Νομιμοποιούν τις προκλήσεις του «Barbaros» με την επίσκεψη Νταβούτογλου στην Αθήνα
Ένα τετραήμερο που θα ξεκινήσει με την επίσκεψη του Αχμ. Νταβούτογλου στην Αθήνα και θα ολοκληρωθεί με τη συνάντηση του Eurogroup, που θα ετοιμάσει τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής για την Ελλάδα.
Η πρόθεση της Αθήνας να συμφωνήσει, εν μέσω κρίσης, στη σύγκληση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας με την Τουρκία είναι προφανής και εντάσσεται στη γνωστή λογική που οι περισσότερες ελληνικές κυβερνήσεις συμμερίζονταν.
Στη λογική, δηλαδή, ότι θα πρέπει να υπάρχουν βαλβίδες ασφαλείας στην εκτόνωση της έντασης με την Τουρκία και ότι πάντοτε οι δίαυλοι επικοινωνίας λειτουργούν θετικά, αποκλιμακώνουν και αποδραματοποιούν τις εντάσεις. Πάντοτε όμως υπήρχε η ένσταση ότι με τέτοιες κινήσεις απλώς νομιμοποιείται η κάθε πρόκληση της Τουρκίας, καθώς θεωρείται πλέον ως απολύτως φυσιολογική. Όπως έγινε με τις παραβιάσεις, τα Ίμια, τις υπερπτήσεις και την κατ’ εξακολούθηση αμφισβήτηση της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στο Καστελλόριζο. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις οι ελληνικές κυβερνήσεις, με τη στήριξη και της Αριστεράς, άφηναν να κατοχυρώνεται στην πράξη κάθε αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας, περιοριζόμενες απλώς είτε σε συμβολικές αναχαιτίσεις είτε σε τυπικά διαβήματα διαμαρτυρίας, ενώ ταυτοχρόνως έκαναν αγώνα για να δείξουν ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις βαδίζουν ομαλά…
Μπορεί όμως η επίσκεψη Νταβούτογλου στην Αθήνα να αποκλιμακώσει ουσιαστικά την κρίση στην κυπριακή ΑΟΖ, που έχει προκαλέσει η ίδια η Τουρκία επιβάλλοντας τετελεσμένα με το ερευνητικό σκάφος της «Barbaros» και των φρεγατών που το συνοδεύουν;
Είναι εξαιρετικό το ρίσκο που αναλαμβάνει η κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου με την πραγματοποίηση της συνάντησης κορυφής με τον Νταβούτογλου στην Αθήνα, για την οποία δεν υπάρχει καμία απολύτως ένδειξη αλλαγής των τουρκικών προθέσεων και κινήσεων. Αντιθέτως, όπως έχει δείξει η πρόσφατη εμπειρία, κάθε τέτοια συνάντηση, που γίνεται υπό την πίεση ανάλογων προκλητικών γεγονότων, καταλήγει απλώς σε μια σκληρή επιβεβαίωση των αδιεξόδων στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και στο Κυπριακό.
Ο κ. Σαμαράς, μόλις προ μηνός, συνάντησε τον Τ. Ερντογάν στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ για να επιβεβαιώσει αυτό που όλοι γνωρίζουν εδώ και αρκετά χρόνια, ότι «στο Κυπριακό υπάρχει πραγματικό πρόβλημα με την Τουρκία».
Τι έχει αλλάξει από τότε ώστε να πειστεί ο κ. Σαμαράς να πραγματοποιήσει αυτή τη συνάντηση κορυφής με τον Νταβούτογλου; Τα όσα έχουν συμβεί είναι ακριβώς προς την κατεύθυνση της επιδείνωσης της κατάστασης και της κλιμάκωσης της επίθεσης της Τουρκίας για έμπρακτη αμφισβήτηση της κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Όσο κι αν ληφθούν τα γνωστά μέτρα στη συνέντευξη Τύπου των δύο πρωθυπουργών (με τις ελεγχόμενες ερωτήσεις), εκ των πραγμάτων η Σύνοδος Κορυφής δεν μπορεί να ξεφύγει από το Κυπριακό και τις παράνομες έρευνες που πραγματοποιεί η Τουρκία. Γιατί φυσικά και θα ακουστούν όμορφα πράγματα για τις διμερείς σχέσεις, τον τουρισμό, το εμπόριο κ.λπ. (εξάλλου πρώτος ο Γ. Παπανδρέου, και ως ΥΠΕΞ αλλά και μετά ως πρωθυπουργός, έχει υπογράψει δύο τρεις ντουζίνες συμφωνίες που καλύπτουν σχεδόν όλους τους τομείς), αλλά η ώρα της αλήθειας θα έρθει όταν ο κ. Νταβούτογλου ερωτηθεί για την Κύπρο, όταν του δοθεί η δυνατότητα να μιλήσει για τις παραβιάσεις των ελληνικών χωρικών υδάτων, όταν ρωτηθεί για το Καστελλόριζο και τη Θράκη.
Προφανώς και πρέπει ο διάλογος να είναι συνεχής και να μην κλείνουν οι δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ δύο χωρών που έχουν ένα «βουνό» προβλήματα στις διμερείς σχέσεις τους.
Όμως έχει αναλογισθεί η κυβέρνηση ποιο είναι το μήνυμα που εκπέμπει η χρονική στιγμή στην οποία θα γίνει η συνάντηση Σαμαρά – Νταβούτογλου, αλλά κυρίως το γεγονός ότι οι δύο ηγέτες θα συνομιλούν στην Αθήνα ενώ το «Barbaros» θα συνεχίζει να κυκλοφορεί λίγα χιλιόμετρα έξω από τις ακτές της Λεμεσού και της Λάρνακας;
Ο κ. Σαμαράς, παραμονές της επίσκεψής του στην Κύπρο και στο Κάιρο, είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Αχμ. Νταβούτογλου, η οποία κρατήθηκε μυστική (την αποκάλυψε ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών, ο οποίος μάλιστα αποκάλυψε ότι είχε συμφωνηθεί και η επίσκεψη του Β. Βενιζέλου στην Άγκυρα, που επίσης είχε κρατηθεί μυστική) ενώ φρόντισε ο ίδιος ο πρωθυπουργός να επικοινωνήσει και πάλι τηλεφωνικά με τον κ. Νταβούτογλου δύο ημέρες μετά την επιστροφή του από την αιγυπτιακή πρωτεύουσα.
Η εικόνα που δίνεται είναι ότι απλώς καθησύχασε, πριν από την Τριμερή του Καΐρου, τον κ. Νταβούτογλου και αμέσως μετά για λόγους ισορροπίας οριστικοποίησε την επίσκεψη του τούρκου πρωθυπουργού στην Αθήνα. Με τέτοιες κινήσεις όμως μάλλον μεγαλώνει η καχυποψία που είναι πολύ έντονη στον αραβικό κόσμο. Εξάλλου δεν είναι ο αιγύπτιος Πρόεδρος αυτός που ζήτησε τη στήριξή μας έναντι της Τουρκίας, αλλά το αντίθετο …
Επίσης, όπως ορθά σχολιάστηκε στον κυπριακό Τύπο, είναι απογοητευτική η εικόνα Αθήνας και Λευκωσίας, με τον Πρόεδρο Ν. Αναστασιάδη να έχει αποχωρήσει από τις συνομιλίες λόγω της απροκάλυπτης «εισβολής» και παραβίασης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου από την Τουρκία και την ίδια στιγμή η ελληνική κυβέρνηση να υποδέχεται τον κ. Νταβούτογλου, αν όχι αποδεχόμενη, τουλάχιστον ανεχόμενη την επιβολή τετελεσμένων εις βάρος της Κύπρου.
Παραβλέπει η Αθήνα ότι με αυτό τον τρόπο ανοίγει την όρεξη στην Τουρκία να προχωρήσει και στο ευρύτερο σχέδιό της για έναρξη ερευνών και στην υφαλοκρηπίδα του Καστελλόριζου, ώστε να ακυρώσει εκ προοιμίου την όποια προσπάθεια οριοθέτησης ΑΟΖ της Ελλάδας με την Αίγυπτο και την Κύπρο.
Με τη λογική βάσει της οποίας ο κ. Σαμαράς κάλεσε τον Αχμ. Νταβούτογλου στην Αθήνα, προφανώς δεν θα υπήρχε πρόβλημα για την ελληνική ηγεσία να συνομιλεί για την απελευθέρωση θεωρήσεων για τους τούρκους τουρίστες ή για τις εμπορικές σχέσεις, ακόμη κι αν το «Barbaros» κυκλοφορούσε εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας…
Για τον λόγο αυτό αναφέραμε στην αρχή ότι η δοκιμασία της κυβέρνησης εκείνο το τετραήμερο θα είναι ιδιαίτερα δύσκολη. Γιατί δεν κρίνεται μόνο το μέλλον της οικονομίας, αλλά πρέπει να αντιμετωπισθεί με επιτυχία μια πολύ μεγάλη πρόκληση. Η μεγαλύτερη ίσως μετά το 1974 και τα Ίμια…
Κωνσταντίνος Τσάκαλος