Απίστευτες υποχωρήσεις της Ελληνικής πλευράς στο θέμα του φυσικού αερίου της Κύπρου

Στην πρώτη γραμμή κινδύνου είναι το Κυπριακό. Τις τελευταίες ημέρες έχουν σημειωθεί εξελίξεις που έχουν τεράστια αρνητική σημασία και περνούν σχεδόν απαρατήρητες. Πρόκειται, συγκεκριμένα, για νέες απίστευτες παραχωρήσεις στις οποίες προέβη ήδη η Ελληνική πλευρά στο καίριο και στρατηγικό θέμα του φυσικού αερίου, σε μια προσπάθεια να επιτύχει την αποχώρηση από την Κυπριακή ΑΟΖ του Τουρκικού ερευνητικού σκάφους «Barbaros», με «ανταλλάγματα» και τη μη έκδοση νέας NAVTEX (Αγγελίας προς Ναυτιλομένους), μετά την εκπνοή της προηγούμενης στο τέλος Δεκεμβρίου.

Ο νέος ειδικός αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Έσπεν Μπαρθ Άιντα, φερέφωνο στην πραγματικότητα της Αγγλο-Αμερικανικής διπλωματίας, «έπεισε» τον Κύπριο Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη «να κάνει το πρώτο βήμα» και να δώσει πρόταση προς την Τουρκική πλευρά, με την οποία να αποδέχεται τη συζήτηση του θέματος του φυσικού αερίου στις διακοινοτικές συνομιλίες, με υποτιθέμενο «αντάλλαγμα» την αποχώρηση του «Barbaros» από την Κυπριακή ΑΟΖ και τη μη έκδοση νέας NAVTEX. Ο Κύπριος Πρόεδρος προέβη σε δήλωση με την οποία δέχθηκε να περιληφθεί το θέμα του φυσικού αερίου στις διακοινοτικές συνομιλίες, θέτοντας ως μόνο όρο να συζητηθεί τελευταίο σε συνδυασμό με το εδαφικό. Η Τουρκική πλευρά «εισέπραξε» ως νέα μεγάλη επιτυχία την Ελληνική υποχώρηση αλλά, βεβαίως, ζητά την ικανοποίηση και όλων των άλλων σχετικών αιτημάτων της. Αφού η εισβολή του «Barbaros» και η προηγούμενη NAVTEX της απέφερε τόσο εύκολα στρατηγική υποχώρηση της Ελληνικής πλευράς και πολύ μικρό διπλωματικό κόστος, γιατί να μη συνεχίσει την ίδια πολιτική; Παρά την πρόταση Αναστασιάδη, εξέδωσε νέα NAVTEX και διατηρεί στην περιοχή το «Barbaros».

Η πρόταση Αναστασιάδη, την οποία κατέθεσε ύστερα από διαβουλεύσεις με τον Αντιπρόεδρο και υπουργό Εξωτερικών της Ελλάδος Ευάγγελο Βενιζέλο και ενθάρρυνση απ’ αυτόν, ήρθε ως συνέχεια και επιτομή προηγούμενων παρασκηνιακών ζυμώσεων και διαβουλεύσεων. Ο ίδιος ο Κύπριος Πρόεδρος, σε μια άλλη ατυχή πρωτοβουλία του, προσεκάλεσε στη Λευκωσία τους ξένους πρέσβεις και τους ενημέρωσε για την πρότασή του, όπως επίσης για το παρασκήνιο που προηγήθηκε και την ανταλλαγή προτάσεων που έγινε. Ο στόχος της ενημερώσεως ήταν, υποτίθεται, η καταγγελία της Τουρκικής αδιαλλαξίας και η προβολή της μετριοπάθειας της καλής θελήσεως και του εποικοδομητικού πνεύματος της Ελληνικής πλευράς. Στην πραγματικότητα, όμως, η επίσημη ενημέρωση των ξένων διπλωματικών αντιπροσώπων επί των υποχωρήσεων της Ελληνικής πλευράς μεταθέτει τις υποχωρήσεις από το επίπεδο των άτυπων και μη δεσμευτικών παρασκηνιακών διαβουλεύσεων και τις καθιστά επίσημες θέσεις της Ελληνικής πλευράς και διεθνές διπλωματικό κεκτημένο.

Τι προηγήθηκε στο παρασκήνιο; Κατά πρώτο λόγο, τα λεγόμενα τέσσερα σημεία του Έσπεν Μπαρθ Άιντα:

α. Σύσταση Ομάδας Προβληματισμού για το φυσικό αέριο (Reflection Group), αποτελούμενη από «ίσο» αριθμό Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων εμπειρογνωμόνων, με σκοπό «τη βέλτιστη διαχείριση των εσόδων από τους υδρογονάνθρακες»!

β. Προσωρινή αποχώρηση του «Barbaros» για τέσσερις, τουλάχιστον, μήνες.

γ. Επάνοδος της Ελληνικής πλευράς στις συνομιλίες και δέσμευσή της για παραμονή στις συνομιλίες για συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Ο ειδικός αντιπρόσωπος Άιντα θα έκανε, στη συνέχεια, αναφορά στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ επί της προόδου των συνομιλιών (συγκεκαλυμμένη απειλή για επίρριψη ευθυνών στην πλευρά που δεν θα «συνεργαζόταν»).

δ. Επανάληψη των «χιαστί» συναντήσεων του Ε/Κ και του Τ/Κ διαπραγματευτή αντιστοίχως στην Αθήνα και την Άγκυρα (προώθηση δηλαδή της διαδικασίας αυτής, στην οποία επενδύει πολύ η Άγκυρα, γιατί προάγει την εξίσωση της Κυπριακής Δημοκρατίας με το ψευδοκράτος και την ιδέα ότι δήθεν η Κυπριακή Δημοκρατία είναι «εκλιπούσα» και ότι η υποκατάστασή της πρέπει να γίνει μέσα από μια διαδικασία τετραμερούς: οι δύο, δηλαδή, μητέρες – πατρίδες και οι δύο κοινότητες).

Η Ελληνική πλευρά δεν αποδέχθηκε τα τέσσερα σημεία Άιντα για προφανείς λόγους. Η Τουρκική πλευρά, παρά την ικανοποίηση βασικών διεκδικήσεών της, δεν υποχώρησε από τους μαξιμαλιστικούς στόχους της. Ζήτησε, ούτε λίγο ούτε πολύ, «αμοιβαίο πάγωμα». Να παγώσει η Ελληνική πλευρά τις γεωτρήσεις της ENI-KOGAS και να παγώσει η Τουρκική πλευρά τις έρευνες του «Barbaros».

Η Ελληνική πλευρά, αντί να συναγάγει τα συμπεράσματά της και να οργανώσει τη διπλωματική της αντεπίθεση στην Τουρκική εισβολή στην Κυπριακή ΑΟΖ και την οικοδόμηση των περιφερειακών στρατηγικών της συμμαχιών, εγκλωβίσθηκε σε μια αυτοκαταστροφική πολιτική κατευνασμού και ενδοτισμού, υποκύπτοντας σε ξένες πιέσεις και διολισθαίνοντας σε αδιανόητες υποχωρήσεις.

Έπειτα από συζητήσεις με τον ειδικό αντιπρόσωπο του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ και διαβουλεύσεις με την Αθήνα, ο Κύπριος Πρόεδρος υπέβαλε προς την Τουρκική πλευρά νέες προτάσεις, τις οποίες ο Έλληνας πρωθυπουργός και ο υπουργός Εξωτερικών διεβίβασαν προς τον Τούρκο πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου.

Τι περιελάμβαναν αυτές οι προτάσεις; Περιελάμβαναν τέσσερα βασικά σημεία:

α. Αναγνώριση από την Ελληνική πλευρά ότι οι φυσικοί πόροι της Κύπρου θα είναι ομοσπονδιακή αρμοδιότητα.

β. Ότι η κατανομή των εσόδων θα γίνει με βάση τις συγκλίσεις Χριστόφια – Ταλάτ και Έρογλου.

γ. Ότι τα έσοδα, ακόμα και όσα προκύψουν πριν από τη λύση του Κυπριακού, θα κατατεθούν σε ένα Εθνικό Ταμείο.

δ. Ότι το Ταμείο θα βασίζεται «στις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές», όπως προβλέπει το Μνημόνιο που έχει επιβληθεί στην Κύπρο.

Η Τουρκική πλευρά απέρριψε και αυτές τις προτάσεις και επιμένει στη δημιουργία μιας διμερούς Μεταβατικής Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων στην οποία να αναφέρονται όλες οι σχετικές δραστηριότητες με το φυσικό αέριο, συμπεριλαμβανομένων αυτών που βρίσκονται υπό εξέλιξη. Ζητά, επίσης, το Ταμείο Εσόδων να τεθεί υπό τον έλεγχο των Ηνωμένων Εθνών ή της Παγκόσμιας Τράπεζας.

Αντιλαμβάνεται κανείς τι σημαίνουν όλα αυτά και η νέα πρόταση που υπέβαλε επισήμως ο Κύπριος Πρόεδρος. Η ίδια η Ελληνική πλευρά υπονομεύει και θέτει υπό αμφισβήτηση τα κυριαρχικά της δικαιώματα και την ίδια την υπόσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Η ίδια η Ελληνική πλευρά αυτοεγκλωβίζεται σε μια καταστροφική πολιτική και διεμβολίζει ουσιαστικά την προοπτική και τη δυνατότητα των περιφερειακών στρατηγικών συμμαχιών, που μπορούν να αποτελέσουν αντίβαρο και άμυνα στην Τουρκική επιθετικότητα.