Ουκρανική κρίση
Ρωσόφωνες ομάδες συγκρούσθηκαν με ουκρανικά σώματα ασφαλείας, απαιτώντας την ανεξαρτησία τους από την Ουκρανία ή την ένωσή τους με τη Ρωσία. Οι αρχές της αυτόνομης τότε Κριμαίας οργάνωσαν δημοψήφισμα για την ένωση της περιοχής με τη Ρωσία ή την παραμονή στην Ουκρανία. Το 96% του εκλογικού σώματος εψήφισε υπέρ της ένωσης με τη Ρωσία, απόφαση η οποία και επικυρώθηκε από τη Μόσχα. Με τον τρόπο αυτό η Κριμαία απέβη μέρος της ρωσικής επικράτειας.
Η ουκρανική κρίση συνεχίζεται. Η Μόσχα, συνεπής με την πολιτική της, διαρκώς υπενθυμίζει ότι ουδέποτε θα επιτρέψει να αγνοηθούν τα ρωσικά συμφέροντα στην περιοχή και ουδέποτε θα επιτρέψει να ληφθεί, εν αγνοία της, οποιαδήποτε απόφαση σχετικά με την ουκρανική κρίση. Θα ήταν, εξάλλου, δύσκολο για τον Πρόεδρο Πούτιν να υποχωρήσει στις θέσεις της επί του ουκρανικού, αφού είναι ευνόητο ότι θα του ασκείτο έντονη κριτική, κυρίως στο εσωτερικό της χώρας, για ενδοτισμό.
Οι λόγοι για τους οποίους η Μόσχα ενδιαφέρεται διακαώς για την Ουκρανία είναι αρκούντως γνωστοί. Εκτός του προφανούς ενδιαφέροντος που επιδεικνύει για τους εκεί διαβιούντες ρωσόφωνους πληθυσμούς, η Μόσχα αντιλαμβάνεται ότι τυχόν ένταξη της Ουκρανίας σε συμμαχίες ή οργανώσεις που αντιστρατεύονται τα ρωσικά συμφέροντα, μπορεί να αποτελέσει σοβαρή απειλή στο μαλακό υπογάστριο της Ρωσίας και στη ρωσική ενδοχώρα. Εκτός όμως τούτου, οι λόγοι είναι επίσης καθαρά
ιστορικοί (από τον 9ο μ.Χ. αιώνα το Κίεβο αποτελούσε πάντα το ιστορικό λίκνο της Ρωσίας, ενώ παράλληλα, θεωρείται και το λίκνο της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας), στρατηγικοί (σημαντική βάση του στόλου της Μαύρης Θάλασσας στη Σεβαστούπολη), οικονομικοί (η Ρωσία επιδιώκει τη δημιουργία μιας Ευρωασιατικής Ένωσης με τη συμμετοχή του Καζακστάν, της Λευκορωσίας, της Αρμενίας και προσεχώς του Κιργκιζιστάν, απουσία δε της Ουκρανίας θα αποδυνάμωνε την Ένωση αυτή). Στον χειρισμό της ουκρανικής κρίσης, η Δύση επέδειξε ανεπάρκεια χειρισμών. Ενώ στην αρχή οι δυτικοί ενεθάρρυναν τους εξεγερθέντες του Κιέβου, στη συνέχεια άλλαξαν στάση αποφεύγοντας να συγκρουσθούν με τη Μόσχα και άρχισαν πλέον να ομιλούν, μαζί με τις ΗΠΑ, για οικονομικές μόνον κυρώσεις κατά της Ρωσίας.
Σε συνέντευξή του, που προ καιρού είχε παραχωρήσει στο Spiegel, με αφορμή το νέο βιβλίο του «Παγκόσμια Τάξη», ο Χένρι Κίσινγκερ, αναφερόμενος στην ουκρανική κρίση, υπενθύμισε ότι η Ουκρανία ανήκε στη Ρωσία για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αν η Δύση θέλει να είναι ειλικρινής με τον εαυτό της, είπε, πρέπει να παραδεχτεί ότι διέπραξε λάθη, προσθέτοντας ότι η ΕΕ κα οι ΗΠΑ φέρουν ευθύνη για την κλιμάκωση της κρίσης. Δεν παρέλειψε δε να αναφέρει ότι αν και η αντίδραση της Ρωσίας δεν ήταν η ενδεδειγμένη, θα έπρεπε να είχε υπάρξει διάλογος με τη Ρωσία, αφού η Ουκρανία είχε πάντα μια ιδιαίτερη σημασία για τη Μόσχα.
Οπωσδήποτε, κατά τη διαχείριση της κρίσεως υπήρξαν σφάλματα από όλες τις πλευρές. Η επίρριψη όμως ευθυνών, τουλάχιστον στο κρίσιμο αυτό στάδιο, πιστεύουμε ότι δεν συντελεί στην εξεύρεση λύσης. Αυτό που πρέπει να αποφευχθεί είναι η διεύρυνση του χάσματος μεταξύ Ευρώπης και Ρωσίας και πάση θυσία να αποφευχθεί περαιτέρω επιδείνωση των σχέσεων μεταξύ των δύο πλευρών.
Πιστεύουμε ότι μια συμβιβαστική λύση θα ήταν το καλύτερο που θα μπορούσε να συμβεί. Επικράτηση ψυχροπολεμικού κλίματος ουδένα συμφέρει. Ούτε φυσικά τη χώρα μας. Τα σχέδια της Δύσης για τυχόν αποστολή όπλων στην Ουκρανία και η επέκταση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, δεν νομίζουμε ότι συμβάλλουν προς τον επιδιωκόμενο σκοπό της επίτευξης ειρηνικής λύσης.
Ορθά λοιπόν η χώρα μας τάχθηκε υπέρ της διπλωματικής λύσης της ουκρανικής κρίσης και προς τη σωστή κατεύθυνση ήταν και οι δηλώσεις του έλληνα υπουργού Εξωτερικών κατά τη διάρκεια της προ ημερών επίσκεψής του στη Μόσχα, όπου εδήλωσε ότι «ουδέποτε οι κυρώσεις ήταν αποτελεσματικές, γι’ αυτό και πρέπει να βρεθούν άλλα εργαλεία συνεννόησης».
Δεν πρέπει δε να ξεχνάμε και το ειδικό ενδιαφέρον της χώρας μας, δεδομένου ότι στη Μαριούπολη και σε άλλα μέρη της Ανατολικής Ουκρανίας ζει μεγάλος αριθμός ατόμων ελληνικής καταγωγής, που ανέρχεται σε 100.000 περίπου.
Ο τερματισμός της κρίσης ασφαλώς δεν είναι εύκολο εγχείρημα. Η χώρα μας μπορεί να αναλάβει ρόλο προσέγγισης των δύο πλευρών, Μόσχας δηλαδή και Κιέβου, υιοθετώντας πολιτική που να κινείται εντός πλαισίου ΕΕ.
Πάντως, θετική κρίνεται η εξέλιξη της περασμένης Πέμπτης, όταν οι μαραθώνιες συνομιλίες στο Μινσκ, όπου συνήλθαν οι πρόεδροι της Ρωσίας, της Ουκρανίας, της Γαλλίας και η καγκελάριος της Γερμανίας, κατέληξαν σε συμφωνία για εκεχειρία στην ανατολική Ουκρανία και
απόσυρση των βαρέων όπλων. Η εκεχειρία θα τεθεί σε ισχύ τα μεσάνυχτα του Σαββάτου.
Η ουκρανική κρίση δεν έληξε. Η συμφωνία όμως του Μινσκ γεννά ελπίδες και μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην εκτόνωση της κρίσης. Ο Μπίσμαρκ έλεγε ότι το μυστικό της διεθνούς πολιτικής είναι να κλείσεις μια καλή συμφωνία με τη Ρωσία.