Γιατί έσβησε το Κέντρο
Κεντροδεξιά και Κεντροαριστερά. Αλλά γνήσιο Κέντρο δεν υφίσταται. Πώς εξαφανίστηκε αυτός ο χώρος; Ο συνεργάτης μας Γιώργος Λεονταρίτης ασχολείται μʼ αυτό το θέμα στο καινούργιο βιβλίο του από τις Εκδόσεις Καστανιώτη με τίτλο: «Πώς και γιατί έσβησε το Κέντρον – Τα αίτια και οι επιπτώσεις».
Ο Γιώργος Λεονταρίτης, από τους παλιούς δημοσιογράφους, έζησε κοντά σε κορυφαίες προσωπικότητες αυτού του χώρου και παρουσιάζει τώρα αυτή την ιστορική μελέτη του, που έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον για όσους ασχολούνται με τα κοινά και θέλουν να γνωρίζουν την πολιτική μας ιστορία. Ο συγγραφέας ξεκινά από τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια για να καταλήξει στη Μεταπολίτευση. Βλέπουμε κορυφαίες μορφές να συνεργάζονται αλλά και να συγκρούονται μέσα σʼ αυτόν τον χώρο. Το Κέντρον ως παράταξη είχε ένα πλεονέκτημα, που συγχρόνως -από μια άποψη- ήταν και μειονέκτημα: Διέθετε στις τάξεις του ηγετικές φυσιογνωμίες, όλες πρώτου μεγέθους, που ήταν όμως δύσκολο να συνυπάρξουν για μεγάλο διάστημα κάτω από μία ηγεσία. Η ανεξαρτησία γνώμης, οι διάφορες «τάσεις» (άλλες πιο δεξιά κι άλλες πιο αριστερά) προκαλούσαν κλυδωνισμούς στον συγκεκριμένο χώρο. Σοφούλης, Πλαστήρας, Σοφ. Βενιζέλος, Γεώργιος Παπανδρέου, Ηλίας Τσιριμώκος, Αλ. Σβώλος, Γεώργιος Καρτάλης και άλλοι, κυριαρχούσαν εκείνα τα χρόνια. Ο συγγραφέας παρουσιάζει άγνωστα ντοκουμέντα και μαρτυρίες των πρωταγωνιστών εκείνης της εποχής, που δίνουν άλλη διάσταση σε ταραγμένες περιόδους. Οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν, ή δεν θυμούνται, πόσες φορές οι πρωταγωνιστές του Κέντρου ήλθαν σε ζωηρές αντιπαραθέσεις μεταξύ τους.
Η ταραγμένη περίοδος των «Ιουλιανών» αντιμετωπίζεται στο βιβλίο κάτω από διαφορετικό πρίσμα κι έρχονται στο φως ντοκουμέντα που θα ξαφνιάσουν. Μια άγνωστη μακρά επιστολή του εκδότη της εφημερίδας «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» Πάνου Κόκκα προς τον Γεώργιο Παπανδρέου φωτίζει τα παρασκήνια εκείνης της θύελλας, όπως και άρθρα του Ηλία Τσιριμώκου, καθώς και οι τελευταίες εντολές του Γεωργίου Παπανδρέου προς τον γιο του Ανδρέα. Οι διενέξεις πατρός και υιού Παπανδρέου προσδίδουν ένα δραματικό στοιχείο, καθώς και η τελευταία πικρή διαπίστωση του «Γέρου της Δημοκρατίας» ότι ο χώρος του Κέντρου εγκαταλείφθηκε!
Μετά τη Μεταπολίτευση το Κέντρο σβήνει με ταχείς ρυθμούς και με γνώρισμα πάλι τις διαφωνίες μεταξύ εκείνων που προσπάθησαν να κρατήσουν ζωντανό αυτό τον χώρο. Διότι το ΠΑΣΟΚ υπήρξε κάτι «άλλο». Ήταν προσωποπαγές δημιούργημα του Ανδρέα Παπανδρέου, που κι αυτό το κατέστρεψαν οι διάδοχοί του για να το φέρουν στο σημερινό κατάντημα.
Το βιβλίο του Γιώργου Λεονταρίτη είναι βέβαιο ότι θα συζητηθεί ευρύτατα. Πολλές απόψεις μπορεί να ακουστούν. Αλλά βέβαιο είναι ότι τα στοιχεία που μας δίνει ο συγγραφέας δεν θα τα βρείτε σε καμιά άλλη βιβλιογραφία και σε καμιά άλλη μελέτη γύρω από τη μεταπολεμική μας εποχή.