρεβάτι του Προκρούστη
1. Έλλειψη εμπιστοσύνης προς τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, αφού πριν από τη δήλωση του γερμανικού υπουργείου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο πρόεδρος του Eurogroup είχαν κάνει αποδεκτό το ελληνικό αίτημα ως βάση συζήτησης. Είναι προφανές ότι ο κ. Σόιμπλε προσπάθησε να υπαγορεύσει τη γερμανική άποψη για την αντιμετώπιση του ελληνικού θέματος, δίνοντας γραμμή στις φιλικές προς τις απόψεις του κυβερνήσεις, και να ανακόψει τη διαμορφούμενη βάση συναίνεσης.
2. Ξεπέρασμα των εμφανών διαθέσεων συμβιβασμού που προσέφερε η επιστολή Βαρουφάκη και υιοθέτηση μαξιμαλιστικής αδιαλλαξίας, που συνοδεύτηκε από έντεχνες διαρροές λαϊκιστικού περιεχομένου περί προστασίας των ευρωπαίων φορολογουμένων. Οι τελευταίοι συνήθως δεν είναι ενήμεροι πώς διατίθενται τα κονδύλια του προϋπολογισμού, εκτός αν κάποιος το αναδείξει επιλεκτικά, για λόγους σκοπιμότητας.
Η στάση πολλών στη Γερμανία, εμμέσως πλην σαφώς, αποσκοπεί στην ακύρωση του αποτελέσματος των πρόσφατων ελληνικών εκλογών, που για πρώτη φορά έφεραν σε μια χώρα-μέλος κυβέρνηση που αμφισβητεί τη γραμμή της λιτότητας, δηλαδή την πολιτική που εξασφαλίζει στο πλαίσιο της ΟΝΕ τη γερμανική ηγεμονία… και σημαντικά οικονομικά οφέλη.
Η ελληνική πλευρά έκανε τακτικές αναδιπλώσεις προκειμένου να παραμείνει σε τροχιά επίτευξης ενός στρατηγικού στόχου: την εξασφάλιση μικρού δημοσιονομικού περιθωρίου για ανάπτυξη, δηλαδή πόρων που να επιτρέπουν στοιχειώδη αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης και δυνατότητα για επενδύσεις και απασχόληση. Η ελληνική πλευρά δεν ζητάει πολλά…
Όμως ο κ. Σόιμπλε φοβάται ότι η τόλμη του ελληνικού λαού (τον οποίο αποκάλεσε ανεύθυνο) να επιλέξει κυβέρνηση που αμφισβητεί τον μονόδρομο της λιτότητας μπορεί να βρει μιμητές. Η γερμανική θέση δεν επιτρέπει ουσιαστικά στην ελληνική κυβέρνηση να ασκήσει την πολιτική που προεκλογικά επαγγέλθηκε. Δεν επιτρέπει μέτρα, ακόμη και όταν η ελληνική πλευρά δηλώνει ότι θα είναι δημοσιονομικά ουδέτερα.
Υπάρχουν δύο αλληλένδετες εξηγήσεις για όλα αυτά.
Η πρώτη λέει ότι οι δανειστές ανησυχούν για την αποπληρωμή του χρέους (αναφορά σε δούρειο ίππο). Αυτός είναι ο λαϊκισμός που απευθύνεται στην προτεσταντικά (ηθικολογικά) διαμορφωμένη κοινή γνώμη, κυρίως της γερμανικής σοσιαλδημοκρατίας, που δυνητικά θα μπορούσε να δείξει κατανόηση στις ελληνικές θέσεις… Η δεύτερη αποσκοπεί στην εξουδετέρωση της δυνατότητας ανατροπής της πολιτικής λιτότητας στην Ευρώπη μέσα από εκλογές που θα αναδείξουν κυβερνήσεις με σημαία την ανατροπή της (π.χ., Ισπανία).
Η γερμανική πλευρά επιχειρεί να επιβάλει οπωσδήποτε την άποψή της. Όμως μια τέτοια στάση οδηγεί στην υποβάθμιση των κανόνων της Δημοκρατίας. Με τη λογική αυτή, όποια κυβέρνηση κι αν επιλέγουν οι ευρωπαϊκοί λαοί, αυτή οφείλει να ακολουθεί τον δρόμο της λιτότητας. Ο κ. Σόιμπλε, σαν σύγχρονος Προκρούστης, θα φροντίζει ώστε κάθε άτακτος λαός να ταιριάζει στο γερμανικό πρότυπο. Η συζήτηση στο Eurogroup έδωσε τη δυνατότητα μιας πρώτης αμφισβήτησης του μονόδρομου, τον οποίο θέλουν να ανατρέψουν και μεγάλοι παίκτες στο παγκόσμιο επίπεδο. Ο συμβιβασμός της Παρασκευής είναι ένα βήμα, ενώ το τελικό αποτέλεσμα θα φανεί το καλοκαίρι.
Αυτό είναι το ευρωπαϊκό διακύβευμα που αναδεικνύει το ελληνικό ζήτημα. Η Ευρώπη μέχρι σήμερα βασιζόταν στην «ενότητα μέσα από τη διαφορετικότητα». Η επιβολή μιας άλλης στάσης θα αποτελούσε σημαντικό κλονισμό της αξιοπιστίας του ευρωπαϊκού ενοποιητικού εγχειρήματος. Ο δρόμος για το μέλλον της Ευρώπης δεν μπορεί να παρακάμπτει τη Δημοκρατία.